16.11.2012 Views

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

D e n i z K A R A K U R T<br />

S a y f a | 102<br />

Arank [Azəricə: Aranq]<br />

Arank (Arañ) – Türk ve Tatar mitolojisinde Su Cini. Arang veya Anank<br />

(Anang) olarak da söylenir. “Aranklar” şeklinde çoğul olarak anılırlar.<br />

Sayıları çok fazladır. Suyun içinde olduğu kadar su dışında da yaşarlar ve<br />

her taraf onlarla doludur. Suların akışına hükmederler; sular onların<br />

müdahalesiyle hızlı veya yavaş akar. 1 İyicil varlıklardır, nadiren kötü<br />

davranırlar. İnsanları korurlar. Bazı kutlu kişiler onları egemenlikleri altına<br />

alabilirler. Çölde susuz kalıp ölme noktasına gelen kişilere yardım ederler.<br />

“Eren” sözcüğü ile bağlantılı görünmektedir. Türk halk kültüründe çölde<br />

susuz yolculuk yapan veya suya ihtiyaç duymadan çölde yaşayan evliya<br />

kıssaları anlatılır. Suların akışına hükmederler. Yaran adı verilen bir<br />

türlerinin bulunduğu da söylenir veya bu kelime bazen eşanlamlı olarak<br />

da kullanılır.<br />

Yaranlar [Azəricə: Yaranlar]<br />

Yaran – Türk ve Altay halk inancında su cinleridir. Yeren de denir. Sularda yaşarlar. Genelde<br />

insanlara zarara dokunmaz. Eren (İren / Yiren) kelimeleri ile bağlantılıdır. Sözcük; yararlılık,<br />

yardım kelimeleri ile aynı kökten gelir.<br />

Etimoloji<br />

(Ar/Er) ve (An) köklerinden türemiştir. Aramak ve ermek fiilleriyle bağlantılıdır. Anank biçimi ise<br />

An köküyle ilgili olup zihin gücünü ifâde etmektedir. Tunguz-Mançu, Moğol-Buryat ve Türk-Altay<br />

dillerinde yer alan ve kötü ruhlarla ve öteki alamla iletişime geçmeyi ifâde eden Ar kökünden<br />

türemiştir.<br />

Kaynakça<br />

� Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDF<br />

Dipnotlar<br />

1. ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 60)<br />

Dış bağlantılar<br />

� Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca (Ananklar)<br />

Arañ<br />

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!