29.12.2012 Views

Ucwaningo olunzulu ngamagama okuqanjwe ngawo izindawo. TJ Mbuli

Ucwaningo olunzulu ngamagama okuqanjwe ngawo izindawo. TJ Mbuli

Ucwaningo olunzulu ngamagama okuqanjwe ngawo izindawo. TJ Mbuli

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3.5.2. Izinyoka ezihIala emaweni<br />

121<br />

Inhlwathi , umonya - lezi nyoka ikakhulukazi inhlwathi iginga izinkomo izinyamazane<br />

nezimvu nezimbuzi kanye nabantu. ULamula, (1965:133) uthi :<br />

Lezi nyoka azigijimi. kodwa zanikezwa 11umbo t:hizeni lokunyakazisa ulimi .<br />

Uma ike YeliZa kanjalo umuntu , isilwane nokunye ak..ube kusabanamandla<br />

okubaleka kuvele kuthothobale kume nje lapho , iyathonyeka inyamazane<br />

leyo size sifike lapho siyiginge. Lezi zilwane zinesisu esinwebekayo<br />

njengesihlilingi. Uma seziyigingile inyamazane zima khona lapho koze<br />

kubohle isisu,<br />

Okunye okuthonya izuyamazane enhlwatbini ngamabala ayo acwebezelayo nacwazimulayo .<br />

lzinyamazane zima nse . me zigcine sezigingiwe kuphele ngoswayi.<br />

Kungakho kuthiwa uma umuntu kukhona into embarnbile kutbiwe iginge ithole kuqondiswe<br />

kuyo inhlwathi uma iginge ithole noma inkomo.<br />

3.6. UKUQAN]WA KUSUSELWA EKUDLENI KWEMVELO<br />

Mayelana nezinto ezitholakala kumvelo kwakungcsizo kuphela izilwane kodwa kukhona<br />

nokudla .Ngakho izinto ezithile bangaziqamba besusela kukudla abakudlayo,<br />

3.6.1. Uhlobo lwemfe namabele<br />

Imfe - ( sorguhum saccharatum) ujiba (bitter astringent) umswanikazi , ugabane , unukane,<br />

ihlosa unyawoti , uphoko kanye nodonga.Ukudla okuvela ngalolu hlobo lwamabele, utshwala<br />

: Utshwala - isishimeyane , igwe1e (mild beer) , kanye nomganu.<br />

Umganu wine - thus is made offermanting the juice<br />

of the plum -like fruit ofthe umganu ( sclerocarya<br />

cafra) this liquid , said to resemble cider probably<br />

the same as the Bukanye ofPortuguese East Africa.<br />

(Bryant, 1929:279).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!