Harita Dergisi - Harita Genel Komutanlığı

Harita Dergisi Temmuz 2010 Sayı 144Yeni Gelişmeler Işığında Ağ Hiyerarşisi,Ölçü Süreleri ve Duyarlık Ölçütlerinin İncelenmesi• C1 noktaları için ölçü süresinin yarım saatyerine 1 saat olarak belirlenmesi durumunda isebaz uzunluklarının yayınlanmış yörünge ile 60 kmye, hassas yörünge ile 70 km ye kadarçıkarılmasının olanaklı olduğu,• Ülkemizde herhangi bir noktadan, iki adetTUTGA noktasına bağlantı yapılırken uzak olanTUTGA noktasının mesafesinin ortalama ~23 kmolduğu ve söz konusu mesafelerin %98’ inin 40km’nin, %95’sinin 35 km’nin, %88’inin ise 30 kmnin altında oludğu ve buna göre herhangi birnoktada AGA, SGA veya ASN noktası doğrudanTUTGA noktalarına dayalı olarak yarım saat ölçüile tesis edilebileceği,• Ülkemizde herhangi bir noktadan, iki adetTUSAGA-Aktif noktasına bağlantı yapılırken uzakolan TUSAGA-Aktif noktasının ~53 km uzaklıkta,tüm mesafelerin %95’inin ise 70 km’nin altındaolduğu, buna göre herhangi bir noktada AGA,SGA veya ASN noktası doğrudan TUSAGA-Aktifistasyonlarına dayalı olarak 1 saatlik ölçü vehassas yörünge bilgisi kullanılarak tesisedilebileceği,• C1 ve C2 dereceli noktalar için yukarıdatanımlanan ölçü süreleri kentsel veya ormanlıkalanlar gibi uydu sayısının azaldığı veya sinyalkesikliği yaşanabilecek ortamlar dikkate alınarak%50 oranında artırılarak uygulanmasının yararlıolabileceği,• Baz uzunluğuna duyarlı atmosferik etkilerinhızlı değişebildiği ve TUISAGA-Aktif ile statikyöntemle yapılacak nokta sıklaştırmauygulamalarında doğrudan referans istasyonuyerine SRİ verilerinin kullanılmasının uygunolacağı,• Aplikasyon çalışımalarında gerçek zamanlıyanında, gerçek zamanlı olmayan (postprocessing)kinematik uygulamalara daBÖHHBÜY’de yer verilmesinin yararlı olacağı,• Gelecekte hizmete girecek web tabanlıkonumlama olanakları da dikkate alınarak,yönetmelikte bu hususa da yer verilmesininyararlı olacağı değerlendirilmektedir.Günümüz ölçü, yazılım ve veri standartlarıdeğerlendirildiğinde TUTGA ve TUSAGA-Aktif ‘inihtiyaca göre sıklaştırılması için dört dereceli birağ hiyerarşisinin ihtiyacın çok üstünde olduğudeğerlendirilmektedir. Bununla beraber,sıklaştırma uygulamasının alt dereceli noktalarınüretilmesi için bir araç olması yanında, altyapıhizmetleri sağlayan kurumlar için amaç daolabilmektedir. Bazı kurumlar için amaç herhangibir bölgede detay noktaları ölçümü ya da C4noktaları sağlamak yerine, üzerine yersel ölçüaletlerinin kurulabileceği pilye tesisi ile daha üstdereceli noktalar üretme ihtiyacı bulunmaktadır.Bu anlamda, yönetmelikte sıklaştırma ağhiyeraşisinin ilgili kurumların görüşleridoğrultusunda yeniden ele alınmasının yararlıolacağı değerlendirilmektedir.K A Y N A K L A RAktuğ, B., Lenk, O., Kılıçoğlu A., Özdemir S.,Sezer S., Ekim 2009, Türkiye Ulusal TemelGPS Ağı (TUTGA) Hesap Çalışmaları,Teknik Rapor, JEO-0600-131335-09, Jeo.D.Bşk.lığı, Ankara.Aydın, C., Doğan, U., Demirel, H.,2006, GPSDeformasyon Ağlarında Gözlem Süresi İleAğ Duyarlılığı Arasındaki İlişki, HaritaDergisi, 135, AnkaraAyhan, M.E., C. Demir, O. Lenk, A. Kılıçoğlu, B.Aktuğ, M.Açıkgöz, O.Fırat, Y.S.Şengün,A.Cingöz, M.A. Gürdal, A.İ.Kurt, M.Ocak, A.Türkezer, H. Yıldız, N. Bayazıt, M. Ata, Y.Çağlar, A. Özerkan, 2002, Türkiye UlusalTemel GPS Ağı-1999A (TUTGA-99A), HaritaDergisi Özel Sayı, 16, Ankara.Boehm J, Cerveira M, Schuh H., 2006, Theimpact of tropospheric mapping functionsbased on numerical weather models on thedetermination of geodetic parameters,Institute of Geodesy and Geophysics, ViennaUniversity of Technology, Gusshausstrasse27-29, 1040 Vienna, AustriaBÖHHBÜY, 2005, Büyük Ölçekli Harita veHarita Bilgilerini Üretim Yönetmeliği.Deniz, R. Ayan, T., Gürkan, O., Öztürk, E., Çelik,R.N., 2003, Uluslararası Jeodezik ReferansSistemleri ve CBS, Coğrafi Bilgi Sistemleri veJeodezik Ağlar Çalıştayı. Çağrılı Bildiri. 24-25-26 Eylül 2003 Konya.Doğan, U., 2007, Accuracy analysis of relativepositions of permanent GPS stations in theMarmara region, Turkey. Survey Review, 39,304, pp. 156-165.Eckl, M.C., R. Snay, T. Soler, M.W. Cline & G.L.Mader, 2001, Accuracy of GPS-derivedrelative positions as a function ofinterstation distance and observingsessionduration, Journal of Geodesy,75(12),633-640.49