ardahanicd2004.pdf 23396KB May 03 2011 12:00:00 AM

D. SU
D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı
D.1.1. Yer altı Suları :
İl sınırları içinde Ardahan ve Göle ovalarında DSİ tarafından Planlama Kademesinde
Hidrojeolojik Etüt yapılmıştır. Buna göre;
Ardahan Ovası:
Neojen yaşlı, kalınlığı 50-300 m arasında değişen kil, kum, silt, çakıl ihtiva eden
tortul tabakalardan ve bunun üzerine gelen kalınlığı 5-25 m arasında olan Kura Nehri ve yan
kollarının oluşturduğu birimlerden meydana gelmektedir.
Ovanın yer altı suyu etüdünü yapmak amacıyla 15 adet araştırma ve 4 adet içme suyu
kuyusu açılmıştır. Kuyu derinlikleri 12-325 m, statik seviye 1-4 m, dinamik seviye 6-27 m.,
verimleri 1-20 lt/s arasında değişmektedir. Ovada akifer özelliği taşıyan formasyon, kalınlığı
5-25 m arasında değişmektedir.
Göle Ovası:
Neojen yaşlı, kalınlığı 300 m’yi bulan kil, silt, kum ve çakıl ihtiva eden tortul
tabakalardan ve bunun üzerine gelen kalınlığı 8-10 m arasında değişen alüvyon birimlerden
meydana gelmektedir.
Ovanın yer altı suyu etüdünü yapmak amacıyla 10 adet araştırma su sondaj kuyusu
açılmıştır. Kuyu derinlikleri 17-295 m., statik seviye 1-12 m, dinamik seviye 2-20 m, verim
2-25 lt/s arasında değişmektedir. Ovada akifer özelliği taşıyan formasyon, sedimantasyona
eşlik eden volkanizma sonucu oluşan tüf ve neojenin kumlu çakıllı seviyeleridir.
Ardahan ve Göle ovalarının yer altı suyu potansiyeli 40 hm³/yıl olarak hesaplanmıştır.
Posof Havzası:
Posof Havzasında yer altı suyu ile ilgili olarak yalnızca Köy Hizmetleri tarafından
açılan su kuyuları sayesinde sayısal veri elde edilmiştir. Başta litolojik özellikler olmak
üzere, topografik durum, doğal bitki örtüsü ve iklim özellikleri dikkate alındığında, Posof
Havzasında yer altı suyu gelişimi için, uygun şartlar taşımadığı görülür. Nitekim, akarsular
tarafından dar ve derin vadilerle parçalanmış olan havzada, topografya oldukça engebeli
bir görünüm kazanmıştır. Kısa mesafelerde yükselti farklarının fazla olması, eğimin
artmasına neden olurken, suyun zemine sızmasını da büyük ölçüde engellemektedir.
Bu durum, sahada yer altı suyu gelişimini olumsuz yönde etkileyen önemli bir faktör olarak
ortaya çıkmaktadır. Diğer yandan, Posof Çayının her iki tarafında da yaygın olan volkanik
kayaçlar zeminin sızma kapasitesini azaltmaktadır.
Yine eğim değerlerinin %35-40’dan fazla olması nedeniyle, yağmur sularının büyük
bir kısmı zemine sızmadan yüzeysel akışa geçmektedir. Posof Çayı Havzasında, yer altı suyu
69