Nadiri_Babak_ SHAHED.pdf

yaptığı konuşmalarda konuşma meclisinde bulunmuştur. 23 Nadir 1156 Hicri (1743
M.) Necef kentinde Şii din adamlarını Caferiliği beşinci mezhep ilan edilmesi için
topladığı zaman toplantıda olmuş ve bu ilanın vesikasını yazmıştır. 24 Mirza Mehdi
Han 1159 Hicri (1746 M.) İran-Osmanlı sulh görüşmelerinde İran heyetinde yer
almış barış anlaşmasının Farsça metnini kaleme almıştır. Nadir Şah’ın ölümünden
sonra Mirza Mehdi Han hayatı hakkında net bilgiler mevcut değildir. Osmanlı
kaynaklarına göre Mirza Mehdi Han, Nadir’den sonra Avşarların başına geçen
İbrahim Han tarafından İran’ın Osmanlı elçisi olarak İstanbul’a gönderilmişti. Mirza
Mehdi Han’ın Senglah kitabının son sayfasında mevcut bulunan şiire göre Mirza
Mehdi Han 1173 Hicri (1759 M.) hayatta idi fakat ölüm tarihi hakkında kesin bilgi
mevcut değil. Mirza Mehdi Han’a ait önemli eserler günümüze ulaşmıştır. 25 Mirza
Mehdi Han’ın eserleri bunlardan ibarettir:
Tarih-e Cihanguşayi Nadiri: Nadir Şah saltanatını tafsilatıyla beraber
anlatıyor., Dürre-i Nadiri: Nadir Şah saltanatını edebi nesirle anlatıyor. ,Senglah
Sözlüğü: Çağatay Türkçesinden Farsçaya yazılmış bir sözlüktür. Mirza Mehdi Han
bu sözlükte Özbek şair Amir Alişir Nevayi şiirlerinde kullanılan Türkçe zor
sözcüklerin Farsça tercümesini ele almıştır. 26 , Mebani-el Lügat: Çağatay Türkçesinin
sarf ve nahvi hakkında yazılmıştır. Senglah sözlüğünün ön sözü gibi
değerlendiriliyor. 27 , Menşeat: Mirza Mehdi Han’ın görev yaptığı zaman kaleme
23
A.g.e. Astarabaı Maddesi.
24
Tarihe-e Cihanguşa, Mirza Mehdi Han Astarabadı, Encümen-e Asarı Milli Yayınları, 1341 H.
Şemsi, S.983-984.
25
A.g.e. Astarabaı Maddesi.
26
Terbiyet, Muhammet Ali, Azerbaycan Danişmentleri, Tahran, 1314 H. Şemsi, s. 237.
27
A.g.e. Astarabaı Maddesi.
23