топонимика

ранда этимологияльщ зерттеулер семантикалык талдауларменкатар журпзшу! кажет. Географтардыц бул меселеге тпселей катысыатаулардьщ географиялык кещспктеп нысандарга бершетшдшсебенп олардын да кещепктш зацдылыктары болатындыгыменаньщталады.Топонимдердщ басым кепш ш п жергшкт1 географиялык терминдернепзшде калыптасатынын ескерсек, этимологиялыксемантикалыкзерттеулерде географиялык бшмнщ мацызы зор.Географиялык атаудыц шыгу теп мен оныц магынасын кебшесегеографиялык орта болмысынан «Ёздеу» табысты нвтижелергеалып келедЁ. Мысалы, галымдар бЁрдей немесе уксас табигат ортасындабгр ттагп топонимдердщ кайталаньш келетщщгш ертеденбайкаган. Азияньщ турю халъщтары коныстанган тауалды ещрлершдеАксу гидроним1, ал дала мен шелейт зонасындагы езендердеЕспе, келдерде Ащыкел, шел зонасында Каракум атауы ете жшкездеседЁ. Муныц вз1, б1р жагынан, табигат жагдайларыныц географияльщатауларда тжелей кершЁс табатынын двлелдесе, еюнш1жагынан, атаулардыц ландшафт кершюше индикатор бола алатындьпынкерсетедьТопонимнЁц этимологиясын аныктауда мьша мвселелер ескершу1кажет:1) атаудыц магыналык тургыда мотившщ болуы;2 ) топонимнщ аумактагы таралу ж ш л ё г ё;3) казЁрп тш тургысында езгерЁске тусу децгей1;4) атаудьщ немесе терминнщ ареалдык сипат алып, белгш1б!р географиялык шьшдыкка сейкес келуг.Табиги жагдайлар мен географиялык атаулардьщ осы байланыстарынмаман ретЁнде тек географ кана непздеп бере алады.Физикальщ география нысандарыныц атауларында халыктык гёографиялыктерминдердЁц жи1 кездесетшш ескерсек, географтардыцтопонимикалык зерттеулерге катысуы мщдётт1 деуге болады.Бул географтардыц жерплисп географиялык терминологиямен географиялык атаулардагы семантикалык нюанстарды баскамамандарга Караганда жаксырак тусЁнуЁмен аныкталады.2) Географиялык атаулардыц номинациялык непздершгеография гылымы тургысында зерттеу. Номинация (ат кою)адамныц коршаган ортаны танып-б1лу1мен, ягни орта туралыакпар жинактауымен удайы катар журетш кубылые. Адам55