топонимика

келген. 1842-1844 жылдары осы мацды картага туырген эскеритопограф Фримонт бул таулы кыратты Огеа1 Вазт, ягни УлкенАлап деп атауды усынды. Эйткеш осы атауга ундес Огеа1 Р1а1т(Улы жазыктар) атауы бутан дейш орныгып калган болатын. Осылайша,XIX гасырдыц екший жартысынан бастап Ужен Алапатауы алдымен карталарда «бекш», кешннен кещнен колданылатынболды.7. Атаудыц ресми озгертшу». Бул жагдай бурынгы топонимд1белгш б!р себептерге (саяси, идеологиялык, согыс, ёлеуметтщжагдай жене т.б.) байланысты баска географияльщ атаумен алмастырунетижесшде болады. Белгш топонимист Е. М. Поспеловбул кубылыстыц орын алуына мынадай басты еш фактор ьщпалететшш атап керсеткен:- езгерген жагдайда мацызды болмай калган, бурынгы еткентарихпен байланысты адам ес1мдер1 мен тусшштерд1 жою;- жаца бшпк, курылым идеялары мен тусшштерш топонимдердебейнелеу максатында жаца атауларды енпзу.Мысалы, Улы француз революциясы нетйжесхнде пайда болганРеспубликада бурынгы монархияныц саркыншактары ретшдекептеген географиялык атаулар жойылып, олардыц орнын езгерт1лгеннемесе жацадан койылган атаулар басты. Мысалы,Сен-Пъенс атауы Сапьенс («даналык»), Сен-Ло атауы Роше-дела-Либерте(«азаттьщ жартасы»), Иль де-Бурбон («Бурбондареулетшщ аралы») аралыныц атауы Реюньон («БгрАгу»), ПариждепXVI Людовик алацыньщ атауы Революция алацы (каз1рп кездеКелгсгм алацы) болып езгертщщ.Кецес деугршде К^азакстанда Пёрдвск (Ацмешгт) каласыныцатауы К^ызылорда, Ресейде Ново-Йиколаёвск каласы Новосибирск,Царёвд-Кокшайск каласы Йошкар-Ола (марий тшшде «кызылкала»), Петроград атауы Ленинград, Кыргызстан да Шшпек атауыФрунзе болып езгерт1лд1. Жалпы алганда, мундай жагдай жаппайсипат алды. Революцйялык идея кесемдер1 мен билщ басындаболган дар дыц ес1мдер1 кептеген объект1лерге берше бастады.Осыныц нетижесшде б!р ш м ш ш ! ауданныц езшде б1рнешеИльич, Ленин, Энгельс, Маркс атаулары пайда болды. Ал УлыОтан согысында жещске жеткен одактас мемлекеттер иеленгенаумактарда байыргы топонимдер езгертшп, алмастырылды.Бурын Германия курамында болган Шыгыс Пруссия жершщ47