IURIS CIVILIS - Koeblergerhard.de

Nov. LXXVIII 1. 2
384 UT LIBERTI DE CETEEO
}v x^axEiv xrjv itoXireinv iizl xa>v iXev romanam civitatem in libertatibus voluimus, non locis
ov runois ov% rjXtxintg ov% non aetatibus non alio quodain causam disceruentes.
iivl %b yp Siaxgiyorres. 'Eneidri Si dti Quoniam autem semper aliquid melius de nostris
T* X^EIXXOV xcHv r\nfziQU>v vnrixoiov fiovXevo- subiectis tractamus, et ipsum quod perfectius datum
fievot xai i avto xb leXstoteoov SeSouivov eSoui pti&aiv 5 est [aj [j maioribus aestimavimus oportere adiectioni-
Seiv rals itaosfrrjxiui av^fjaat' ^f b bus ampliare: li
CAPUT I.
dia. m?ro d-tani^oiiEv, tX xts iXeyd-Eoroaas oixirrjv propterea sancimus, si quis manumittenB servum
ti •dsfanannv avrov noXCxne uviois unotp-fivsis oco- aut ancillam suam cives denuntiaverit romanos (neuaiov*
(ovSi y«o aXXtm i"itmiv), larui nnon tolSe que enim aliter licet), sciat ex hac lege, quia qui
tov rufxov, loi o r>;v iXsvtfegiav Xnftcov HseiTiaQeno-10 libertatem accepit habebit subsequens mox et aureousvov
tvfrvs xnl xb rdtv xQ va( ^ v Sny.ivXi(Of xni xb rum anulorum et regenerationis ius, et non iain ex
iJjs naXiyyBveaim Sixatov, xal ovx £$ nrtiyxijs airr,- necessitate hoc a principibus postulabit ncquo incei
roiro iiatia trji (JaoiXeim £n ovSi Ss^agmt jiav- digebit omnino ulla scrupulo8itate. sed libertatis vir-
TgXtos oiSefiias nob'jiQnyfiooi)VT}st aXh\ ifj T^> iXev- tute haec omnia subsequentur. Hac nostra lege ex
&e(>ias la/vi. ndvxa iavxa avvsnsXsvaerdi. iqsde rt(uuv 15 praesenti die incohante: non enim aliquid horum
r^s vo/iotfeotas ix rijz naQovarjs riftions «^o//eV//S' quae prius facta sunt perscrutamur, finnamus ergo
ov yao T* ttor sfinooafrev yevonivotv negteoya£oft£&n, omoia praecedentia, ut valeaut secundum eos quos
fiepaiovfiBv di finkXov anavta t« noosiXtjforn, diite facta sunt modos. Sed haec quidem sic habere
xjHiTfly nvrn xafr' ovS iyevovro XQonuvi. irlXXa -IOVCO SancimilS.
piV OVTUii £%£tV &EG7liZ)OflE%'. 20
i
CAPUT II.
^Ey.Eli'0 de TXQozETtiaxtjTtxoiiEv, ui;xe pijSev (irfie psxa Illud vero adicimus, ut nibil neque post hanc
xovSa r\uu»v ibv rouov pXnnTEa&tu rn Tzarpwvtxa Ipgem nostram laedantur patronatus iura ilJa quae
Sixata xnvxa, «?rep ^wets ivofio^eif^anfiEv, itp' CJVTHQ nos sanxiiuus, in quibuscumque omnitio haec perbXcoi
avxk nooswTitov icpvXd^nfiev, TIXIJV et fiij xni sonis scrvavimus, nisi tameu etiam ab his lihertum
tuvxiov tbv OTXEXEV&EQOV dnaXXn^Euv 6 trjv ihv&e- 25 qui libertatem donavit absolverit, aut per fideicom-
Su>Qt}aauF.vo«, r/ xaxa tptdEixoiifiiaaov rovio xuxa- missum hoc relinquens aut iu ipsa libertate hoc
tntav rj xal xnx' avxr,v xi]v iXtv&Eoiav xovro ixooi- adiciens. Nam si hoc dederit, omnino qui manu-
$tis. ti yno xni xovxo Soirlt 7iavxE$.6is 6 ^Xtvds^at- mittitur absolvetur etiam a patronatus iure, eo quod
ftdvos afsio&cj xai xov naxQcovixov Sixaiov, Stort hoc ille expressit. llabeant itaque baec omuia qui
rovxo ixeivoi druaxr^xfEv. i%ix(oaav fiiv ovv anavxn 30 libertatcm meruerunt. verumtamen servent etiam post
iavxa oi xr\i iXev&eoiai r^noftivoi, et Anonymus Sodleianus (ix xt]t viaodi vofio&Eoiae xEtp. y') ap. Zachariat AvixS. p. 213
(cf. idem lus Graeco-Rom. IV p. 4)
valere romanam civiUilem in liberlalibus voluimus, ila ut neque locis neque aetatibus neque alia re tdla
causam discernereimts. Quoniam vero semper aliquid mclius erga suoiectos nostros metlitantes etiam
ipsum quod perfectius est datum maioribus tncremeniis augendum duximus:
I. propterea suncimus, si rjuis manumisso servo vel ancilla sua cos cives romanos declaravcrit
(neque enim aliter licet), ut is saat ex hac lege eum qui libertatem accepit tamquam conseclanum el
aureorum anulorum el reslitntionis nalalium ius slalim habitnrum esse, neque id necessario ab impcratore
amplius petiturum neque omnino ylla sollicitudine opus habiturum, sed vi liberlatis haec omnia simut
accessnra esse. Atque haec nostra lex ex praescnli die initivm capiet: neijue enim quicquum eurum
qitae prius facta sunl sollicitamus, immo confinnamus practerita umnia, ut vuleant sccundum eos quibus
facta sunt modos. Sed hoc quidem ita se habere sancimus.
