cndh_-_lenfermement_le_partage_monte_-

Recommendations

Info

320 Tazmamart L’Enfermement, le Partage Lieux et mémoire تازمامارت 321 Ce fut quoi au juste Tazmamart ? Laissons de côté les annexes (bureau du directeur, cuisine, locaux destinés au logement des gardiens, le mur d’enceinte de six mètres…). Tazmamart ce fut essentiellement deux blocs, d’une laideur extrême, de l’extérieur comme de l’intérieur : d’une cinquantaine de mètres de longueur, l’un dans le prolongement de l’autre. Les deux bâtiments devaient faire dix mètres de largeur et quatre de hauteur. à quoi ressemblait la vie à l’intérieur de ce bout d’enfer ? Nous ne manquons pas de témoignages détaillés. Donnons la parole aux prisonniers eux-mêmes. Leurs récits concordent et se complètent, d’autant qu’ils sont d’une lucidité limpide. Les cellules ? « Elles étaient toutes de taille identique, faisant approximativement trois mètres de longueur sur deux mètres et demi de largeur. Le plafond était à environ quatre mètres du sol. Sur le mur opposé à la porte de la cellule, c’est-à-dire sur une longueur de 2,5 mètres, avait été coulée une grande dalle de ciment haute et large d’un mètre. C’est dans ce volume dur et froid que nous allions passer plus de 6550 nuits » (M. Marzouki, Tazmamart. Cellule 10, p. 67). Les meubles : « Le mobilier de la cellule ni spartiate ni rudimentaire, était réduit à sa plus simple expression. Une assiette, une carafe et un broc d’eau, d’une contenance de cinq litres… » (M. Marzouki, Tazmamart. Cellule 10. 2001, p. 68). Santé, hygiène et maladie ? Chaque cellule était lotie d’un coin toilette, juste un trou d’évacuation : « Deux pose-pieds avaient été coulés dans le sol de chaque côté de ce trou, qui s’avéra rapidement beaucoup trop petit avec les inconvénients qu’on peut imaginer… » (Marzouki, Tazmamart. Cellule 10, p. 67-68). La vétusté du lieu conjuguée à d’autres facteurs (cloisonnement, mauvaise nourriture, absence de soins et de médicaments…) avaient fini par user les détenus, physiquement et mentalement : infections intestinales, atteintes oculaires, conjonctivite, rhumatismes… Que dire des carries et autres maux provoquant des douleurs insupportables… Côté nourriture :« Le régime carcéral se limitait à un pain rond d’un demi kilo par jour et par tête. Un semblant de café noir au petit déjeuner. à midi c’était invariablement des lentilles, du riz, des haricots secs, une purée de fèves ou quelques grains (entre dix et vingt selon le hasard) de pois Tazmamart. Tuyauterie Tazmamart. Vue panoramique chiche. Le soir : pâtes alimentaires ou soupe. Ces ingrédients étaient cuits dans de l’eau et les rations étaient toujours insuffisantes pour nourrir un enfant. Puis, une fois par mois ou tous les trois mois, les prisonniers avaient droit à quelques grammes de viande de charogne avec des légumes qui avaient perdu leur goût. Juste un débris d’os la plupart du temps » (A. Serhan, p. 49). Le froid et la chaleur ? La région toute entière est réputée pour