You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Колумна<br />
АНА<br />
ЈОВКОВСКА<br />
новинарка, авторка и активистка<br />
ЉУБОВТА Е ДЕТЕ<br />
НА СЛОБОДАТА,<br />
А НЕ ДЕТЕ НА<br />
ДОМИНАЦИЈАТА<br />
КОГА СЕ САКАМ СЕБЕСИ, МОЖАМ ДА<br />
ТЕ САКАМ И ТЕБЕ. КОГА ТЕ САКАМ<br />
ТЕБЕ, ГО САКАМ И СВЕТОТ. ТОА Е ТОЈ<br />
МАЃЕПСАН КРУГ НА ЉУБОВТА...<br />
Неизбежно е да се пишува за љубовта во месецот на љубовта.<br />
А февруари е и месец на мачките. Се парат и мјаукаат со<br />
љубовен повик :) Но, дојдoа капиталистите, го измислија Св.<br />
Валентин и наеднаш приматот отиде на купување подароци<br />
и картички за заљубените. Мачките, кој ги врти! :) И тамам да<br />
навлезам во интелектуални мастурбации за спрегата помеѓу<br />
консумеризмот и љубовта, се сепнувам и решавам овој пат<br />
да инспирирам наместо да критикувам. Што фајде ако ја<br />
подберам индустријата за профитирање што нашла начин<br />
да го прави тоа и врз грбот на вљубените?! Па,си мислам,<br />
кога е љубовта во прашање, има многу поинспиративни теми<br />
од „Валентајнс“. Една од нив е сакањето заради себе, а не<br />
заради другиот. Хм, кој би рекол дека и сакањето може да<br />
биде од себични причини? И дали егоизмот е другото лице на<br />
огледалото на љубовта? Се разбира, тука не мислам на оние<br />
шеми како во времето на викторијанството кога браковите се<br />
склучувале според конвенција и тоа најчесто од социјални<br />
мотиви (иако оваа практика не е исклучена и денес, во 21 век,<br />
во некои рурални средини во Македонија, а и на многу други<br />
места низ светот), туку пред сè на психолошката сигурност што<br />
ни ја дава љубовта и на љубовта како единствен релевантен<br />
противник на стравот од смртта. Tокму стравот од смртта е<br />
еден од основните мотиви за опстанок и за репродукција.<br />
Ерих Фром пишуваше за љубовта како одговор на проблемот<br />
на човековата егзистенција. И ако се согласиме дека свеста за<br />
осаменоста и одвоеноста, како и беспомошноста пред силите<br />
на природата, е еден вид психолошки затвор за човекот, тогаш<br />
ќе се согласиме со она на Фром - дека луѓето имаат потреба<br />
да го напуштат затворот на својата осаменост со тоа што ќе се<br />
вљубат. А, има ли некој што не сака да љуби и да биде љубен?<br />
Ова прашање го мачи човештвото од своето рано детство.<br />
Уште во далечното минато луѓето во пештерите се спарувале<br />
за да живеат полесно. И, токму, како замка во пештера се<br />
отвора прашањето - каде се границите на себството во<br />
релациите со другите? Позната ли ви е онаа состојба: „Jас<br />
сум ништо. Постојам само онолку колку што сум дел од<br />
него?“ Верувам дека секој од нас барем еднаш во животот<br />
се нашол во некоја таква ситуација, кога сакањето станало<br />
опсесија, а љубовта горчина. Во секое љубовно спојување<br />
постои опасност од преклопување на сопствениот идентитет<br />
со туѓиот. Едноставно, некои луѓе кога љубат, ги узурпираат<br />
границите на другата личност. Тоа е сосема спротивно на<br />
една од најубавите мисли за љубовта, дека љубовта е дете на<br />
слободата, а никогаш дете на доминацијата.<br />
Најчесто сакаат да доминираат оние личности што се<br />
најкревки и најнесигурни. И како што потребата за моќ<br />
доаѓа од слабоста, така и коренот на посесивноста е во<br />
недовербата во себеси. Љубоморните пред сè не си веруваат<br />
себеси, повеќе отколку на другиот, иако манифестацијата<br />
е обратна. Поседувањето или, пак, присвојувањето на<br />
љубовниот објект има корен уште во митологијата каде што<br />
е опишано како кенгур кој ги лови нимфите и потоа ги става<br />
на грбот. И свадбениот ритуал на старите Римјани е во тој<br />
контекст. Невестата не стапнувала сама во брачниот дом, туку<br />
младоженецот ја внесувал на раце. И сè ова се ситни патокази<br />
кон поседувањето како една од манифестациите на љубовта.<br />
122
Change language