Kitap10 - Prof. Dr. Ebülfeyz ELÇİBEY - turan-sam

TAHLĠLMehmet NĠYAZĠHakk'ın rahmetine kavuĢan Ebulfez Elçibey, değeri yeterince anlaĢılamayan bir idealist, birdevlet adamıdır. Eski Yunan'dan beri siyaset adamı ile devlet adamının ayrılığına dikkatedilmiĢ, siyaset adamının gelecek seçimi, devlet adamının gelecek nesli düĢündüğünün altıçizilmiĢtir.Bu iki insanı ayırmak için ciddî bir fark da Ģudur: Siyaset adamı rüzgâra göre yelken açar;devlet adamı ise inandıkları uğruna politika yapar. Bu açıdan baktığımız zaman Elçibey tambir devlet adamıydı.Elçibey çocukluğundan beri Azerbaycan'ın bağımsızlığını ve bütünlüğünü, Türk dünyasınınbirliğini ve Türkiye ile yakınlaĢmasını, hatta bütünleĢmesini arzu ediyor, âdeta bunun içinyaĢıyordu. Elçibey CumhurbaĢkanı seçildikten sonra, Türkiye'nin tutumunu anlayınca,ülküsünü bir tarafa bırakıp, mevkisini sağlamlaĢtırmaya çalıĢabilirdi. Muhakkak kiAzerbaycan'ın bağımsızlığını sağlayanların baĢında gelen bir kiĢi ve Azerbaycan'nın seçilmiĢ ilkCumhurbaĢkanı olarak tarihe geçecekti. Bu da sıradan bir fâni için yeterdi. Ama o mevkisini,elde ettiği baĢarılarını riske etti; ülküsüne doğru yürümeye çalıĢtı. Çünkü devlet adamı birheves değil, bir fıtrat meselesiydi. Ġsteseydi de aksini yapamazdı.Sosyal konularla ilgilenenlerin baĢarıları toplumların Ģuuru ile yakından ilgilidir. Milletingeleceğini teminat altına almak için devlet adamının mesajını yerinde buluyorsa, Ģuurlutoplum etrafında kilitlenir. Ne yazık ki Azerbaycan'da böyle olmadı. Bu durum yıllardan berizihnimi kurcalayan soruyu daha da girift hale getirdi. Basın-yayın organlarındanöğrendiğimize göre, seviyeli bir kitap, sekiz milyonluk Azerbaycan'da yüz binler satıyormuĢ.Bu kadar çok okuyan bir toplumun kalkınma, millî Ģuur gibi problemleri olmamalıdır. Halbukine kalkınabildiler, ne de istenilen oranda millî Ģuura kavuĢabildiler. Aksi halde Elçibey elemliyıllar yaĢamazdı.Dramatik bir tarzda cumhurbaĢkanlığı sonuçlanmasına rağmen, Elçibey çok baĢarılı iĢleryapmıĢtır. Azerbaycan'da küllenen bağımsızlık alevini yakmıĢ, Azerileri hedeflerine götürecekolan Halk Cephesi'ni de arkasında bırakmıĢtır. O'nu takip edenlerin Halk Cephesi'ninbölünmesine imkân vermemeleri, bağımsızlık ateĢini söndürmemeleri bütün Türk dünyasınısevindirir. Elçibey'in ne kadar baĢarılı olduğunu, cenaze törenine Ġran ve Rusya'nınAzerbaycan büyükelçilerinin katılmamaları da göstermiĢtir.Umut edelim ki, bizde olduğu gibi, böyle karizmatik liderlerin ardından gelenler, onunfikirlerini, hatta eylemlerini çarpıtıp, siyasî emellerine alet etmezler. Cumhuriyetin onuncu yılkutlamaları sırasında bir gencin, "Gençlik ideoloji ister. Gençlik nereye gidiyor?" diye sormasıüzerine Mustafa Kemal'in "Türklükten daha büyük ideal olur mu?" cevabıyla ĢukonuĢmayı yaptığını biliyoruz: "Biz on beĢ milyonuz; dünyadaki Türkler on beĢmilyondan ibaret değil. ġu haritaya bak. Dünyanın her tarafında Türkler yaĢıyor.Bugün için siyasî bir vahdet düĢünülemez. ÇeĢitli engeller var. Dil-tarih inkılâbınıyapmak istiyorum. Meseleye bir kültür birliğinden baĢlamak lâzım. Evvela