ardahanicd2004.pdf 23396KB May 03 2011 12:00:00 AM

Tersiyer
Aşıkzülali Formasyonu (Oligosen-Miyosen)
Bölgede yapılan çalışmalarda Oligosen-Miyosen yaşlı birimi Ketin (1949) ve Baykal
(1950) Oligo-Miyosen yaşlı jipsli seri olarak tanımlamışlardır. Karaköse v.d. (1994) ise tip
yüzeylemeleri sadece Aşıkzülali Köyü dolayında görülen Oligosen yaştaki bu kayaları,
Aşıkzülali Formasyonu olarak adlamışlardır.
Formasyonun hakim kaya türleri; kiltaşı, miltaşı, kumtaşı, kireçtaşı ve çörtlü
kireçtaşlarıdır. Bunlardan kiltaşı, miltaşı ve kumtaşı düzeyleri formasyonun alt kısımlarında,
kireçtaşı ve çörtlü kireçtaşı düzeyleri de en üstte yer almaktadır.
Kiltaşları; külrengi, siyah ve kırmızımsı kahverenginde olup, kimi seviyelerde
kumtaşlarıyla sıkça ardalanmakta ve yer yer de laminalanma göstermektedir. Aşıkzülali
Köyünün hemen güneyinde ve batısındaki kiltaşı yüzeylemeleri içinde kömür kırıntıları
da bulunmaktadır. Ayrıca, kül renkli ve yer yer laminalı olan miltaşları, kimi düzeylerde
kiltaşları ve kumtaşlarıyla ardalanmaktadır.
Kumtaşları; kül renkli, koyu kül renkli, kirli sarı, sarımsı kahverenkli ve açık yeşil
renkli, ince-orta- kalın tabakalı, kimi düzeyleri dereceli ve teknemsi çapraz tabakalıdır. Taneler
ince-orta tane boyunda, iyi-orta boylanmış ve iyi-orta yuvarlanmıştır. Tutturulma çoğunlukla
kötü, ender olarak iyi olup, kireç çimentoludur. Kumtaşları kıt fosil içermektedir.
Kireçtaşları; beyaz, kirli beyaz ve açık pembe renkli, ince-orta tabakalı ve ender killi
kireçtaşı seviyeli olup, bol oranda çörtlü kireçtaşı ve çörtü seviyeleri sunmaktadır. Çökelme
ortamına gelen silisin, bazen yumru ve tabaka halinde birincil kökenli, bazen de kireçtaşı
çatlaklarını doldurarak ikincil kökenli olarak çökeldiği gözlenmektedir. Çörtlü tabakalar, yer
yer 10 ile 20 cm arasında, yer yer de 80 cm.’ye varan kalınlıktadır.
Formasyonun ölçülebilen kalınlığının yaklaşık 90 m olmasına karşılık, genelde 300
metrenin üzerinde bir kalınlığa sahip olduğu tahmin edilmektedir.
Yapılan çalışmalarda formasyonda çok kötü korunmuş olsa da Unio kavkıları
bulunabilmiştir. Kötü korunmuş bu kavkılar üzerinde yapılan çalışmalarda tür tayini
yapılamadığından kesin bir yaş verilememekle birlikte, fosilin yine de Neojen yaşta
olabileceği ifade edilmiştir. Paleontologların yorumu ve arazi gözlemleri ile birlikte
yorumlandığında yazarlar, Aşıkzülali Formasyonunun muhtemelen Oligosen(?) yaşta
çökeldiğini benimsemektedir (KARAKÖSE v.d., 1994).
Çamlıçatak Formasyonu (Üst Miyosen)
Bölgede çalışan araştırmacılardan Baykal (1950), Kutlu (1955 a) ve Demirse (1955)
söz konusu kayaları, yine kaya türü tanımlamaları ve dokunak ilişkileri yönüyle ele almışlar,
fakat adlandırmamışlardır. Formasyonun ilk adlanmasını Aktimur ve diğerleri (1991 a ve
b, 1992), Kalkankale Formasyonu olarak adlandırmışlardır. Çamlıçatak Köyü çevresinde
tip yüzeylemeleri görülen bu formasyona Karaköse vd. (1994) ise Çamlıçatak Formasyonu
adını vermişlerdir.
18