GENGU SAMAN TIL DÃMARA BaugsmÃ¡liÃ° er umfangsmesta ...

More documents

Recommendations

Info

S A M G Ö N G U R leggja svonefnda klæðningu á vegi landsins. Árið 1980 hafi aðeins 358 km af þjóðvegum verið lagðir malbiki, en þegar klæðningin kom til sögunnar hafi verið hægt að margfalda þessa vegalengd á fáum árum. Nú sé á hinn bóginn komið að skuldadögum þeirrar byltingar í vegagerð sem klæðningin var. Breiðari vegir og hættuminni „Vegagerðin gerir umferðarspár tuttugu ár fram í tímann og leggur þær til grundvallar þegar farið er í vegaframkvæmdir. Í þeim er að jafnaði miðað við að tíundi hluti umferðar séu stórir bílar og því er ég ekki svo viss um að álagið á vegina sé eitthvað stórkostlega mikið meira en spár sögðu okkar,“ segir Jón Rögnvaldsson. Hann bætir því þó við að fyrir fáum árum hafi leyfilegur öxulþungi bifreiða verið aukinn úr 10 tonnum í 11,5 og slíkt hafi að sjálfsögðu áhrif. Miklu ráði sömuleiðis um endingartíma vega úr hvernig efni þeir séu byggðir og yfirleitt hafa vegagerðarmenn komist í góðar námur. Í ár ver Vegagerðin rúmlega 2,6 milljörðum króna til endurbyggingar og viðhalds vega. Þar af fer um 1 milljarður til viðhalds á bundnu slitlagi og 780 milljónir til að styrkja og endurbæta vegi. Afgangurinn af nefndri upphæð skiptist síðan á nokkra smærri liði. Endurbygging vega hangir reyndar saman við nýframkvæmdir. Meðal annars nefnir Jón Rögnvaldsson veginn í Stafholtstungum í Borgarfirði þar sem miklar framkvæmdir hafa staðið yfir síðustu mánuði. Þar er vegurinn allur byggður upp og aukinheldur breikkaður úr 6,5 metrum í 8,5. Þar munar um minna og vitaskuld dregur sú breikkun úr allri slysahættu. Rökin eru skýr Síðustu misserin hafa ýmsir, svo sem stjórnmálamenn, sett fram kröfur um að hefja strandflutningar að nýju, þá hugsanlega með opinberum tilstyrk að einhverju leyti. Í því sambandi hefur verið vísað til þess að víða í Evrópu sé nú kostað kapps að færa flutninga af vegum í skip eða þá yfir í lestarsamgöngur. Pálmar Óli Magnússon telur þessar bollaleggingar fjarstæðukenndar og bendir á að í Evrópu séu þessar ráðstafanir nauðvörn. Þar sé Þjóðvegirnir eru alls ekki gerðir fyrir þessa miklu umferð vöruflutningabíla sem er sífellt að aukast. Þyngd bílanna er oft alveg við leyfilegan hámarksþunga á vegunum. Á mörgum þeirra fáfarnari eru aðeins einbreið klæðning á miðju vegar og þegar bílar mætast þurfum við á stóru bílunum að víkja með því að fara alveg út í axlirnar. Afleiðingar þessa eru að kantarnir eru að brotna niður sem síðan étur út frá sér inn á veginn,“ segir Bjarni Gunnarsson vöruflutningabílstjóri. Hann starfar á vegum Landflutninga - Samskipa og er í reglulegum ferðum milli Reykjavíkur og Ísafjarðar. Stöðugt fleiri bílar Tíu til tólf flutningabílar eru í reglulegum ferðum að vestan og stundum raunar fleiri. Það segir Bjarni vera í samræmi við þróun undanfarinna ára. „Síðan ég byrjaði að keyra hér á milli hefur verið stöðugur vöxtur í landflutningum og bílunum verið að fjölga. Það að strandflutningum var hætt á síðasta ári þýddi alls engin straumhvörf heldur var það aðeins lokapunktur í langri þróun,“ segir Bjarni. Bjarni Gunnarsson, vöruflutningabílstjóri á Ísafirði: „Fyrst og fremst heppni ræður því að vöruflutningabílstjórar hafi ekki lent í fleiri slysum.