Ucwaningo olunzulu ngamagama okuqanjwe ngawo izindawo. TJ Mbuli

206
Kanjalo olimini lwesiZulu kunohlobo lomsindo othi nxa uphimisa kungabibikho
ukuphazamiseka emgudwini womoya. Lolo hlobo lornsindo lwaziwa ngokuthi unkarnisa,
Lokhu kuchaza ukuthi uma kuphinyiswa lolu hlobo 10 msindo akukho ukuphazamiseka
emgudwini womoya kusuka emaphashini , emphinjeni , emlonyeni kuze kube sekuphurneni
emIonyeni noma ezindebeni Ukuphazamiseka okushiwoyo la ukuthi akubi
nokupha2amiseka noma ukuthintana kweziphimisi ezisemlonyeni. Umuntu usengasho
angananazi ukuthi umuntu uvele akhamise, adudule umoya, kugqabuke umsindo okuthiwa
unkamisa, Unkamisa yilowo msindo ophimiseka ngale kokuba kuze kube nokuphazamiseka
emgudwini womoya kusuka emaphashini kuze kube sekuphumeni emlonyeni.
Uma umuntu ekhuluma akekho okabe nenhlanhla yokuba abone umgudu womoya kusuka
emaphashini kodwa ing:x:enye ebcnakalayo negqamileyo emehlweni esintu wumlomo.
Okuqaphelekayo ukuthi bonke onkamisa banezwi elinesigqi. lzizathu zalokhu yindlela
umlomo owakheke ngayo, uyindilinga engumgodi.
Laba ngonkamisa abalula, Lolu hlobo lonkamisa ludaleka ngea"a yokuhlangana kwemisindo
engonkamisa bemvelo uma ike yalandelana. Kunomthetho omile olimini lwesiZulu othi:
imisindo engonkamisa olirnini lwesiZulu akuvumelekile ukuba ilandelane:
aa > /a/
at > /e/
au > /0/
Uhlobo lwesibili lomsindo ungwaqa . Ungwaqa umsindo othi nxa uphinyiswa kube
nokuphazarniseka okuthile emgudwini womoya . Lokhu kuphazamiseka kungaba noma
kuphi nomlomo . Imvarnisa - ke kuba sezindaweni eziyisithupha, lezo zindawo nezingxenye
Za20 ezisebenza ukuphazamisa umoya zibizwa ngokuthiwa iziphimisi. Imvarnisa ziyisithupha
iziphimisi/ izivimbamoya noma izibambamoya ezaziwayo.