ses hivers humides, le thermomètre descend souvent au plus bas du tube, et aussi pour ses étés torrides « comme au fond d’une cuvette de feu ». à Tazmamart, nulle séance de torture physique, de bastonnade… On ne bat pas un militaire, hchouma. La bassesse a des limites. Les officiers de Sa majesté, même déchus, avaient droit au grand respect. Enfin, évoquons le cimetière, situé juste en face des deux bâtiments. Les tombes sont disposées méthodiquement le long du mur. Chacune porte le numéro du défunt. Tazmamart... ou ce qui en reste
خ خ خ خ خ ي ي ي ي خ خ خ ات ي خ ي 322 تازمامارت tazMaMart بعد الإ فراج عن ي خ املكوم‏ ي قضية ي الصخات ي خ بسنت‏ ساب نا،‏ ات نقل ي خ الباق‏ اب ‏لسجن املركزي اب ‏لقنيطرة إىل مركز ات زمامارت لي ات ل 1973/08/07. وقد أرسرش فت عىل معلية ات الحيل هاته رسية خاصة من الدرك ي امللك ، وظل املتجزون اب ‏ذا املركز إىل غاية الإ فراج معن ب‏ خ مم عىل قيد احلياة وعددمه 28 يوم 15 اب شتن‏ 1991، بعد أ قضام 18 سنة وبضعة أسابيع.‏ وقد رافق هؤلء خ املتجز‏ ي خ العسكري‏ ات لفة معينة داخل مركز ات زمامارت ماب موعة من أ الفارقة،‏ قدر ممد الرايس عددمه ب 17، وتضاربت آ ال راء حول ات جنسيام وأسباب احتجازمه،‏ امك خ ‏ل الإخوة بورياكت اب نصيم من الحتجاز اب ‏ملعتقل ذاته.‏ كتب ممد الرايس ي مذكراته:‏ ي خ ‏»ب‏ ساب ن ات ‏زمامارت أسفل ات يط به احلاب بال احلجرية من لك جانب،‏ ي و‏ لك ركن من أراكن السجن أ الربعة نصب اب ‏ج لملراقبة وأضواء اكشفة ي تعم أ البصار.‏ وقد وقف احلراس ي خ مسلح‏ اب ‏شاشات مستعد‏ لإ طالق النار بدون إشعار،‏ ملكا صدرت أ الوامر بذلك.‏ وعىل رأس لك ي خ ساعت‏ يقوم احلراس اب اب ات ول املراقبة املعتادة وقد اكنت تقودمه إىل السقف فوق رؤوسنا،‏ املاكن املفضل هلم ات لالسع لدردشاتنا«.‏ ويضيف مستعرضا ظروف الحتجاز خاصة مع شلك البناء احلديث ي ولس‏ خالل فصل الشتاء:‏ اب ‏»وا أن الء اكنت ات ‏طر اب ‏ستمرار ‏)سنة 1974) ي والرح تعوي ليل خ ‏ار،‏ فقد اكنت ات ‏فع سقف ‏)الزنك)‏ اب يجا ل يطاق ويفل أ العصاب،‏ فساد جو رهيب ومرعب.‏ فقد ي خ ب‏ ساب ن ات ‏زمامارت ات بعجال أ لسباب خاصة،‏ ولك ما فيه اكن حديثا إل أ الساليب القروسطية لتصفيتنا.‏ ومل ات ي‏ استل بنائه إل أن أ الشغال توقفت ول شك بسبب ماب يئنا أ لن خ الز‏ خ ز‏ اكنت ل ات خال ات ‏تفظ بقطع خشبية ي السقف مل ي‏ خ خهعا ومسام‏ ي السقف واحلاب دران.‏ والإ مسنت مازال ي ‏»طر‏ » ي و‏ حاجة إىل ي الكث‏ من املياه ي ء الذي أحدث رش رس وخا عديدة ي البناء،‏ ات ليسك رش أك‏ ، وهو السرش أصابت السقف واحلاب دران واتسعت مع مرور الوقت.‏ ترسبت املياه من السقوف اب الغرلية وأغرقت أرضية خ الز‏ خ ز‏ ‏ها )...) واكن علينا أن ننتظر 10 سنوات ات ح‏ ات ي‏ إصالح سقف خ الزز‏ ي خ «. ات السفح،‏ مدثة Tazmamart. Canalisation
Page 1:
L’ENFERMEMENT, LE PARTAGE Lieux e
Page 4 and 5:
ابب املعتقل الرسي ب
Page 6 and 7:
قلعة مگونة Kalâat Megouna
Page 8 and 9:
قلعة مگونة Sommaire 24 Kal
Page 10 and 11:
16 De la mémoire à l’histoire L
Page 12 and 13:
20 Avant-propos L’Enfermement, le
Page 14 and 15:
قلعة مگونة 24 Kalâat Mego
Page 17 and 18:
القصبة ي القدة بقلع
Page 19 and 20:
ف ف خ ف خ ي ي ي قلعة م
Page 21 and 22:
ف ي ف ي ن ي قلعة مگون
Page 23 and 24:
ي ن البنايت‏ ي ن ام
Page 25 and 26:
Le premier bloc, celui situé à dr
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