II. lllud vero praeterea praecipimus, ne ulla in re, ne post hanc quidem legem noslratn, iura
patronaliis violentur ea tjuae nos sanximus, quibus quidem in personis ommno ea scrvavhnus, nisi si ab
iis liberlum solvcrit is qui libertatem donavit, sive per fideicommissum hoc reliqvit sive etiam in ipsa manitmissione
hoc adiecit. Nam si hoc quoque dederit, omnino is qui manumissns est etiam a ture patronatus
liberetur, quoniam hoc ille praecepit. Habeant igilur haec omnia qui libertatem meruerunt, verum
tamen servent ettum post hanc nostram divinam constilutionem iis qui aa eiusmodi honorcm eos ndducunt
omnem verecundiam et obsequium quod vocatur et reverailiam per leges recte introductam; iam veio
3 8taxf>ivavX£S vufp. || 4 *T« xgfZxrov dedi tx e] xb
xQtixxov Mh I fiovXevbfitvoi M~\ flovXo/tt&a L tructamu8
s; fJovXsvope&a Zucharine | 5 TO orn. M || 8 avloii]
avxov vu/g., rr,v avxox> UP |j airmie om.s || 19 Si
ftaXXov Af\ ovv LBe || 19 XOTIOVS L a |j 21 firjSi om. L 0
23 ivo/wfrexritrrtfisr] Cod. 6, 4, 4 (cf. ih. 3) || 25 XOVJOV
M"BP y 26 fiSixofifitooov BP tpiSixoftiooov M ystiSi-
Hofifitaov L || 27 xni om. LDPf\\ 23 xtti nm. e || 32 Osiav
om. e || 33 dynyovai I3P || rtfifje L a || 34 o^sequlton M
oylxiov Lli || 35 ngfriui om. L Q (?£/?crentiau M xiurtv
LJB || anexeo&co L
1 noluimns F^vuty.] uoluraus RV*T (| 2 ctatis 7l*T*
etatca F» || causa V 1 H 3 aliquod R Q 4 ct V] etisim RT
vu/g. H quod] qui Ii § 5 a del. Osenbrupijtn |J estimaui-
inus V~\ cstimamus R existimauimus Tvulg. | adiectionibus]
••poit» (positis V' x ) adicctionibus add. V, del. V*\
11 pfjncrationis 10 |j ex om. R l P 12 printicipibus V % j
Ifi perscrutantur VF l \ ergo omnia praccedentia ut V*\
onmia ergo praecedentia ut R crgo praccedentia umnia
ut T er^o praecedenti aut V 1 || 17 eos quos) eua per
quos V 3 / 1 *; eos deleri mnlim || 21 rubr. l)e reuerenti»
et obsequio patrunis a libnitis (a libertis patrono R)
praestanda ct do inpratis libertis RTinmarif. (ex Iul.) j|
22 illa] illa uero V 3 || 23 sancximus T) Bancciniu«t R
sanctinius V [| 24 seruabimus libri, eorr. Btck |l 26 ho«
adiciens R) hccaditiens VT|i 27 hoc RV*) hec Tom. T'1
qui] ^uia Ii l !| 28 absolucbitur V 1 |i a om. R |) 29 hocf
hec T om. R Ij babcat V \ 31 ei RVT \ 33 quod) quodquod
7' 1 | reuerentia R l || 34 introdnctum R l