“ BJARNI GUNNARSSON, VÖRUFLUTNINGABÍLSTJÓRI: Kantarnir að brotna niður Miðað við fimm öxla undir bíl og vagni má heildarþyngd ækis ekki vera meiri en 44 tonn. „Víða er undirlag veganna mjög slæmt, þeir mjóir og standa alls ekki undir þeim kröfum sem til þeirra eru gerðar. Þetta er til dæmis raunin víða í Strandasýslu, til dæmis í Bitrufirði og á Ennishálsi. Sama gildir þegar er komið er í Ísafjarðardjúpið. Við Reykjanes er ekið á vegi sem lagður var um 1950 og þú getur því rétt ímyndað þér hvernig ástand hans er. Það hefði átt að fara í endurbætur á veginum þar á undan veginum í Hestfirði og Skötufirði, þar sem lagt var slitlag á síðasta ári,“ segir Bjarni sem telur forgangsröðun í samgöngumálum oft undarlega. Fjárfestingin sé arðbærari „Vegirnir eru slíkir að fyrst og fremst heppni ræður því að vöruflutningabílstjórar hafi ekki lent í fleiri slysum en raun ber vitni. Á sumum stöðum eru komnir ágætir vegir, bæði breiðir og með sterku undirlagi. Um þá mætti raunar gjarnan vera meiri umferð þannig að fjárfestingin við uppbyggingu þeirra sé arðbærari en nú er.“ 46 F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5
S A M G Ö N G U R 13 milljarðar til Vegagerðarinnar Skiptist svona: 6,3 milljarðar fara til stofnframkvæmda, 2,6 milljarðar til endurbyggingar og viðhalds vega (þar af fer 1 milljarður til viðhalds á bundnu slitlagi) og 4,0 milljarðar eru eyrnamerktir rekstri og þjónustu Vegagerðarinnar, en inni í þeirri fjárhæð er snjóruðningur á veturna og ferjurekstur. BJÖRN MIKAELSSON, YFIRLÖGREGLUÞJÓNN Á SAUÐÁRKRÓKI: Dekkin plægðu upp veginn Nýlega var ég á ferð austur á landi og ók upp brekku á eftir fulllestuðum flutningabíl. Bílstjórinn hafði fært sig út í vegaxlirnar til að gefa öðrum svigrúm til að komast fram úr. Þungi bílsins var mikill og ég horfði á hvar klæðningin hreinlega plægðist upp undan afturdekkjunum. Þetta var rosalegt að sjá og sýndi mér best að í mörgum tilvikum þola vegirnir alls ekki álag þungra flutningabíla,“ segir Björn Mikaelsson, yfirlögregluþjónn á Sauðárkróki. Vegurinn er mjór og hlykkjóttur Björn segir margar hættur leynast úti í umferðinni vegna þessa mikla álags sem á vegunum er. Almennt séu vegir í dag aðeins 6,5 metrar á breidd og það sé fjarri því nóg. „Hér í Skagafirði eru margar slysagildrur og þar nefni ég sérstaklega veginn um Silfrastaðafjall og í Norðurárdal áður en ekið er upp á Öxnadalsheiði. Núverandi vegur á þessum slóðum er mjór og hlykkjóttur og þarna eru fjórar einbreiðar brýr. Blessunarlega standa vegaframkvæmdir fyrir dyrum á þessum slóðum en hafa þó verið í biðstöðu alltof lengi sem hefur kostað okkur fjölda umferðaróhappa.“ Á fullri ferð En hvað sem líður umferðarmannvirkjum og styrk þeirra segir Björn Mikaelsson „Margar slysagildrur en mannlegi þátturinn hefur líka áhrif, segir Björn Mikaelsson, yfirlögregluþjónn á Sauðárkróki. mikilvægt að hafa mannlega þáttinn líka í huga hvað varðar umferðaröryggi, enda séu mannleg mistök orsök velflestra umferðarslysa. Lögbundinn hámarkshraði stórra flutningabíla með aftanívagn sé áttatíu kílómetrar á klukkustund en mörg dæmi séu um að lögregla hafi stöðvað bílstjóra á meiri hraða, jafnvel við erfiðar akstursaðstæður. vegakerfið kolsprungið vegna álags og nauðsynlegt sé að tappa af umferðarþunganum. Hér á landi sé þetta alls ekki raunin, alla jafna sé umferð á vegunum lítil þó svo þeir beri illa þungann sem á þá er lagður. Við því verði að bregðast með átaki í vegagerð. „Það eru sex eða sjö ár síðan við hjá Samskipum hættum strandsiglingum og þá voru rökin alveg skýr í okkar huga. Strandflutningaskipið fór héðan frá Reykjavík nánast tómt og sigldi á kannski tíu til fimmtán viðkomustaði úti um land. Tók um borð frystivörur og kom svo hingað til Reykjavíkur viku síðar, þá fullfermt. Á sama tíma fóru bílarnir héðan út á land fullhlaðnir og komu síðan nánast tómir aftur í bæinn. Með því að hætta siglingunum gátum við hins vegar verið með fulllestaða bíla báðar leiðir. Rökin fyrir því að hætta strandflutningum voru því alveg skýr og við teljum forsendur í dag alveg þær sömu.