Księga 60-lecia Wydziału Elektrycznego - Wydział Elektryczny

Przegląd szkół naukowych Wydziału131Szkoła naukowaELEKTROENERGETYCZNA AUTOMATYKAZABEZPIECZENIOWATwórca szkoły: Jan TROJAKPotrzeba tworzenia i rozwoju elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowejuwidoczniła się już w pierwszych latach po II wojnie światowej. Zapewnieniaciągłości zasilania oczekiwał przemysł, a i samej energetyce zależałona ustabilizowanych warunkach pracy. Podejmowane przedsięwzięciawymagały skutecznej koordynacji, szczególnie w zakresie prac naukowych,rozwojowych i aplikacji ich wyników.Konkretne łączenie wiedzy na temat pracy systemu elektroenergetycznego z wiedzą natemat automatyki rozpoczęło się na Politechnice Wrocławskiej od początku lat 50. Szczególnieprzyczynił się do tego prof. Jan Trojak, wówczas doświadczony mgr inż. elektroenergetyk, zachęconydo podjęcia pracy naukowo-dydaktycznej na Wydziale Elektrycznym przez ówczesnekierownictwo Uczelni.Rozwój szkoły rozpoczął się od prac badawczych w zakresie analizy zjawisk zakłóceniowychw elementach systemu elektroenergetycznego, np.: opracowanie metod obliczania prądówwystępujących podczas zwarć wewnętrznych w generatorach i silnikach elektrycznychoraz w transformatorach, analiza udarów prądu magnesującego transformatorów, identyfikacjazjawisk występujących podczas zwarć z ziemią w sieciach średnich napięć w zależnościod sposobu pracy punktu gwiazdowego, rozwijanie teorii stanów przejściowych w systemachelektroenergetycznych przez ich symulację w warunkach laboratoryjnych i terenowych.Prace dotyczące nowych rozwiązań w zakresie konstrukcji elementów automatyki miałyz reguły aspekt aplikacyjny. Niektóre ważniejsze rozwiązania wykorzystane w praktyce tonp.: zabezpieczenie różnicowe transformatorów z wykorzystaniem wyższych harmonicznychdo blokowania działania podczas udarów prądu magnesującego, zabezpieczenie ziemnozwarciowegeneratorów z podmagnesowaniem przekładnika Ferrantiego napięciem zmiennym,czułe zabezpieczenie ziemnozwarciowe silników elektrycznych wysokiego napięcia,czujnikowe zabezpieczenie silników niskiego i wysokiego napięcia oraz metody określaniaparametrów zabezpieczenia ziemnozwarciowego bloków generator–transformator.Realizacja przedstawionej tematyki była możliwa dzięki konsekwentnemu rozwijaniuzespołów badawczych, do których angażowano wyróżniających się młodych absolwentów.Spośród 20 promowanych w ramach szkoły naukowej doktorów 7 uzyskało później samodzielnośćnaukową. W tej grupie szczególnie wyróżnił się Andrzej Wiszniewski, pierwszy i jedenz najmłodszych doktorów habilitowanych Wydziału. Prof. dr hab. Andrzej Wiszniewskijest twórcą kolejnej szkoły naukowej w dziedzinie automatyki, związanej z techniką cyfrową.Warto podkreślić, że skuteczne wykorzystanie aplikacyjnych wyników szkoły byłomożliwe dzięki dobrej współpracy z IASE oraz z zakładami produkcyjnymi elementów automatyki– np. REFA w Świebodzicach.