EU-SWAP PËR ARSIMIN - EU EDUCATION SWAp Project

EuropeAid/127858/D/SER/KOS Mbështetje në implementimin e qasjes tërë sektoriale në arsim në Kosovë
Zhvillimin e Kosovës dhe procesin e Integrimit Evropian. Agjencioni funksionon si sekretariat i një
Forumi të Nivelit të Lartë, që përbëhet nga Qeveria e Kosovës dhe partnerët zhvillimorë. Ai gjithashtu
shërben si pikë kontakti që e lehtëson negocimet e marrëveshjeve bilaterale midis ministrive dhe
donatorëve të ndryshëm 6 . Duket se është një sistem dhe proces i mirë brenda Agjencioit për
koordinimin e zhvillimit, duke përfshirë një zyrtar me përgjegjësi të veçanta për sektorin e arsimit.
Agjencioni është i angazhuar në koordinimin e ngushtë të aktiviteteve me njësinë për Koordinimin e
Donatorëve në MASHT.
MASHT‐i ka një Departament për Koordinimin e Zhvillimit dhe për Integrim Evropian i cili përbëhet
nga tri divizione: Programi për Kthimin e Trurit, Integrimi Evropian dhe Donacionet. Departamenti
është i përfshirë në koordinimin e të gjithë mbështetjes ndërkombëtare në fushën e arsimit dhe në
promovimin e procesit të integrimit Evropian në arsim. Duke qenë i organizuar në nivel departmental
kjo njësi ka qasje të lehtë dhe koordinim me departamentet tjera funksionale. Fatkeqësisht, këtij
departamenti i mungon stafi i mjaftueshëm dhe expertiza e nevojshme (për momentin ka mbetur
vetëm një anëtar pas dorëheqjes së Udhëheqësit të Departamentit në fund të vitit 2009). MASHT‐i e
ka shpallur vendin për Udhëheqës të departamentit. Sidoqoftë, ekziston përshtypja se prapë do të
ketë vështirësi në lidhje me koordinimin e donatorëve në MASHT në të ardhmen e afërt. Kjo mund të
ndikojë negativisht në implementimin e komponentëve të projektit, dhe veçanërisht në
implementimin e aktiviteteve të komponentit SWAp. Për këtë arsye, ekziston nevoja për
bashkëpunim të ngushtë me njësitë teknike të MASHT‐it për implementimin e komponentëve për
zhvillimin e mësimdhënësve dhe zhvillimin e kurrikulit si dhe për përforcimin e Komisionit Drejtues të
Projektit dhe të rolit të sekretarit të përgjithshëm ose të kujtdo që i kërkohet të mbikëqyrë
koordinimin e donatorëve.
Ekipi i projektit do të përfshihet në bashkëpunim aktiv me AKZHIE‐në në promovimin e qasjes tërë
sektoriale, edhe jashtë edhe brenda MASHT‐it. Një pjesë e përpjekjeve të Projektit do të fokusohen
në ndërtimin e kapaciteteve ekzistuese dhe atyre të ardhshme të Departamentit të MASHT‐it për
Koordinimin e Donatorëve. Aktivitetet relevante do të përfshijnë udhëtime studimore, mbështetje
për organizimin e takimeve rishikuese vjetore, trajnime në punë, rrjete dhe shkëmbime rajonale, e
kështu me radhë (shih aktivitetet nën Komponenti 1 më poshtë).
Sfidat
Arsimi në Kosovë ballafaqohet me një numër pengesash dhe sfidash dhe implikimet për buxhetin e
KKK‐së dhe ligjit të ri janë të dukshme. Të dhënat statistikore tregojnë se shkalla e largimeve mbetet
relativisht e lartë, klasa para fillore, e obliguar, pritet të sjellë një shtesë prej 20,000 fëmijëve në
sistem; arsimi i mesëm i lartë i obligueshëm do të jetë një sfidë tjetër në kuptim të furnizimit me
materiale mësimore dhe me hapësirë shkollore (vetëm shtatë shkolla të mesme janë ndërtuar në
Kosovë që nga konflikti i vitit 1999). Shkollat ende nuk ofrojnë përvojë mësimore të cilësisë së lartë,
mësimdhënësit ballafaqohen me mungesë të burimeve për mësimdhënie dhe me mungesë të
laboratorëve dhe klasave të specializuara për mësimdhënie; metodologjitë moderne të
mësimdhënies janë ende larg nga implementimi i tyre i duhur në sistemin arsimor; përgjegjësitë e
bartura kohëve të fund it nuk janë duke u reflektuar në strukturën drejtorive komunale të arsimit;
KKK‐ja do të kërkojë trajnimin dhe ritrajnimin e mësimdhënësve për implementim të suksesshëm.
Duke pasur parasysh nevojat substanciale të sektorit, MASHT‐i dhe autoritetet lokale të arsimit do të
duhet të bëjnë plane dhe prioritizime intensive për të arritur ndikimin maksimal brenda nivelit aktual
të fondeve. Kjo është një fushë tjetër për tu mbështetur në Komponentin 1, ku projekti do të duhet
6 Marrur nga ueb faqja e AKZHIE‐së me 7 Janar 2010; http://www.acdeiks.org/id=47&mid=44&mid=44&PHPSESSID=ff59d118c59a1558ee1d03e24145a21f
9