4P Li gç(' TRANSACTIONS
4P Li gç(' TRANSACTIONS
4P Li gç(' TRANSACTIONS
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
F<br />
852 LE LIVRE DE YCONOMIQUE D'ARISTOTE [TRANS. AMER. PHIL. SOC.<br />
spontanea rernittendo peccata: (A 344b) et si quid<br />
autem per ignorantiam deliquerit, nioneat nec metum<br />
incutiat sine verecunclia et pudore. Nec etiani sit<br />
neglegens nec severus, (A 344c) Tails quidern enim<br />
passio meretricis (ad) adulterum est, cum verecundia<br />
autern et pudore aequaliter diligere et timere (A 344d)<br />
liberae nuilieris ad lropriuln virum est. Duplex enim<br />
tirnoris species est: alia quidem fit cum verecundia et<br />
puciore, qua utuntur ad patres filii sobrii et honesti et<br />
cives compositi ad benignos rectores, alia vero cum<br />
itlimicitia et odio, sicut servi ad dominos et cives ad<br />
tyrannos iniuriosos et Iniquos. Ex hiis quoque omnibus<br />
eiigens meliora, uxorem sibi concordem et ficieiem et<br />
propriani facere decet, Ut praesente viro et non, utatur<br />
setnper non minus (A 345a) ac si praesens adesset, ut<br />
taniquam rerum communium curatores, et quando vir<br />
abest Ut sentiat uxor, quod nulius sibi melior nec modestior<br />
nec magis proprius viro suo. Et ostendet hoc<br />
in principio ad commune bonum seniper respiciens,<br />
quamvis novitia sit in talihus. Et Si ipse sibi maxime<br />
dominetur, optimus totius vitae rector existet et uxorem<br />
talihus uti docebit.<br />
6.—(A 345b) Nam nec amicitiam nec tiniorern absque<br />
pudore nequaquam honoravit Homerus, sed ubique<br />
arnare praecepit cum modestia et pudore, timere autem<br />
sicut Helena ait dicens Priamum: 'metuendus et roverendus<br />
es niihi et terribilis, aniatissime socer,' nil aliud<br />
dicens quam cum tirnore ipsum diligerc ac pudore. Et<br />
rursus Ulixes ad Nausicaam dicit hoc: 'te, mulier,<br />
valde miror et tiineo.' (A 345c) Arbitratur enirn ITonierus<br />
sic ad inviceni virurn et uxorem hahere putans<br />
ambos hene fieri taliter se habentes. Nemo enim diiigit<br />
nec miratur unquarn peiorern nec timet etiam cum<br />
pudore, sed huiustnodi passiones contingunt ad invicern<br />
meliorihus et natura benignis, minorihus tamen scientia<br />
ad so meiiores. Hunc habitum Ulixes ad Penelopen<br />
hahens in absentia nil deliquit, (A 345d) Agamemnon<br />
autem propter Chryseidem ad eius uxorem peccavit, in<br />
ecciesia dicens mulierern captivam et non honarn, immo<br />
Ut dicam harbaram, in nullo deficere in virtutibus<br />
Ciytaernnestrae, non bene quidem, ex se liheros hahente,<br />
neque iuste cohabitare usus est. Qualiter enim iuste,<br />
qui antequam sciret, iilam, qualis fieret erga se, nuper<br />
per violentiam duxit? Ulixes autern rogante ipsum<br />
Atlantis fiuia sibi cohabitare et prornittente semper<br />
facere irnmortaiem, nec Ut fieret immortalis prodere<br />
praesumpsit uxoris affecturn et diiectionem et fidem,<br />
(A 346a) maximam arbitrans poenam suarn fieri, Si<br />
malus existens immortalitatem mereatur habere. Nam<br />
fri 0'<br />
\pl<br />
/<br />
cum Circe iacere noluit nisi propter amicorum salutem,<br />
(A 346b) immo respondit ci, quod nihil dulcius eius<br />
patria posset videri quarnvis aspera existente, Ct oravit<br />
Ina-is mortalem uxorem fiuiurnque videre quam vivere:<br />
(A 346c) sic firmiter in uxorem fidem suam servabat.<br />
Pro quibus recipiebat aequaiiter ab uxore.<br />
7.—Patet etiam et actor in oratione Ulixes ad Nausicaam<br />
honorare maxirne viri et uxonis cum nuptiis pudicam<br />
societatem. Oravit enim deos sibi dare viruni et<br />
domuni et unanirnitatem optatarn ad virum, non quamcunque,<br />
sed bonani. Nihil enim malus bonum ipsa in<br />
hominibus ait esse, quarn cum concordes vir et uxor in<br />
voluntatibus domum regunt. Hinc patet rursus, (A<br />
346d) quod non iaudat unaninhitatern ad invicem, quac<br />
circa prava servitia fit, sed earn quae anirno et prudentia<br />
iuste coniuncta est: narn voluntatibus domum regere id<br />
significat. Et iteruni clicens quia cum huiusniodi dilectio<br />
fit, multae quidern tristitiae ininhicis fiunt, in ipSiS<br />
arnicis vero gaudia muita, et maxime audiunt ipsum<br />
sicut vera dicentem. Nam viro et uxore circa optima<br />
concorditer existentibus necesse et utriusque amicos<br />
sibi ad invicem concordare, deinde fortes existentes esse<br />
ternihiles (A 347a) inimicis, suis autem utiles: hiis vero<br />
discordantibus different et amici, deinde vero infirnios<br />
esse tihaxime ipsos huiusiuocii sentire. In istis auteni<br />
manifesto praecipit actor ca ciuidem quac prava et<br />
impudica, invicem inhibere, ea vero quae itixta posse et<br />
pudica et iusta sunt, indifferenter sibimet ipsis servire.<br />
8.—Studentes prinio quidem curarn parenturn habere,<br />
(A 347b) yin quidem eorum qui sunt uxoris non minus<br />
cjuam suorum, uxor vero corurn qui stint yin. Deinde<br />
fiuiorum et amicorum et reruni et totius (lomus tamquam<br />
comniunis curain haheant, coliuctantes ad inviceni, Ut<br />
plurium bonorum ad commune uterque causa fiat et<br />
melior atque iustior, ditnittens quidem superbiam, regens<br />
autem recte et hahens humilem moduni et mansueturn,<br />
(A 347c) tit cum ad senectutem venerint, iiberati<br />
a heneficio multaque cura et concupisccntiarurn et voluptatutn,<br />
quae interdurn fiunt in iuventute, haheant invicern<br />
et fihiis respondere, titer eorum ad domum pluniuni<br />
bonorum rector factus est, et statim scire aut per<br />
fortunani malum aut per virtutem bonum. In ((Uibus<br />
qui vicerit, maximum meritum a this consequitur, (A<br />
347d) itt Pindarus ait: duice enim sibi cor et spes<br />
mortaiium niuitiplicem voiuntatemn gubernat, secundum<br />
autem (A 348b) a fiiiis feliciter ad senectutern depasci.<br />
Propter quac proprie et communiter decet iuste considerantes<br />
ad omnes cleos et homines eum qui vitam<br />
habet et multurn ad suani uxorem et fihios et parentes.