mostanado farhang (2).indd
mostanado farhang (2).indd
mostanado farhang (2).indd
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ویژه نامه مستند و فرهنگ146نشان مى دهد، در آن است که در این فیلم با نوعى مشاهده خنثى و به دور از هر گونه داورى روبرو هستیم. در این چشم اند از ابزارهاى صوتى – تصویرىصرفأ به مصرف ارائه داده ها، ایجاد مواد پایه مى رسند که خود شرایط را برى انجام فعالیت بعدى یعنى استدلال و تبیین فرضیه و نظریه آماده مى کنند...فیلمهاى انسان شناسان با فدا کردن شکل – فیلمهاى سینماگران با قربانى کردن محتوا حقیقى بودن یکى از ارزشهاى برجسته سینماى اتنوگرافیکبوده و هست (ص168) انسان شناسها به شدت شیفته پراکندگى و جنبه اضطرارى در حفظ میراث فرهنگ مورد تهدید بوده است (169).کیانی، معصومه (1388)، گفتگو با کریستیان برومبرژه: درباره مستندهاى انسا ن شناسى، (در سایتهاى انسا ن شناسى و فرهنگ، راى بن مستند، میراثفردا) «آقاى مختارى» یکى از بهترین مستندسازان ایرانى هستند و فیلم «زعفران» او از بهترین نمونه ها است. این فیلم یک داستان دارد، داستان یکخانواده. فیلم خوب باید سناریو داشته باشد، هیجانات شخصیت ها را نشان دهد، حرکات آنها را، حالت چهره ى آنها را، چیزى که نوشتار نمى تواند ازعهده ى آن برآید. فیلم خوب باید در عین حال معنا و مفهوم حرکات و اعمالى را که نشان داده مى شود برساند، البته بدون موسیقى عجیب و غریبکشورهاى دوردست».گاری، تیری (1992)، چشم اند ازهاى فیلم مستند، از کتاب درآمدي بر انسان شناسی تصویري و فیلم اتنوگرافیک، مجموعه مقالات، گردآورى و ترجمهناصر فکوهی، تهران، نشر نى (1387)، صص 186 تا 195.گریم شاو، آنا (1383)، چشم در آستانه: انسان شناسى، فیلم و کاوش درون - مترجم حمید قربانى، کتاب ماه هنر، شماره ویژه فیلم و فرهنگ، صص44تا 54.گینزبورگ، فی (1992)، نقش منحصر بفرد تلویزیون، از کتاب درآمدي بر انسان شناسی تصویري و فیلم اتنوگرافیک، مجموعه مقالات، گردآورى و ترجمهناصر فکوهی، تهران، نشر نى (1387)، صص180 تا 185/لباسچی، عسل (1386)، تیپ شناسى قهرمان در فیلم فارسى، کتاب راهنماى همایش انسا ن شناسى تصویرى، انتشارات مؤسسه توسعه هنرهاى تجسمىو سینما تک ) ص16).لشگری، ثریا (5 تیر1392)، گفتگو با امیر شکرگزار، تصویربردار گروه بازنگرى «پروژه¬ى درمان گران بومى سواحل و جزایر جنوبى ایران»، سایت میراثفردا، اولین مؤسسه خصوصى مردم شناسى در ایران. «این پروژه که از سال 1388 آغاز گردید، در چهار فاز مطالعاتى درمان هاى آیینى و بومى سواحلو جزایر جنوبى ایران را در چهار استان جنوبى کشور مورد مطالعه قرار مى دهد که تا کنون فاز اول مطالعاتى آن به مرحله اجرا درآمده است و یکى ازمهم ترین پروژه هاى قوم شناسى کشور مى باشد.» امیر شکرگزار: ”من سه سال در پروژه کوچ گران تالش با موسسه همکارى داشتم. «در کل باید بگویمکه درمان گران با دوربین، احساس راحتى نداشتند و تحمل آن برایشان سخت و دشوار بود.»لشگری، ثریا (اردیبهشت و خرداد 1392)، در جستجوى فرهنگ مردم، مرکز فولکلور ایران، گفت گو با مدیر بخش فرهنگ مردم رادیو (دکتر مصطفىخلعتبرى لیماکى) و سردبیر برنامه¬ى رادیویى آن (خانم زهرا میرزایى (سایت میراث فردا: برنامه رادیوئى «فرهنگ مردم» و تلاش هاى ارزشمند مرحوم انجوى شیرازى در طول سال هاى 57 1341، رخدادى نیست کهبه سادگى از خاطره دوستداران فرهنگ عامه و اساتید و پژوهش گران ایرانى زدوده شود. تلاش هاى بى وقفه ى این شخصیت فرهنگى و ادبى کشور وهمکاران او همچون احمد وکیلیان، حسن پناهیان، محمود ظریفیان و برخى دیگر در طول 16 سال، نخست در رادیو ایران که منجر به تشکیل نهاد«فرهنگ مردم» در آن مرکز رادیویى شد و با استقلال این نهاد از اواخر دهه ى چهل، برنامه