16.11.2012 Views

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

D e n i z K A R A K U R T<br />

S a y f a | 592<br />

Ongun Han [Azəricə: Onqon Xan]<br />

Ongun Han – Türk ve Altay mitolojisinde Bereket Tanrısı. Bolluk ve bereketin kaynağıdır.<br />

Kıtlıkları giderir. Ekinlerin bereketli olmasını sağlar. Onun isteğiyle başaklar bire dokuz verirler.<br />

Ongun sözcüğünün Türk dilinde yaygın olarak kullanılan ve birbiriyle yakından bağlantısı olan iki<br />

anlamı vardır.<br />

1. Kutsal hayvan ve onun sembolize edilmiş figürü. Kendisinin soyundan gelindiği<br />

düşünülen ve saygı duyulan, kutsal kabul edilen hayvan, nesne veya varlık. 1 Bazen rüzgâr<br />

bile bir ongun olabilir. Kimi zaman hayvan veya insan biçimli heykelciklerdir. Daha sonra<br />

arma şeklini almış ve bunlara da Ongan adı verilmiştir. Her boyun farklı bir kutsal<br />

hayvanı ve onu simgeleyen bir ongunu vardır. Bereket ve uğur getirdiğine inanılır. Ongun<br />

hayvanlarını yemek, yaralamak ve öldürmek yasaktır. Kabîleler bu hayvandan<br />

türediklerine inanırlar. Yasaklara uymayanın başına felaketler gelir ve toplumdan<br />

dışlanır. Hattâ bu hayvanların adlarını anmak dâhi tabu (kutsal yasak) olarak kabul edilir.<br />

2. Bolluk, bereket. Ayrıca yararlılık, verimlilik, kutluluk, eksiksiz olma, gelişmişlik manalarını<br />

da içerir. 1 Bir varlığın devamlılığı, çoğalma yeteneği. Bu anlam, sözcüğün "totem"<br />

şeklindeki ilk içeriği ile yakından bağlantılıdır. Çünkü bu bereketin, kutlu varlıklardan<br />

kaynaklandığına inanılır.<br />

Etimoloji<br />

(On) kökünden türemiştir. Bolluk, bereket, onarmak, iyileşmek anlamlarını içerir. Ongun<br />

sözcüğü Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde totem anlamına gelir. Moğollar Ongon derler.<br />

Kaynakça<br />

� Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDF<br />

Dipnotlar<br />

1. ^ a b Türk Dili sözlüğü, Orhan Hançerlioğlu, Remzi Kitabevi (Sayfa-368)<br />

Ayrıca bakınız<br />

� Ongun<br />

Oňqun Ḩan<br />

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!