16.11.2012 Views

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

TURK MITOLOJI ANSIKLOPEDISI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

D e n i z K A R A K U R T<br />

S a y f a | 106<br />

Arpağ [Azəricə: Arpağ]<br />

Arpağ – Türk ve Altay mitolojisinde ve halk kültürlerinde efsun 1 anlamına gelir. Büyülü söz,<br />

mistik dua, sihir demektir. Arbağ (Arba) veya Arvağ (Arva) olarak da söylenir. Yine aynı kökten<br />

türeyen Arvaş, Arbaş, Arbış, Arbuz sözcükleri de aynı anlamları içerir.<br />

Anlam ve İçerik<br />

Arbağçı denilen efsuncular tarafından okunur. Hastaları iyileştirmek, kötülükleri ve kötü ruhları<br />

savuşturmak için yapılan duadır. Örneğin yılanın zehrinin etkisini yok etmek veya yılan, akrep<br />

gibi hayvanların sokmasını engellemek için yapılan ve okunan arpağlar vardır. Bu arpağlar<br />

sonucu yılanın veya akrebin sokmadığı inancı Anadolu’da bugün bile yaygındır. Arbamak veya<br />

Arvamak (yâni Efsun Yapmak) 2 fiili Anadoluda halk ağzında kullanılmaya devam etmektedir.<br />

Gözboyamak, gözbağı yapmak, sihir yapmak demektir. Bir takım sihirli sözler ve dualarla<br />

nesnelerin ve insan yaşantısının doğal akışını etkilemeyi amaçlar.<br />

Arbamak<br />

Arbamak (Arpamak, Arvamak) – Efsun Yapmak. Gözboyamak, gözbağı yapmak. Sihir yapmak.<br />

Bir takım sihirli sözler ve dualarla nesnelerin ve insan yaşantısının doğal akışını etkilemeyi<br />

amaçlar.<br />

Afsun [Azəricə: Əfsun]<br />

Afsun (veya Äfsun, Efsun) – Efsun, fen yolu ile tecrübe edilmemiş, manası bilinmeyen bir şeyi,<br />

hasta olmamak veya hastalığı tedâvi için okuyup üflemek demektir. Efsunun büyüye, yâni sihre<br />

benzeyen tarafı vardır. İslam’da bunlarla uğraşmak caiz değildir.<br />

Etimoloji<br />

(Ar) kökünden türemiştir. Arbamak fiilinden türetilmiştir. Şaşırtmak anlamı vardır. Kökte araya<br />

girmek içeriği bulunur. Büyü yapan kişi, ruhlarla veya doğaüstü güçlerle insanların ve doğal<br />

süreçlerin arasına girmektedir. Er kökü ise ulaşmak (ermek) manasını barındırır ki, gizli bilgilere<br />

ve varlıklara erişmek demektir. Tunguzca Ar yapmak, çalışmak anlamlarına geldiği gibi, korku,<br />

kötüruh görmek gibi anlamlarda taşır. Moğolca Ar kökü yol, yöntem içeriği barındırır.<br />

Kaynakça<br />

� Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt PDF<br />

Dipnotlar<br />

1. ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 66)<br />

2. ^ Divanü Lûgat-it-Türk de Şamanizme Ait Kelimeler, Abdülkadir İnan<br />

Dış bağlantılar<br />

� Yılancı Hacı<br />

� Uğur Dündar ve Yılancı Hacı<br />

� Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca (Arba-Arva)<br />

Arpaƣ<br />

TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!