هاى تلویزیونى نیز به آن افزوده شد، حدود 4000 نفر ازمردم مناطق مختلف ایران را جهت همکارى افتخارى با برنامه هاى این مرکز بسیج نمود. این گروه از پژوهش گران بومى که نخست «پیشه ور» و بعدها«فرهنگ یار» نامیده شدند، با فراگیرى شیوه هاى گردآورى اطلاعات، آثار ارزشمندى را در قالب گزارشات مکتوب، اسناد، نسخ خطى، اشیاى مادى،کاست هاى صوتى و …، به نهاد فرهنگ مردم ارسال نموده و به تقویت هرچه بیشتر برنامه هاى آن کمک کردند. روابط متقابل همکاران فرهنگ مردم وپیشه وران که پیوسته در مکاتبه و تماس بودند، دستاورد بزرگى را به جامعه فرهنگى ایران ارمغان آورد و موجب شکل گیرى بزرگ ترین نهاد فولکلوریکایران شد. آگاه سازى مردم از فرهنگ و آداب و رسوم مناطق مختلف، شکل گیرى بزرگترین آرشیو و موزه ى فرهنگ مادى و معنوى اقوام ایرانى و تهیهبرخى کتب و مقالات از دستاوردهاى ملموس این نهاد فرهنگى بود. با تحولات سیاسى و اجتماعى دوران انقلاب و بازنشستگى انجوى شیرازى در اواخردهه ى پنجاه، فعالیت نهاد فرهنگ مردم رو به افول نهاد و از سال 1361 به حالت تعطیل درآمد و به خاطر شرایط جنگ و تحولات آن دوران به بادفراموشى سپرده شد. دهه هاى شصت و هفتاد، دوران رکود مرکز فرهنگ مردم بود.در این دوران تنها برنامه رادیویى فرهنگ مردم بود که از سال 1362با شیوه اى متفاوت آغاز به کار کرد و تا به امروز ادامه دارد. از سال 1371 مجددا این نهاد فرهنگى مورد توجه قرار گرفت و مدیرانى چون رضا خیرى،سهراب مظاهرى، رضا خاشعى، ابولفضل رنجبر، حسنى فر و در این چند سال اخیر آقاى شعاع مسئولیت آن را برعهده داشتند.از نگاه شما تحولات و اتفاقات واحد فرهنگ مردم مرکز تحقیقات صدا و سیما، بعد از انقلاب چگونه بوده است؟من واحد فرهنگ مردم را از دهه 70 مى شناختم. و به یاد دارم که در خیابان جردن پایین تر از پمپ بنزین، ساختمانى بود که بعدها شبکه پنج سیمادر آنجا مستقر شد. در این ساختمان، آن زمان، موزه مردم شناسى تحت نظر واحد فرهنگ-مردم دایر بود و کلیه اشیاى موزه اى که در زمان زنده یادانجوى شیرازى جمع آورى شده بود، در قالب یکى از موزه هاى مهم تهران به نمایش گذاشته شده بود. از این نظر مى گویم یکى از موزه- هاى تهرانکه هم در تبلیغات و هم در نشریات که آدرس موزه ها نوشته مى شد. این موزه شاخص بود و من آن را دیده بودم. و در طبقه زیرین این ساختمان قرارداشت و به نحو آراسته اى اشیاء در آن چیده شده بودند. و دانشجویان دانشگاه ها و دانش آموزان مدارس، با وقت قبلى از آن بازدید مى کردند. سپسواحد فرهنگ مردم در زمان مدیریت جناب خِیرى به ساختمان عباس آباد منتقل شد. با انتقال به خیابان عباس آباد، واحد فرهنگ مردم محلى براىموزه نداشت و موزه جمع شد، ولى پژوهشگران مرکز در طبقه دوم این ساختمان بودند. اسناد فرهنگ مردم هم در همین ساختمان بود،. طورى که بهیاد دارم براى موضوع اولیه پایان نامه کارشناسى ارشدم که در خصوص تعزیه خوانى بود به راهنمایى روانشاد دکتر محمود روح الامینى نزد آقاى خیرىمدیر واحد فرهنگ مردم رسیدم و موضوع را مطرح کردم. ایشان لطف کردند زونکن هاى مربوط به اسناد تعزیه را به من نشان دادند. اما این اسنادهیچ نظم و ترتیبى نداشت...پژوهش در حوزه ى فرهنگ عامه، تا چه اندازه اى اهمیت دارد؟البته مردم شناسى سده کنونى در ایران با گسترش مطالعات فولکلوریک و توجه به زبان و ادبیات عامیانه و فرهنگ عامه ى ایران آغاز مى شود. قبل ازآن که مؤسسات تحقیقاتى در زمینه ى مسایل مردم شناسى در ایران آغاز به کار کند و پیش از آنکه آموزش مردم شناسى در دانشگاه هاى داخل کشوررایج گردد، کتاب هایى در زمینۀ فرهنگ عامه یا فولکلور شناسى آغازى است بر حرکت مردم شناسى نوین در سده کنونى ایران که داراى ویژگى هاى
Change language