Harita Dergisi - Harita Genel Komutanlığı

Harita Dergisi Temmuz 2010 Sayı 144F.Yılmaztürk vd.Şekil 7. Test alanı hedef işaretlerinin resim koordinatlarını ölçme işlemi sonrası yazılım görüntüsü.c. Demet DengelemesiSelf kalibrasyonlu demet dengelemesininmatematik modeli, genişletilmiş kolineariteeşitliklerine dayanır.x − xy −ile,⎡R⎢⎢R⎢⎣R123y00Burada,+ ∆ x+ ∆ yR 1= − cRR 2= − cR⎤ ⎡X− X⎥ ⎢⎥= R⎢Y − Y⎥ ⎢⎦ Z − Z⎣003⎤⎥⎥⎥⎦03(2)x, y :Noktanın resim koordinatlarını,x 0 , y0, c :İzdüşümü merkezinin resim koordinatsistemindeki konumunu gösteren içyöneltme parametrelerini,X , Y,Z :Noktanın cisim koordinatlarını,0 0 0X , Y , Z :İzdüşümü merkezinin cisimkoordinatlarını,:Kameranın üç dönme açısıyla(ω, φ, κ) hesaplanan ortogonal dönmematrisini,∆ x, ∆y :Resim koordinatları için düzeltmeterimlerini gösterir.Ek parametrelerin bir setinin fonksiyonları olanresim koordinat düzeltme terimleri, doğadafiziksel olan kolinearite koşulunun idealgeometrisinden olan sapmaları modeller. Busapmalarının 4 ana kaynağı vardır. Bunlarsistematik radyal distorsiyon, teğetsel distorsiyon,görüntü düzleminin düz olmaması ve düzlemdekigörüntü distorsiyonudur. Herhangi bir görüntünoktasının teorik konumundan olan ötelenme bukaynakların her birinin etkisinin toplamı kadar olur(Fraser,vd., 1995, Habib vd., 2003).Geliştirilen yazılımda, iç yöneltme elemanları(x 0 , y 0 , c), mercek distorsiyon katsayıları (k 1 , k 2 ,k 3 ve p 1 , p 2 ), resim koordinat eksenleri arasındakiölçekleme farkı ve resim koordinat eksenlerininbirbirine dik olmamasından kaynaklanandüzeltme terimlerini içeren (b 1 , b 2 ) standart 10terimli fiziksel kalibrasyon modeli kullanılmıştır.(Fraser, 1997). Bu model,56