ASA Journal 12/2023
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
หนึ่งในร้านอาหารที่มีชื่อเสียงมายาวนานที่สุด<br />
ร้านหนึ่งบริเวณสะพานข้ามแม่น้ำาแคว อำาเภอ<br />
เมือง จังหวัดกาญจนบุรี “คีรีธารา” ให้บริการ<br />
อาหารไทยในร้านอาหารออกแบบตกแต่งสไตล์<br />
“บาหลี” อันอาจเป็นกระแสความนิยมสร้าง<br />
บรรยากาศพักผ่อนของร้านอาหารในช่วงเวลา<br />
หลายสิบปีก่อน จวบจนปัจจุบัน คีรีธาราได้<br />
โอกาสขยายพื้นที่ให้บริการให้กว้างใหญ่ขึ้น<br />
โดยได้จับจองที่ดินริมแม่น้ำาแควในบริเวณ<br />
ไม่ใกล้ไม่ไกลจากตำาแหน่งเดิม เปิดเป็นร้าน<br />
อาหารแห่งใหม่ในนาม “คีรีธารา ริเวอร์ไซด์”<br />
โดยบรรดาเมนูอาหารไทยที่ยังคงเอกลักษณ์<br />
รสชาติเดิมไว้ได้ถูกเสิร์ฟบนจานใหม่ ในสถา-<br />
ปัตยกรรมคอนกรีตสูงโปร่งที่คงความเป็น<br />
ตะวันออกไว้ด้วยผืนหลังคาจั่วขนาดใหญ่ ที่ให้<br />
ทั้งความรู้สึกแตกต่างและคุ้นเคยในเวลาเดียวกัน<br />
จีรเวช หงสกุล สถาปนิกจาก IDIN Architects<br />
ผู้รับหน้าที่ออกแบบอาคารของร้านอาหาร<br />
แห่งใหม่นี้เล่าให้ฟังถึงที่มาที่ไปของอาคารว่า<br />
ที่ดินที่ตั้งริมแม่น้ำาแห่งนี้แม้จะมีขนาดไม่เล็ก<br />
แต่ความต้องการพื้นที่ใช้สอยจำานวนมากเกิน<br />
กว่าขนาดผืนดินหลายเท่าเป็นความท้าทาย<br />
แรกสุดที่พวกเขาต้องเผชิญ โดยในเบื้องต้น<br />
โจทย์จากทางร้านอาหารคือต้องการพื้นที่ครัว<br />
ขนาดใหญ่มากถึงราว 1,000 ตารางเมตร<br />
อันจะถูกใช้เป็นครัวส่วนกลางสำาหรับบริการ<br />
ทั้งร้านอาหารนี้ และบริการธุรกิจอาหารและ<br />
เครื่องดื่มร้านอื่นๆ ของเจ้าของเดียวในละแวก<br />
ด้วย เพื่อความสะดวกในการบริการและรับส่ง<br />
ทรัพยากรและสินค้า ครัวทั้งหมดจึงต้องอยู่บน<br />
ชั้นพื้นดินชั้นเดียวกัน เมื่อได้จัดวางพื้นที่ใช้สอย<br />
นั้นรวมกับที่จอดรถที่ต้องเพียงพอสำาหรับ<br />
รองรับผู้มาใช้บริการที่ใช้รถยนต์ส่วนตัวแล้ว<br />
นั้น ทำาให้เต็มพื้นที่ของที่ดินจนแทบไม่เหลือ<br />
พื้นที่ให้สำาหรับที่นั่งของร้านอาหารได้อีก<br />
จีรเวชเล่าว่า ส่วนใช้สอยของร้านอาหารทั้งหมด<br />
จึงต้องถูกยกขึ้นไปยังชั้นบน ด้วยวิธีการใดก็ได้<br />
ไม่ให้ผู้ใช้สอยรู้สึกลำาบากในเข้าถึงร้านอาหาร<br />
หรือไม่ให้รู้สึกว่าส่วนหลักของร้านอาหารอยู่<br />
ห่างไกลจากพื้นดินมากเกินไป และในขณะ<br />
เดียวกันก็ต้องซ่อนพื้นที่ใช้สอยหลังบ้านขนาด<br />
มโหฬารให้แนบเนียนจากการรับรู้จากภายนอก<br />
ด้วย สถาปนิกจัดการประเด็นทั้งหมดที่ว่านั้น<br />