“ Jón Rögnvaldsson talar á svipuðum nótum og segir að í viðskiptaumhverfi nútímans sé rík krafa fólks að fá vöruna senda heim að dyrum fljótt og þar standi skipaferðir flutningum aldrei snúning. „Að því leyti hafa vegaflutningarnir forskot. Þó finnst mér að ákveðnir vöruflokkar þyrftu ekki sama flutningshraða og gætu allt eins verið fluttir á sjó sem landi. Þar get ég til dæmis nefnt olíu, bensín og ýmsa þungavöru. Síðan skulum við ekki gleyma að fiskflutningur þvers og kruss um landið er mjög mikill og hefur verið að aukast síðustu árin.“ Einbreiðar brýr til ama Pálmar Óli segir það mikinn misskilning að halda að flutningafélögin geti stýrt því einhliða hvort flutningar hér innanlands verði sjóleiðis eða með um landveg. „Sumir tala eins og að fyrirtæki í flutningastarfsemi séu í nánast sjálfstæðum heimi og geti stýrt sínum viðskiptavinum. Sannleikurinn er sá að fáar greinar eru jafn háðar ytri skilyrðum og þörfum viðskiptamanna og einmitt flutningastarfsemi. Krafa markaðarins er að fá vöruna um landveg bæði fljótt og vel. Við því þarf að bregðast og gera átak í vegaframkvæmdum. Byggja upp vegi og breikka. Gera síðan gangskör að því að fækka einbreiðum brúm úti á þjóðvegunum. Þær skipta hundruðum, eru hvarvetna slysagildrur og til mikils ama.“ F R J Á L S V E R S L U N • 7 . T B L . 2 0 0 5 47
Page 1: 7. TBL. 2005 - VER‹ 899,- M/VSK -
Page 5 and 6: E F N I S Y F I R L I T 18 - Frækn
Page 8 and 9: LEX-NESTOR LÖGMANNSSTOFA: ÓHÁÐ
Page 10 and 11: FRÉTTIR PÉTUR BJÖRNSSON FIMMTUGU
Page 12 and 13: FRÉTTIR Eldur við Íslandsbanka.
Page 14: FRÉTTIR SAMSKIP OG DANÓL FÁ VER
Page 18 and 19: Mynd ársins! Hin ákærðu ganga s
Page 20 and 21: BAUGSMÁLIÐ DÓMTEKIÐ Í dómsal.
Page 22 and 23: B A U G S M Á L I Ð D Ó M T E K
Page 24: B A U G S M Á L I Ð D Ó M T E K
Page 27 and 28: B A U G S M Á L I Ð F R J Á L S
Page 29 and 30: B A U G S M Á L I Ð D Ó M T E K
Page 31 and 32: D A G B Ó K I N 1. júlí Yfirtök
Page 33 and 34: D A G B Ó K I N 2. ágúst Friðri
Page 35 and 36: Útsölustaðir: Hagkaup Kringlan H
Page 37 and 38: D A G B Ó K I N Ein ar Sig urðs s
Page 40 and 41: S A M G Ö N G U R ÞEIR TÆTA UPP
Page 42 and 43: S A M G Ö N G U R Síðla hvern vi
Page 44 and 45: S A M G Ö N G U R Um 60% af verði
Page 48 and 49: NEYTENDASTOFA Neytendavernd, viðsk
Page 50 and 51: Frumherjarnir og stofnendur KPMG er
Page 52 and 53: E N D U R S K O Ð U N með Sveini
Page 54 and 55: S T J Ó R N M Á L A M E N N Í U
Page 56 and 57: S T J Ó R N M Á L A M E N N Í U
Page 58 and 59: N Ý T T F Y R I R T Æ K I Stofna
Page 60 and 61: S É R S T Æ T T D E I L U M Á L
Page 62 and 63: S É R S T Æ T T D E I L U M Á L
Page 64 and 65: Í GLUGGUNUM LISTIN Útstillingar
Page 66 and 67: GUÐRÚN DAGMAR HARALDSDÓTTIR Á A
Page 68 and 69: N Ý R E I G A N D I P E N N A N S
Page 70: N Ý R E I G A N D I P E N N A N S
Page 74 and 75: KVIKMYNDIR TEXTI: HILMAR KARLSSON T
Page 76 and 77: ÚR EINU Í ANNAÐ TEXTI: SVAVA JÓ
Page 78 and 79: ÚR EINU Í ANNAÐ Sumarfríið: FE
Page 80 and 81: FÓLK Hörður Steinar Sigurjónsso
Page 82: FÓLK Helga Margrét Reykdal framkv

GENGU SAMAN TIL DÃMARA BaugsmÃ¡liÃ° er umfangsmesta ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

GENGU SAMAN TIL DÃMARA BaugsmÃ¡liÃ° er umfangsmesta ...