ardahanicd2004.pdf 23396KB May 03 2011 12:00:00 AM

uğramaması amacıyla hat 14 adet ağaç direkle takviye edilmiştir. Daha sonra 5 adet 3/0 direk
dikilerek hat normale döndürülmüştür (Hasar Bedeli:17 milyar TL).
25.11.2004 tarihinde İl genelinde meydana gelen kar fırtınası nedeniyle Çıldır
İlçesinde 8 köyün bağlı olduğu Aşağı Cambazlar grubu enerjisiz kalmıştır. Kar fırtınası
nedeniyle iletkenlerde aşırı buz yükü oluşmuş, 6 adet orta gerilim direği arasındaki orta
gerilim hattı kopmuş ve 2 adet direğin kırılmasının yanı sıra traversler de fırtınadan hasar
görmüştür. 5 gün süreyle 8 köye enerji verilemediği gibi fırtına olan bölgeye araçlarla
ulaşılamamıştır. Fırtına sonrasında direkler arasında kopan hattın iletkenleri yeniden
çekilmiş, 12 adet VKS İzalatör değiştirilmiş, direkler ve traversler yenilenmiştir (Hasar
Bedeli:3 milyar TL).
P.2. Afetler ve Sağlık Zararları
P.2.1. Radyoaktif Maddeler :
Ülkemiz, civarında bulunan özellikle komşularımız topraklarında kurulu nükleer
reaktörlerden kaynaklanabilecek teknolojik afet riski ile karşı karşıyadır. Bu reaktörlerden
1977’de inşası tamamlanan ve ülkemize en yakın konumda bulunan Ermenistan’da kurulu
olan VVER-440/230 tipli Metsamor Nükleer Reaktörü Erivan’a 40 km, Iğdır sınırına
yaklaşık 16 km., Kars’tan ise kuşbakışı 100 km uzaklıkta bunmaktadır. Bu reaktör başta
Iğdır olmak üzere, Kars ve Ardahan için ciddi bir risk taşımaktadır.
Daha santral kurulmadan önce bazı Sovyet bilim adamları bu santralın Ağrı Dağı
fay hattı üzerinde olduğu ve bölgenin ana su kaynaklarına radyasyon karışımı tehlikesinin
yüksek olduğunu bildirerek projenin hayata geçmesine karşı çıkmışlardı. Metsamor Nükleer
Santrali’nde ikinci reaktörün 1980’de inşa edilmesiyle üretim gücü 880 KW/saate ulaşmıştır.
Sonuç itibarıyla çevreye vereceği zararlar hesaba alınmadan santralin fay hattı üzerinde inşa
edilmesi, yeterli güvenlik ve teknik donanımı olmayan, reaktörün soğutulması için soğutucu
suyun yetersizliği ve soğutma sisteminin eskimiş olan birinci nesil proje ile inşa edilmesi de
bölgenin ekolojik durumu için ciddi tehlikeler doğurmaktadır.
Ermenistan hükümeti, santralin Richter ölçeğine göre dokuz şiddetinde depreme
karşı dayanıklı olduğunu ifade etse de santralin fay hattı üzerinde olması, 1988 depreminde
zarar görmesi ve kullanıma başlamasından sonra ilk 10 yılda 150’ye yakın kaza geçirmesi
sorunun ciddiyetini göstermektedir. Yapılan baskılar sonucu Metsamor Nükleer Reaktörü
geçici bir süreliğine kapatılmasına rağmen, Ermenistan’da 1995 yılında ortaya çıkan
enerji krizinden dolayı kapatılan iki santralden biri tekrar çalıştırmaya başlandı. AB defalarca
Nükleer Santralin kapatılmasını talep etse de Ermenistan alternatif enerji üretimi olmadığını
ileri sürerek santrali kapatmamıştır.
Komşu ülkelerden radyoaktif madde kullanımı sonucu oluşan zararlarla ilgili olarak
İl Sivil Savunma Müdürlüğünce, her gün öğleden önce beş ve öğleden sonra da beş kez
olmak üzere günde on kez radyasyon ölçümleri yapılmaktadır. Ölçümler bir çizelge halinde
her ay sonunda Sivil Savunma Genel Müdürlüğüne gönderilmekte olup, ölçüm sonuçları
Sivil Savunma Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirilmektedir.
279