ardahanicd2004.pdf 23396KB May 03 2011 12:00:00 AM

Alt düzeylerde akarsu, üst düzeylerde genelde göl kökenli çökellerin gözlendiği
bu karasal ortamda, etkin ve yaygın kaya türleri kiltaşı, miltaşı, çamurtaşı, kumtaşı, çakıl
taşı ve kireçli kiltaşıdır. Bu formasyonun alt düzeylerinde kömür bulmak amacıyla açılan
üç yarmada 0.35 ile 1.00 m. arasında değişen kalınlıkta linyit içeren dört kiltaşı seviyesi
saptanmıştır (Dağ yaran, 1976). Ayrıca üst düzeylerinde, kalın ve yaygın diyatomit seviyeleri
bulunmaktadır.
Formasyonun hakim kaya türleri kiltaşı, miltaşı, kumtaşı, çakıltaşı, kömürlü kiltaşı
ve diyatomittir. Bunlardan kiltaşı, miltaşı, kumtaşı, çakıltaşı ve kömürlü kiltaşı düzeyleri
formasyonun alt seviyelerinde yaygın olarak görülürken, üst seviyelerde kiltaşı, miltaşı ve
diyatomit düzeyleri daha kalın ve yaygın olarak yüzeylenmektedir.
Kiltaşları; kül renkli ve kirli beyaz renkli olup, yer yer laminalı ve kumtaşı
ardalanmalı, yer yer de kumtaşları içinde mercek, kama ve düzeyler halinde görülmektedir.
Ayrıca üst düzeylerdeki kiltaşları, bazı seviyelerde kireçli kiltaşı olarak yüzeylenmektedir.
Ender omurgalı fosil içermektedir.
Külrengi ve koyu külrengi miltaşları, çoğunlukla kiltaşları içinde ara düzeyler halinde
yüzeylenmekte olup, yer yer de laminalanma görülmektedir.
Kumtaşları çoğunlukla külrenginin değişik tonlarında ve kirli beyaz renkli; çok inceince-orta
tabakalı ve yer yer laminalı; yer yer de teknemsi ve tablamsı çapraz tabakalıdır.
Tane boyları çok değişken olup, alt düzeylerde genellikle çok kaba-kaba-orta, üst düzeylerde
ise orta-ince-çok ince tane boyunda; taneler orta-kötü boylanmış ve iyi- orta yuvarlanmıştır.
Tek bir yüzeyleşmede omurgalı fosil parçaları bulunmuş, fakat çok kötü korunmuş olması
nedeniyle tayin etmek mümkün olmamıştır (KARAKÖSE v.d., 1994).
Çakıltaşları; kül renkli ve kirli beyaz renkli olup, daha çok kumtaşları içinde yer
alan kama ve merceklerle, alt seviyelerde sıkça gözlenen kanal dolgularında görülmektedir.
Çok kaba ve kaba kum boyu taneli, kumtaşı katkıları da içeren çakıl taşları, çok kötü-kötü
boylanmış, yarı yuvarlanmış ve az tutturulmuştur. Çakıl taşları fosil içermemektedir.
Formasyonun ölçülebilen kalınlığının yaklaşık 100 m olmasına karşılık, genelde
200-250 m’ye kadar olan bir kalınlığa sahip olduğu düşünülmektedir. Formasyonda
bulunan iyi korunmuş Hipparion sp. fosiline ve arazi gözlemlerine dayanılarak Çamlıçatak
Formasyonunun Üst Miyosen yaşta olduğu benimsenmiştir (KARAKÖSE v.d., 1994).
Posof Volkanitleri (Üst Miyosen- Alt Pliyosen)
Bölgede çalışma yapan araştırmacılardan Ketin (1949), Baykal (1950), Demirse
(1955), Kutlu (1955), Akyel (1968), Yüksel (1971) ve Erentöz (1974) volkaniklerle ilgili
anlatımlarında, volkanizmanın Neojenden günümüze kadar geçen jeolojik süreçte Kars
Platosu’nda etkili olduğunu ve her devrede temsilcilerinin bulunduğunu belirtmişlerdir.
Bu araştırmacılar, volkanizmayı genellikle bir bütün olarak ele almışlar ve bir ayırıma
gitmeyerek bazalt, andezit, tüf, aglomera birlikteliği şeklinde görmüşler ve birbiriyle olan
ilişkilerine ender olarak değinmişlerdir. Karaköse v.d. (1994) ise Posof Çayı vadisinde
yaygın olarak görülen bazalt, tüf, aglomera ve bunlar içerisinde mercek veya düzeyler
halinde bulunan çökel kayalara ait yüzeylemeleri, Posof Volkanitleri olarak adlamayı uygun
görmüşlerdir.
19