топонимика

аравак, кечуа, тупи-гуарани тшдер! басым турде топоним кураугакатыскан.Аравак атаулары еоитуетжтей жазыктарда таралган. Мундааравак тобына енетш пурупуру, сурима, карака тайпаларыныцатаулары Пурус, Суринам, Каракас атауларын калыптастырган.Ал Ориноко езеншщ атауы таманук тайпасыньщ тшнде «улкенсу» дегенд1бшд1ред1. Кечуа тшндеп пампа термит жазыктардада б1ркатар атауларга (Пампа, Пампа-де-лас-Салинас, Пампа-Тамаргуаль) непз болган.Ец кеп атаулар тупи-гуарани тшдер!мен байланысты болады.Бул тщцердеп географиялык терминдердщ ареалы ете кец. Мысалы,пара («езен») термит материктеп Пара, Парана, Параиба,Парагвай, Паранаиба, Парамарибо, Паракату, Параопеба, Паранантер13Д1 атаулардыц курамында кездесеДь Тупи-гуаранитшдер1ндеп кёйбгр атаулар табигат объектшергащ ерекшелпстершсипаттауымен ерекшеленед1: Игуасу («улкен су»), Уругвай(«кустар езет»), Журуа («сага»), Куритиба («кылкан жапырактыагаштар орны»), Пернамбуку («езен сапасы»). Мунда Итайпу («енсалатын тас»), Гуанабара («тыгылган койнау»), Ибера («жаркырагансу елЬ>), Гвиана («мол судын ел1») тер1зд1 бейнел1 атауларда бар. Тупи тшндеп каатинга («ак орман») термит каз1рпкезде шелейтп аудандардагы ксерофильд1сирек ормандарга катыстыколданылатын ландшафтылык терминге айналган.Гуарани тайпасыныц ежелп кес1б1 ужымдык ац аулау болыптабылады. Ацшылар улкен ауданды жан-жагынан коршап аладыда, б1рт1ндеп шецберд! тарылту аркылы ацдарды ортага карайкуып, ыгыстыра береда. Бул ерекет турш олар чако деп атайды.Аргентина мен Парагвай жергн игере бастаган испандар осындагыжазьщ аумактарга осы терминдх колдану аркьшы атауларберген. Бул жазыктардыц ец упкеш Гран-Чако («улкен чако»)деп аталган, оныц аумагында шагын Чако-Бореаль («солтуст1кчако»), Чако-Сентраль («орталык чако») жене Чако-Аустраль(«оцтуст1к чако») ажыратылган.Оцтуст1к Америкадагы ец улкен мемлекет Бразиялия жер1ндепортугал тш1ндеп топонимдер басым таралган. Олардыц басымкепшшп португалдьщ географиялык терминдер непзхнде калыптаскан(26-кесте).16-1263 241