خ ي قلعة مگونة 54 Kalâa
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
زقاق ماب اور لملعتق
Page 37 and 38:
L’Enfermement, le Partage Lieux e
Page 39 and 40:
أگدز 74 Agdz L’Enfermement, l
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
خ خ خ خ خ خ ي 82 agdz أگد
Page 45 and 46:
Entrée du deuxième pavillon à la
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
ف ي ي ي ي ف ي ي ف ي ي ن
Page 51 and 52:
أگدز 98 Agdz L’Enfermement, l
Page 53 and 54:
الطابق العلوي من ال
Page 55 and 56:
ف ي ي أگدز 106 Agdz L’Enfe
Page 57 and 58:
قلعة مگونة 110 Kalâat Meg
Page 59 and 60:
ف خ ف ف ي ف ف ف ي ات ى
Page 61 and 62:
تاگونيت 118 Tagounite L’En
Page 63 and 64:
ف ي ي قلعة مگونة 122 Ka
Page 65 and 66:
ي خ خ خ خ خ خ خ ي خ خ ي
Page 67 and 68:
ي الساحة املاطة اب
Page 69 and 70:
ن ي ي ي تاگونيت 134 Tago
Page 71 and 72:
ف ف ي خ ف ف ي ف ي ي ات
Page 73 and 74:
سكورة 142 Skoura L’Enfermeme
Page 75 and 76:
جانب من ميط القصبة/
Page 77 and 78:
ات ف ف ي ف ف ف ف ف ف ف
Page 79 and 80:
ي L’Enfermement, le Partage Lieu
Page 81 and 82:
ي ي رش ي ف L’Enfermement, l
Page 83 and 84:
اب ‏ج لملراقبة فوق
Page 85 and 86:
ي خ زز‏ مب عتقل سكو
Page 87 and 88:
قلعة مگونة 170 Kalâat Meg
Page 90 and 91:
Dar Bricha Province de Tetouan مي
Page 92 and 93:
دار بريشة 180 Dar Bricha L
Page 94 and 95:
دار بريشة 184 Dar Bricha L
Page 96 and 97:
ف ي ف 188 دار بريشة Dar
Page 98 and 99:
املطبخ بدار اب ‏يش
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
ف ي ي مت L’Enfermement, le P
Page 104 and 105:
ي خ اذج خ لز‏ ن ز‏
Page 106 and 107:
ف ف ي ي ات ئ ي ن ي 208 د
Page 108 and 109:
خ خ ركن من قبو التعذ
Page 110 and 111:
دار المقري 216 Dar El Mokr
Page 112 and 113: قرص املقري
Page 114 and 115: هج الواة خ احللفية
Page 116 and 117: الباب املؤدي حللج ن
Page 118 and 119: هبو قرص املقري
Page 120 and 121: جانب من قرص املقري
Page 122 and 123: ن ز‏ بدار املقري نو
Page 124 and 125: Derb Moulay Cherif Préfecture de C
Page 126 and 127: ف ي ي درب موالي الشر
Page 128 and 129: 252 درب موالي الشريف
Page 130 and 131: درب موالي الشريف 256
Page 132 and 133: مدخل كوميسارية درب
Page 134 and 135: كوميسارية درب مولي
Page 136 and 137: ي ي ي ي خ خ L’EnfErmEmEnt,
Page 138 and 139: درب موالي الشريف 272
Page 140 and 141: L’Enfermement, le Partage Lieux e
Page 142 and 143: ي درب موالي الشريف 2
Page 144 and 145: 284 le cimetière des sans noms L
Page 146 and 147: قلعة مگونة 288 Kalâat Meg
Page 148 and 149: 292 courBiS, Le chemin vers la vér
Page 150 and 151: ف ي ف ي خ ف ف ي اب حش
Page 152 and 153: تازمامارت 300 Tazmamart L
Page 154 and 155: خ خ خ خ ات ات خ خ ات ي
Page 156 and 157: ف ف ف ف ف ات ي تازمام
Page 158 and 159: سكن احلراس بتازمام
Page 160 and 161: ف ات ف ف ف غ ي ف ي 316 ت
Page 164 and 165: ف ي ف ي ي ي ف ي ف ات ي
Page 166 and 167: قلعة مگونة 328 Kalâat Meg
Page 168 and 169: شهادات 332 Témoignages L’E
Page 170 and 171: ف ف ات ات ي ف ف ف ات ف
Page 172: Achevé d'imprimer Janvier 1015 Bil
show all

cndh_-_lenfermement_le_partage_monte_-

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?