ด้วยการออกแบบทางเข้าด้านหน้าให้เป็นลาน<br />
กว้างพร้อมผืนบันไดขนาดใหญ่นำาเส้นทาง<br />
PITCH PERFECT<br />
ของผู้ใช้สอยขึ้นไปยังส่วนใช้งานหลักเบื้องบน<br />
สถาปนิกเปรียบลานนี้ว่าเป็นดัง “พลาซ่า”<br />
อันจะช่วยลดความรู้สึกว่าร้านอาหารอยู่สูง<br />
หรือลึกเกินไป และช่วยให้ดึงความสนใจของ<br />
ผู้คนออกจากพื้นที่ใช้สอยหลังบ้านที่ซ่อนอยู่<br />
เบื้องล่างทั้งหมดด้วย<br />
ประเด็นต่อมาคือการออกแบบพื้นที่ร้านอาหาร<br />
โดยมีสองโจทย์หลักคือต้องเอื้อให้มีที่นั่งรับชม<br />
ทัศนียภาพของโค้งน้ำาแควให้มากที่สุดเท่าที่<br />
จะทำาได้ รวมถึงต้องประกอบด้วยพื้นที่ใช้สอย<br />
สำาคัญอีกส่วนคือห้องจัดเลี้ยงเอนกประสงค์<br />
ในขนาดรองรับจำานวน 1,000 คนด้วย พื้นที่<br />
ใช้สอยขนาดใหญ่ทั้งหมดที่ว่ามานั้นถูกซ้อน<br />
ชั้นขึ้นไป ทำาให้ในทางเทคนิคเมื่อรวมครัวที่<br />
ชั้นล่างอาคารจะประกอบด้วยทั้งหมด 3 ชั้น<br />
แต่พื้นที่ใช้สอยสำาหรับร้านจริงๆ คือพื้นที่<br />
รับประทานอาหารจะเริ่มที่ชั้น 2 พร้อมมีส่วน<br />
ที่นั่งที่ลดหลั่นลงไปติดริมแม่น้ำา และมีห้อง<br />
เอนกประสงค์อยู่ที่ชั้น 3 ที่มีส่วนที่นั่งยื่นออก<br />
มารับทัศนียภาพของแม่น้ำาเช่นกัน ที่สำาคัญ<br />
สถาปนิกยังได้ออกแบบพื้นที่ใช้สอยเหนือห้อง<br />
เอนกประสงค์ให้เป็นดาดฟ้าเพื่อให้ร้านอาหาร<br />
ได้มีพื้นที่รับบรรยากาศริมแม่น้ำาให้มากขึ้น<br />
เท่าที่จะทำาได้ด้วย<br />
เมื่อได้เริ่มต้นวางลักษณะพื้นที่ใช้สอยทั้งหมด<br />
อันเป็นพื้นฐานของการใช้งานอาคารดังที่ว่ามา<br />
แล้ว องค์ประกอบสำาคัญที่จะมัดรวมทุกพื้นที่<br />
ใช้สอยพร้อมกับนำาเสนอทั้งเรื่องราวและความ<br />
งามในเชิงสถาปัตยกรรม คือผืนหลังคาขนาด<br />
ใหญ่ที่สร้างความโดดเด่นตั้งแต่ด้านหน้า พื้นที่<br />
ใช้สอยด้านใน และที่พื้นที่ปลายสุดด้านติดริม<br />
แม่น้ำา<br />
แนวความคิดที่นำามาซึ่งผืนหลังคาดังกล่าวมา<br />
จากอีกโจทย์ของเจ้าของโครงการ คือความ<br />
ต้องการเชื่อมโยงวัฒนธรรมความเป็นไทยของ<br />
ร้านสู่ตัวสถาปัตยกรรม จีรเวชกล่าวว่า แม้<br />
ร้านอาหารแห่งนี้จะมีพื้นที่ใช้สอยมากจนนับ<br />
ได้ว่าเป็นอาคารขนาดใหญ่ แต่เขาก็ต้องการ<br />
หยิบเอาลักษณะทางสถาปัตยกรรมไทยจาก<br />
อาคารขนาดเล็กอย่างบ้านพักอาศัยมาใช้<br />
มากกว่าการนำาองค์ประกอบจากอาคารขนาด<br />
ใหญ่อย่างวัดหรือวังมาออกแบบ การตีโจทย์<br />
“ความเป็นไทย” ในที่นี้ สถาปนิกกล่าวว่าจึง<br />
