Kitap10 - Prof. Dr. Ebülfeyz ELÇİBEY - turan-sam

-Türkiye ile alakaları güçlendirmek için Lâtin harflerinin kabulünden bahsettiniz. Azerbaycanve Türkiye Türkçeleri arasında fazla fark yok. Fakat Orta Asya ile Ģive farkları çok kuvvetli. Bukonuda ne düĢünüyorsunuz?-Bu mesele, Türkî halklar arasında alagaların guvvetlenmesine bağlıdır. Umum Türklerarasında zamanla büyük bir felsefe, sanat ve teknik dili olarak bir büyük Türkçe yaranılmalıdır(oluĢturulmalıdır) Bütün Türk tarihinde ilk millî devleti Atatürk kurmuĢtur. Tarihteki Türkdevletleri de bizim millî tarihimizin devletleridir ama bakın, ilim dili Arapça, edebiyat diliFarsça olmuĢtur. Atatürk'ün "Ne Mutlu Türk'üm diyene" vecizesi, bütün Türkler için birrehberdir; ilimde, fikirde, teknikte, medeniyette bir Türkî atmosfer yaranılmalıdır. Biz Ģimdiistiyoruz ki, ikinci bir Türk devletini Azerbaycan'da yaranarak (oluĢturarak) öz Ģuuruyla, özdiliyle, öz medeniyetiyle demokratik bir Türk devleti...Bir devlet ki, dili, edebiyatı, ilmî, ruhu Türk değilse o devlet, emperya olur, baĢka bir Ģey olur,ama nasıl medeniyetçi, millî Türk devleti olur ki?!Derslerde Divan-ı Lügat'it Türkî'de nakledilen Türkler hakkındaki Hadîs-i ġerifleri talebelereanlatırdım. GeçmiĢ Gültekin âbidesinden "Ey benim Türk budunun! Sen gendine dönendeböyük olursun" diye baĢlayan bölümü anlatırdım.Hapiste sık sık okuduğum, namazlardan sonra tekrarladığım özümün bir duası var: "Ey UluAllah'ım, Türklüğümü benden esirgeme!"Ġnanıyorum ki, garptan Ģarka kadar büyük ve medeni bir Türk dünyası yaranacaktır(oluĢacaktır)Elifba (alfabe) meselesine gelince... Öyle bir elifba yaransın ki, Azerbaycan ve AnadoluTürkleriyle birlikte Özbek, Türkmen, Kazak, Tatar, bütün Türkî halklar kendi Ģivelerinde aynıyazı metnini okusunlar. Bazı ses farkları var bu Ģivelerde. Elifba bütünlüğünü sağlarken, ayrıharf koymadan, mevcut harflere bazı iĢaretler goyarak bu mesele halledilir. Ġlmî bir komisyonbunu halleder.-Tarihten en çok sevdiğiniz, beğendiğiniz büyükler kimler?-Evvelâ Peygamberimiz Hazret-i Muhammet birinci. Ondan sonra Ģunları sayabilirim: Müstakilbir Türkmen devleti gurduğu için ġah Ġsmail... Çaldıran muharebesine bakmayarak; çünkü, obaĢka bir olaydır, çağdaĢ dünyada da Atatürk. Çünkü mutlu Türk'üm diyene" diyerek devletgurdu.Tefekkürde Farabî'yi çok beğenirim. Sanat ve maarifet dünyasında ise Fuzulî, Nizamî veMevlânâ... Maarifet, yani insanı doğrusuna (gerçeğine) göre anlamak... Maarifet ve siyasetiimtizaç ettirmek (kaynaĢtırmak) lâzım. Maarifetsiz siyaset bozuktur. Siyasetsiz maarifet ise birderviĢler dünyası meydana getirir ve siyaset ehline, yani maarifetsiz siyaset ehline köle eder.Belki ilerde Türk tarihini iĢlerken bu iki kanat üzerine iĢlemek lâzım. Buna Dede Gorgut'untabirleri manâsında sağ ve sol kanat demek lâzım.