Kitap10 - Prof. Dr. Ebülfeyz ELÇİBEY - turan-sam

Zeki Velidi Togan'ın 1971'de Türkiye'de yayınlanmıĢ hatıralarından da bir olayı zikredenEbulfez, siyasetle beĢeri-ümaniter ilimler arasındaki farkı anlatıyor:"Azerbaycan'ın bir bedbahtlığıdır ki, bizde de var: Bizim siyasetle uğraĢan ziyalılarımızın hepisiböyle: Edebiyattan gelmiĢik, siyasetçi olmuĢuk. Neriman Nerimanov (Azerî komünist lider) deböyleydi. Biz ilhamımızı haradan alırık? Nizami'den, Fuzuli'den, onlar gibi insanlardan. Buyüzden bizi siyasette aldatmak kolay oluyor. Nerimanov'u da böyle aldattılar: "Bahadır veSona" ile beynelmilelcilik yapıyordu; bilmiyordu ki siyaset öyle değildir. Biz Türkler'in birzaafıdır, siyasette merkezi hep üstün tutarık.Zeki Velidi Togan demiĢtir ki Lenin'e:-Sen söz verdin, hani Tataristan müstakil olacaktı?Lenin'in cevabı:-Sen siyaset ile ahlâkı karıĢtırıyorsun!Togan rahmetli de demiĢtir ki:-Böyle ahlâksız siyaset mi olur?Sultan Galiev'i de böyle gandırdılardı."Mısır dönüĢünde Ebulfez, üniversitenin ġarkiyat bölümünde öğretim üyesidir ve talebelereanlatmaktadır:"Talebelere diyordum ki, bu devlet imperyadır. Sosyalizm de yoktur. O zaman Moskova'daBrejnev, Azerbaycan'da Haydar Aliyev baĢta idi. Haydar Aliyev tarihçi sayılırdı. Ben talebelerederdim ki, Haydar Aliyev'in ilmi yoktur, tarihi bilmez, o sadece gestapodur, bu millete nasılbaĢçı olur?"KGB'nin hapishanesiBunun üzerine Ebulfez partiden çağrılır ve kendisine bol imkânlar karĢılığında partipropagandistliği (tebliğcilik) teklif edilir. O reddeder ve arkasından tutuklanır: Yıl 1975.Yargılanarak 1.5 yıl hapse mahkûm edilir. Suçu, milletçi olmak, Lenin'in aleyhine konuĢmak.Ebulfez, bunları reddetmez ve mahkemede de Lenin'in siyasetlerini eleĢtirir. Sorarlar:-Senin yolun (modelin) ne?-Ġsviçre yolu... Lenin de bir zamanlar en güzel yol Ġsviçre yolu demiĢ.ġaĢıran mahkeme heyetinin tepkisi:- O zaman Sovyet Devleti yoktu, Lenin ondan öyle söyledi. ġimdi en iyi yol Sovyet yoludur!