เป็นเรื่องของการนำา “ความรู้สึก” ในอาคาร<br />
63<br />
มาใช้มากกว่านำาสัดส่วนหรือรายละเอียดของ<br />
องค์ประกอบใดๆ มาใช้อย่างตรงไปตรงมา<br />
อย่างไรก็ตาม ท้ายที่สุดอาคารก็ได้ผืนหลังคา<br />
ขนาดใหญ่ที่คลุมยาวตั้งแต่ส่วนต้อนรับด้านหน้า<br />
ไปจนถึงพื้นที่รับประทานอาหารด้านหลัง เป็น<br />
องค์ประกอบตามแนวคิดที่สถาปนิกกล่าวว่า<br />
ต้องการให้ผืนหลังคานี้สร้างเอกลักษณ์ของ<br />
ภาพลักษณ์อาคารที่ภายนอก รวมถึงจะได้<br />
มอบพื้นที่ใต้หลังคาอันจะสร้างความรู้สึกและ<br />
บรรยากาศแบบ “ตะวันออก” อันคุ้นเคยทั่ว<br />
ทั้งภายในร้านอาหาร โดยเพื่อให้อาคารยังคง<br />
รูปลักษณ์ที่ดูทันสมัยในปัจจุบัน รวมถึงไม่ให้<br />
ขนาดส่วนของหลังคาใหญ่โตเกินความเหมาะสม<br />
สถาปนิกได้ออกแบบและย้ายตำาแหน่งอกไก่<br />
จากที่ควรอยู่กึ่งกลางอาคาร เยื้องมาสู่ฝั่งซ้าย<br />
มือในตำาแหน่งเดียวกับบันไดและทางเดินเข้า<br />
สู่ร้าน แล้วปรับสัดส่วนองศารวมถึงความแอ่น<br />
โค้งของมุมหลังคาในด้านต่างๆ ให้ร่วมสมัยขึ้น<br />
วิธีนี้จะทำาให้ได้รูปลักษณ์ของอาคารภายนอก<br />
ที่โดดเด่น โดยหลังคาก็ได้ถูกออกแบบให้<br />
มีสัดส่วนความลาดชันโค้งรับกับขนาดของ<br />
อาคารโดยรวมไม่ให้ดูใหญ่โตเกินไป ในขณะ<br />
เดียวกันก็ได้สร้างมุมมองด้านทางเข้าสู่อาคาร<br />
ที่ใหญ่โตโอ่อ่า แต่ยังรักษาเอกลักษณ์และ<br />
กลิ ่นอายความนุ่มนวลแบบ “ตะวันออก” ไว้ได้<br />
มากกว่านั้น การยักย้าย ปรับและบิดองศา<br />
หลังคาดังว่า ยังส่งผลให้เกิดลูกเล่นด้าน<br />
สถาปัตยกรรมในหลายจุดที่พบได้ในอาคาร<br />
ตัวอย่างเช่น การบิดเส้นสายของผืนหลังคา<br />
เอื้อให้สถาปนิกสามารถออกแบบช่องแสง<br />
เหนือบริเวณอกไก่ที่ลากยาวจากด้านหน้าสู่ด้าน<br />
หลัง อันเป็นช่องนำาแสงที่สร้างเทคนิคพิเศษ<br />
ทางสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจได้ นอกจากนั้น<br />
การเยื้องไปของหลังคายังทำาให้บนบริเวณชั้น 3<br />
เกิดองศาการลาดของหลังคาที่จรดพอดีกับพื ้น<br />
เป็นโอกาสที่เอื้อให้สถาปนิกได้ออกแบบบันได<br />
พาดทับไปบนหลังคา ที่นำาไปสู่พื้นที่ดาดฟ้า<br />
สร้างความรู้สึกราวกับว่าผู้ใช้งานได้เดินไต่<br />
หลังคาขึ้นสู่ชั้นถัดไป<br />
ทั้งหมดนี้ สำาเร็จได้จากวิธีการออกแบบที่มี<br />
หลังคาเป็นปัจจัยหลัก ที่นอกจากจะสร้างความ<br />
เป็นองค์รวมให้อาคาร ยังตอบคำาถามเรื่องนัย<br />
และความหมาย อีกทั้งยังสร้างลูกเล่นและความ<br />
น่าสนใจให้กับอาคารได้ภายในเวลาเดียวกัน