Nadiri_Babak_ SHAHED.pdf

II. BÖLÜM
DÜRRE-İ NADİRİ KİTABI VE MİRZA MEHDİ HAN ASTARABADİ
a) Mirza Mehi Han Astarabadi
Mirza Mehdi Han Astarabadi’nin hayatı hakkında detaylı bilgi mevcut değil.
Mirza Mehdi Han’ın doğum ve vefat tarihi kesin bir şekilde bilinmediği halde bazı
kanıtlanmayan iddialara sınırlıdır.
Mirza Mehdi Han Astarabadı, 1736-1747 yılları arası İran’da saltanat kurmuş
Nadir Şah Avşar’ın vakayı yazarı ve münşisi olmuştur. 17 Tercüme ettiğimiz el
yazının son sayfasına göre Mirza Mehdi Han şiirde Kevkep ismini kullanıyordu.
Nadir Şah 1729 M.S İsfahan’a girdiği zaman Astarabat kenti ahalisi tarafından
Nadir’e övgü dolu mektup yazmıştır. 18 Nadir, Horasan valiliğine geçtiği zaman
Mirza Mehdi Han’ı münşilik makamına atamıştır. 19 Ancak Astarabadı “Tarih-e
Cihanguşa-ye Nadiri” kitabında Nadir’in İsfahan’a girişi zamanı Nadir ile beraber
olduğunu ve Nadir’in Gence seferinde münşisi olarak görev yaptığını yazıyor. 20
Mirza Mehdi Han, İran’ın Rusya devletiyle yaptığı görüşmede İran heyetinde yer
almıştır. 21 Nadir, Muğan çölünde padişahlık tacı koyduğu zaman Mirza Mehdi Han
“Divan-e Ala” münşisi olarak hizmet etmiştir. 22 Mirza Mehdi Han, Nadir Şah’ın
Hindistan fethinde onunla beraber olmuş ve Nadir’in Mehmet Şah Gurkani ile
17
Bkz: İslam Ansiklopedisi (İran Basımı); Astarabaı Maddesi.
18
Şabanı, Rıza, Avşarlar Dönemine İran İçtimaı Tarihi, c.1, Gomes yayın evi yayınları 1371 H.
Şemsi, s.43.
19
Bkz: İslam Ansiklopedisi (İran Basımı); Astarabaı Maddesi.
20
Tarihe-e Cihanguşa, Mirza Mehdi Han Astarabadı, Encümen-e Asarı Milli Yayınları, 1341 H.
Şemsi, s.228.
21
Hamit, Amin, Nadir Şah Devleti, Tahran, 1356 H. Şemsi, s.223.
22
A.g.e. Astarabaı Maddesi.
22