Liber Amicorum - TiasNimbas Business School

More documents

Recommendations

Info

Managers onderwIjzen: een agenda voor ManageMent opleIders. Madoff Investment Securities LLC (Bernard Madoff) zijn evenvele voorbeelden van bedrijven en leiders die het spoor bijster zijn geraakt. In de documentairefilm ‘The Inside Job’ uit 2010 laat de maker Charles Ferguson zien welke rol immoreel gedrag heeft gespeeld in de crisis in het bankensysteem van de USA na 2000. Ferguson spreekt over een ‘systemic’ probleem omdat het niet gaat over ontspoorde eenlingen maar over een systeem dat immoreel gedrag leert, beloont, bevordert en reproduceert. Business schools dragen bij aan het gedrag dat in ‘The Inside Job’ aan de kaak wordt gesteld. Business school hoogleraren die in de film figureren laten dit op een ontluisterende manier zien. Traditioneel business school onderwijs staat daarmee ongeveer haaks op de ontwikkelingen in de samenleving. Business school onderwijs is gebaseerd op lineaire relaties, voorspelbaarheid en beheersing. Irrationaliteiten in leiderschapsgedrag en complexiteitsbenaderingen voor ondernemingen hebben daarin geen plaats. Hooguit komen ze voor in het hoofdstuk ‘ongewenste fenomenen’ of ‘onvoorspelbaarheden’. Met deze constateringen bevind ik mij in het goede gezelschap van Henry Mintzberg. In 2004 verschijnt van hem ‘Managers, maar dan echte, over de zachte praktijk van het managen en de vorming van managers’. Verderop in deze publicatie schrijft Mintzberg over MBA opleidingen: ‘Ik heb in mijn betoog stapsgewijs een centraal punt aan de orde gesteld: dit ogenschijnlijk onschuldig diploma, dat mensen zogenaamd voorbereidt op de praktijk van het management, doet dit in de werkelijkheid niet; en waar het wel invloed uitoefent, heeft het in feite corrumperende gevolgen. Dit begint al tijdens de opleiding, en zet zich voort in de wijze van managen en in organisaties waarin dit plaatsvindt.’ Hij verwijst naar de analytische en economische immoraliteit die onderdeel vormen van de bagage die MBA studenten meekrijgen. Ook noemt hij juridische corrumpering een van de ingrediënten van de traditionele MBA opleidingen. Juridische corrumpering is volgens hem ‘antisociaal gedrag onder de oppervlakte van het publieke besef, dat toch net binnen de grenzen van de wet blijft.’ Veel van zijn bezwaren tegen traditionele MBA opleidingen hebben te maken met onvoldoende aandacht voor ethische vraagstukken. Dilemma’s die zijn gebaseerd op ‘wat wel deugt en wat niet deugt’ vormen de belangrijkste ingrediënten voor ethiek voor MBA-opleidingen. Managers moeten volgens hem meer kijken naar hun eigen praktijk en daarop reflecteren. Dat komt ten goede aan hun gevoel van betrokkenheid en zal er ook toe leiden dat zij meer verbinding krijgen met de ambachtelijke kant van het leidinggeven. 110
Managers onderwIjzen: een agenda voor ManageMent opleIders. Interessant is de volgende constatering die Mintzberg (2004, p 151) doet: ‘Bij leiderschap gaat het niet om het nemen van intelligente beslissingen en het sluiten van steeds grotere transacties, en al helemaal niet om de kans er zelf beter van te worden. Leiderschap houdt in: andere mensen zover zien te krijgen dat ze zelf goede besluiten nemen en dingen beter doen. Met andere woorden, de positieve energie helpen vrijmaken die mensen van nature al bezitten…. Om dit te bereiken moet leiderschap legitiem zijn; het moet door degenen die geleid worden niet alleen worden aanvaard, maar ook gerespecteerd. De wil tot managen is onderworpen aan het recht om te managen.’ Ik weet niet of Mintzberg bekend is met de theorie van Ronald Heifetz over ‘adaptive leadership’. In ieder geval komt deze auteur niet voor in de literatuurlijst van de publicatie waar ik uit citeerde. Heifetz zegt in essentie dat een combinatie van actie en reflectie noodzakelijk is om tot leiderschap te komen dat mensen raakt. Leiders die onvoldoende reflecteren en voornamelijk actiegericht zijn zullen er onvoldoende in slagen om degenen die worden geleid positief in beweging te krijgen. Veranderingen die mensen vragen om uit hun comfort zone te komen hebben alleen maar slaagkans wanneer vertrouwen in de leiding bestaat. Hoewel Heifetz een Harvard hoogleraar is vormt de business school van Harvard niet de eerste omgeving om te zoeken naar opleidingen waarin ethiek en de zachte kant van leidinggeven veel aandacht krijgt. Harvard Business School is een onderwijsomgeving die op basis van het traditionele rationele paradigma is gebouwd. Harvard en vergelijkbare business schools hebben daarmee bijgedragen aan een ongekende ontwikkeling van de westerse economieën in de vorige eeuw. Maar ze zijn tegelijkertijd verantwoordelijk voor de vorming van de leiders en managers die de reeks crises van het begin van de 21ste eeuw hebben veroorzaakt. In de traditionele business school wereld dringt het besef door dat de huidige aanpak van vraagstukken van samenleving, economie en onderneming niet meer effectief met lineaire schema’s te lijf kunnen worden gegaan. Inzichten vanuit chaos- en complexiteitsdenken worden in toenemende mate vertaald in onderdelen van de curricula. Voor Harvard University kwam op 18 oktober 2011 een fantastisch geschenk uit de hemel vallen dat een versnelling te weeg zal brengen in het hernieuwd opzetten van curricula en de bijbehorende onderwijsmethoden. Harvard University announced today that Rita E. and Gustave M. Hauser have given the University $40 million to support excellence and innovation in learning and teaching at Harvard. “Our gift is intended to support Harvard’s leadership at a very significant moment in higher education,” said Gustave Hauser, LL.B. ’53. “There is a whole generation 111
Page 1:
Liber Amicorum
Page 4 and 5:
Omslag: Ria Lap ‘Stilla’ 2011 A
Page 6 and 7:
93 97 99 103 107 109 115 119 125 12
Page 8 and 9:
Managers onderwIjzen: een agenda vo
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
medewerkers, het herkennen, aanwend
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Een dergelijke benadering kent natu
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61: Managers onderwIjzen: een agenda vo
Page 76 and 77: Holland). Maar tegelijkertijd was e
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218:
show all

Liber Amicorum - TiasNimbas Business School

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?