SPRAWOZDANIE - Centrum Zdrowia Dziecka

W II okresie realizacji projektu (1.01.–31.12.2005) w Zakładzie Genetyki Medycznej IP-CZD
kontynuowano badania molekularne mające na celu ustalenie częstości występowania
heterozygotycznego nosicielstwa wybranych mutacji genu NBS1 u pediatrycznych pacjentów z
rozpoznaną chorobą nowotworową, ze szczególnym uwzględnieniem guzów ośrodkowego układu
nerwowego. Materiał uzyskano od pacjentów hospitalizowanych w Klinice Onkologii oraz w Klinice
Neurochirurgii IP-CZD.
W badaniach molekularnych wykorzystano metodę izolacji DNA z suchej kropli krwi
utrwalonej na bibule Guthriego od 253 chorych, z wycinka mroŜonej tkanki nowotworowej od 59
chorych oraz z wycinka tkanki nowotworowej zatopionej w parafinie od 20 chorych. Badanych
pacjentów podzielono na trzy grupy w zaleŜności od rodzaju choroby nowotworowej:
grupa I – chorzy z róŜnymi nowotworami (krew od 253 pacjentów);
grupa II – chorzy z nowotworami OUN (komórki guza od 79 pacjentów);
grupa III – chorzy z rdzeniakami zarodkowymi móŜdŜku – medulloblastoma (komórki guza od 40
pacjentów).
W grupie I wykonano 253 reakcje amplifikacji eksonu 6 genu NBS1. Analizie SSCP poddano
wszystkie produkty reakcji PCR. W trzech przypadkach wykryto zmiany w stosunku do preparatu
kontrolnego. Wszystkie zmiany wykryto w formie heterozygotycznej.
W grupie II wykonano 79 reakcji amplifikacji eksonu 6 genu NBS1, a następnie wszystkie
produkty reakcji PCR poddano analizie SSCP. W jednym przypadku wykryto zmiany w ruchliwości
elektroforetycznej w Ŝelu poliakrylamidowym w stosunku do preparatu kontrolnego. U pozostałych 79
badanych pacjentów nie stwierdzono zmian w analizie SSCP. Ponad połowa pacjentów z tej grupy (n
= 46) miała wykonane badania molekularne w preparatach DNA z krwi (w ramach badania pacjentów
grupy I).
Spośród pacjentów z nowotworami OUN wyselekcjonowano 40 chorych z medulloblastoma
(grupa III). Wszyscy pacjenci tej grupy poddani byli skriningowi na obecność zmian w eksonie 6 (w
ramach badania pacjentów grupy II).
W III grupie wykonano 240 reakcji amplifikacji odpowiednio dla eksonów: 3, 5, 7, 8, 10 i 13.
W eksonie 5 wykryto 3 róŜne wzory konformacyjne w stosunku do preparatu kontrolnego. Analiza
SSCP eksonu 10 wykazała zmieniony wzór konformacyjny w dwóch przypadkach. W eksonie 13
zidentyfikowano dwa odmienne od kontroli wzory konformacyjne. Obie zmiany były ze sobą
sprzęŜone i występowały w formie hetero- lub homozygotycznej. W eksonach 3, 7 i 8 nie wykryto
Ŝadnych zmian w ruchliwości elektroforetycznej w Ŝelu poliakrylamidowym w stosunku do preparatu
kontrolnego.
Równolegle prowadzone były badania w Zakładzie Patologii IP-CZD. W roku 2005
przebadano 91 przypadków pierwotnych nowotworów ośrodkowego układu nerwowego uzyskanych
od pacjentów operowanych w Klinice Neurochirurgii.
Badania immunohistochemiczne przeprowadzono na skrawkach parafinowych uŜywając
panelu przeciwciał monoklonalnych/poliklonalnych (GFAP, Synaptofizyna, Neurofilament, Ki67,
AE1/AE3, EMA, c-myc, c-erbB1, nibryna) w celu określenia immunofenotypu komórek
nowotworowych. We wszystkich przypadkach Mbl wykonano reakcje imunohistochemiczne z
synaptofizyną i neurofilamentem otrzymując wyniki pozytywne w większości badanych guzów.
Rozpoczęto opracowanie parametrów reakcji immunohistochemicznych z uŜyciem przeciwciał c-myc
i c-erbB. W 33 przypadkach Mbl wykonano reakcję immunohistochemiczną z uŜyciem przeciwciał
przeciw nibrynie. W 30 przypadkach uzyskano silną ekspresję nibryny w jądrach komórkowych
badanych rdzeniaków, w 2 przypadkach reakcja była ogniskowa (przypadki z nieprawidłowościami w
genie NBS1); w jednym przypadku rdzeniaka pochodzącego od dziecka z zespołem Nijmegen nie
stwierdzono immunoekspresji nibryny (kontrola negatywna).
Jendna prezentacja zjazdowa.
PB 0590/P05/2003/25
Tytuł: „Stwardnienie guzowate - od mutacji genu do rozwoju zmian narządowych”
Kierownik grantu: prof. dr hab. n. med. Sergiusz Jóźwiak
65