топонимика

рютерге ушырап, бул атаулардьщ географиялык аукымы мен магынасыкенейдг Каз1рп кезде бгргутае Еуразия материганщбатысында орналаскан дуние б е л т н Еуропа, шыгысындагысынАзия деп атайды.Кекжиек жактары бойынша атаулар беру дэстур1 кептегенхалыктарда бар. Мысалы, Жапониянын бурынгы жене каз1рпастаналарынын атауларында осындай акпарат непзге алынган.Бурынгы астанасы Киото атауы жапон тшшде «батыс астана»деген магына берсе, 1869 жылдан бастап астана мертебесще иеболган Токио каласынын атауы «шыгыс астана» легенд) бйшредгГеографиялык багдарлау казак тш ндеп кунгей жене тергскейтерминдер1мен де бершген. Мысалы, таулардыц кунге караганонтустж беткейш кунгей, ал солтустж беткейш терккей дейд1.Кей жагдайда катар керпллес орналаскан таулардын орнына катыстыда осы термин колданылады: Кунгей жене Терюкей Алатауоронимдер1.Халык жергшкп табигат жагдайларын байкау непзшде езщдакаумактык ерекшелакгерда аныктап, салыстыру аркылы географиялыкобъектшерге карама-кайшы атаулар берген. Мысалы,Францияда Рона жене Сона деп аталатын ею езен бар. Агысыжылдам езенге кельт тш нде «жылдам» деген магына беретшРона (КЬопе), ал агысы баяу еюнш] езенге Сона («тыныш») дегенатау бер1лген. Казак халкы катар орналаскан объекшлердщжайылымдык мумкшдйстерш багалау нег1зшде Жацсытау женеЖамантау тер13Д1 атаулар койган.Геофафиялык объектшердщ мелшерлерш салыстыру непз1ндеде антипод-атаулар калыптаскан. Жерорта тещз1ндеп Балеараралдары тобындагы Мальорка (бастапкы нускасы Майорка) аралынынатауы латынша «улкен» легенда бшдаред1, ал осындагыМенорка (бастапкы нускасы Минорка) аралынын атауы латынша«К1Ш !» дегенд! бйшредк1.5. Географиялык атаулардын взгер1стер1Топонимдер уакыт ете келе, ертурш факторлар всер1нен езгер1стергетусед!. Олардын тарихи жагдайда езгеркггерше тургынхалыктык курамынын езгер1стер1, кешг-коны, жаулап ал улар менсаяси жуйенщ езгеруг себеп болады. Геофафиялык атаулардын42