24.07.2014 Views

Rotational Raman scattering in the Earth's atmosphere ... - SRON

Rotational Raman scattering in the Earth's atmosphere ... - SRON

Rotational Raman scattering in the Earth's atmosphere ... - SRON

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Samenvatt<strong>in</strong>g<br />

Het door de aardatmosfeer terugverstrooide en door het aardoppervlak gereflecteerde zonlicht bevat<br />

een schat aan <strong>in</strong>formatie over de samenstell<strong>in</strong>g van de atmosfeer en over de eigenschappen van het<br />

oppervlak. Zo kan men bijvoorbeeld de concentratie van een belangrijk gas als ozon bepalen uit<br />

een gemeten Aarde-radiantiespectrum. Verscheidene satelliet<strong>in</strong>strumenten zijn gelanceerd om Aarderadiantiespectra<br />

nauwkeurig te meten: het Global Ozone Monitor<strong>in</strong>g Experiment en zijn opvolger<br />

(GOME en GOME-2), de Scann<strong>in</strong>g Imag<strong>in</strong>g Absorption Spectrometer for Atmospheric Chartography<br />

(SCIAMACHY), en het Ozone Monitor<strong>in</strong>g Instrument (OMI). Bij de analyse van de met<strong>in</strong>gen is het<br />

gebruikelijk om het gemeten Aarde-radiantiespectrum te delen door een zonne-irradiantiespectrum.<br />

Deze ratio, die het reflectiespectrum wordt genoemd, toont hoe <strong>in</strong>komend zonlicht verandert door<br />

weerkaats<strong>in</strong>g aan het aardoppervlak en door zijn reis door de aardatmosfeer. Een voordeel van deze<br />

ratio is dat calibratiefouten die zowel <strong>in</strong> de Aarde- als <strong>in</strong> de zonnemet<strong>in</strong>g zitten wegdelen.<br />

Wanneer reflectie als functie van golflengte nauwkeurig bekeken wordt ziet men fijne spectrale<br />

structuren die veroorzaakt worden door het R<strong>in</strong>g effect. Dit effect, dat <strong>in</strong> 1962 ontdekt werd door<br />

Gra<strong>in</strong>ger en R<strong>in</strong>g, is te zien bij golflengten waar het zonnespectrum lijnen van lage <strong>in</strong>tensiteit vertoont<br />

– de zogenaamde Fraunhoferlijnen. Het R<strong>in</strong>g effect wordt veroorzaakt door rotationele <strong>Raman</strong>verstrooi<strong>in</strong>g<br />

door stikstof- en zuurstofmoleculen <strong>in</strong> lucht. Dit <strong>in</strong>elastische lichtverstrooi<strong>in</strong>gsproces<br />

maakt de Fraunhoferlijnen <strong>in</strong> een Aarde-radiantiespectrum m<strong>in</strong>der diep dan <strong>in</strong> een zonnespectrum<br />

dat buiten de aardatmosfeer is gemeten. Hierdoor delen de Fraunhoferlijnen niet weg <strong>in</strong> de ratio van<br />

deze met<strong>in</strong>gen en veroorzaakt het R<strong>in</strong>g effect effectief een opvull<strong>in</strong>g van die Fraunhofer lijnen <strong>in</strong> het<br />

gemeten reflectiespectrum. Het R<strong>in</strong>g effect is het meest prom<strong>in</strong>ent <strong>in</strong> het ultraviolette golflengtebereik<br />

waar zich veel sterke Fraunhoferlijnen bev<strong>in</strong>den en waar moleculaire verstrooi<strong>in</strong>g belangrijk is. Vaak<br />

wordt het R<strong>in</strong>g effect beschouwd als een stoorzender <strong>in</strong> de analyse van verstrooid zonlicht. De R<strong>in</strong>gstructuren<br />

<strong>in</strong>terfereren namelijk met de veelal zwakkere absorptiestructuren die gebruikt worden om<br />

concentraties van de gassen zoals ozon, stikstofdioxide, etc. te bepalen. Het R<strong>in</strong>g effect kan echter ook<br />

beschouwd worden als een bron van <strong>in</strong>formatie. Zo is het R<strong>in</strong>g effect gevoelig voor de aanwezigheid<br />

van wolken <strong>in</strong> de satellietwaarnem<strong>in</strong>g. Dit komt doordat de verhoud<strong>in</strong>g van <strong>in</strong>elastisch verstrooid<br />

licht ten opzichte van elastisch verstrooid licht anders is en afhangt van de aanwezigheid van wolken.<br />

Met de <strong>in</strong>formatie over wolken die <strong>in</strong> het R<strong>in</strong>g effect verstopt zit, zoals bijvoorbeeld wolkentophoogte,<br />

kan het bepalen van concentraties van diverse gassen uit verstrooid zonlicht verbeterd worden voor<br />

bewolkte waarnem<strong>in</strong>gen. Bij de aanvang van dit project waren er verschillende modellen beschikbaar<br />

die het R<strong>in</strong>g effect tot op zekere hoogte meenemen. Echter, twee aspecten waren nog niet <strong>in</strong><br />

voldoende detail bestudeerd: (1) het belang van meervoudige <strong>Raman</strong>-verstrooi<strong>in</strong>g en (2) het belang

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!