Agri NW Jongboer - Senwes Tuisblad

50
••• ToEKomSBliK
weerstand teen glifosaat
vervolg van bladsy 49
uitoorlê. Wetenskaplikes was oortuig van roundup
se onaantasbaarheid, gedeeltelik omdat die
ensiem wat dit aanval maar dieselfde is in alle
plante. daardie eenvormigheid beteken dat plante
nie te veel mutasies kan hanteer nie; mutasies
moet sy vorm verander, wat nie werk nie en die
plant doodmaak. maar sommige bevolkings van
onkruide het op een mutasie afgekom wat ’n enkele
aminosuur in die ensieme kan verander. die plant
kan steeds met hierdie aangepaste ensieme oorleef.
en roundup vind dit moeilik om die ensiem aan te
val, te danke aan sy anderste vorm.
nog ’n manier om roundup af te weer, is
deur groot getalle. ’n internasionale span van
wetenskaplikes het vroeër vanjaar berig oor hul
ontdekking van hoe palmer amaranth glifosaat
afweer. dié plant vervaardig die gewone, kwesbare
vorm van die ensieme. maar wetenskaplikes
het agtergekom dat die plant eindelose ekstra
kopieë van die ensiem bevat. terwyl die glifosaat
sommige van die ensieme in die palmer amaranth
kan doodmaak, vervaardig die plant soveel meer
ensiemes dat dit kan aanhou groei.
dit is ook moontlik vir onkruid om weerstand
teen roundup op te bou sonder enige verandering
in die ensieme wat deur roundup aangeval word.
Wanneer produsente roundup op plante spuit,
versprei die gifstof vinnig van die blare tot by die
stam tot by die wortels. hierdie vinnige verspreiding
is wat roundup so gevaarlik maak. maar sommige
onkruide het ’n manier gevind om hierdie
verspreiding te omseil. Wetenskaplikes is nog nie
seker hoe dit moontlik is nie.
Wat die evolusie van roundup weerstand soveel
gevaarliker maak, is dat dit nie die grense van
verskillende spesies respekteer nie. Wetenskaplikes
het bewyse gevind dat, wanneer een spesie
weerstand opbou, dit daardie weerstand kan oordra
aan die gene van ander spesies.
in ’n onlangse onderhoud, het powles voorspel
dat roundup-weerstand katastrofiese afmetings
begin aanneem en vererger, nie net in Amerika nie,
maar orals waar roundup intensief gebruik word. dit
>
roundup is in 1974 aan die mark bekend
gestel. Wetenskaplikes het in 1986 plante
geïngenieur om weerstand te bied teen
glifosaat deur gene van bakterieë, wat
aminosure kon vervaardig selfs nadat ’n
plant met onkruiddoders gespuit was, in te
plant. in die 1990’s het monsanto en ander
maatskappye begin om glifosaat-bestande
mielies, katoen, suikerbeet en vele ander
gewasse te bemark. hierdie gewasse was baie
gewild. produsente het gevind dat hulle hul
lande met ’n redelike hoeveelheid glifosaat
alleenlik kon toedien – wat onkruid vernietig het
sonder om hul gewasse te beskadig – eerder
as om ’n verskeidenheid onkruiddoders aan
te wend. studies het getoon dat produsente
wat transgeengewasse gebruik het, minder
onkruiddoders gebruik het as diegene wat ’n
konvensionele kultivar geplant het – bv. 77%
minder in meksiko – terwyl hulle ’n aansienlik
hoër opbrengs op hul lande getoon het.
is egter nie ’n hopelose situasie nie. produsente kan
moontlik die verspreiding van weerstand verswak
deur die tipe sade wat hulle gebruik, te meng, of
selfs deur die kweek van kwesbare onkruid, soos
melander voorgestel het. S
Verwysings
• “u.s. Farmers cope With roundup-resistant Weeds”,
william neuman and andrew Pollack, new York Times
10 Mei 2010.
• the tangled bank: An introduction to evolution, carl
Zimmer, 4 mei 2010
• “Are roundup ready weeds in your future?”, bob
hartzler, department of Agronomy, iowa state
university, 3 nov 1998.
>>
>> roundup se ontwikkeling
Vir verdere inligting, skakel (018) 468-2716 of stuur ’n
e-pos aan johan@infoworks.biz
>> geneties gemodifiseerde gewasse bevat ’n geen wat die plant in staat stel om steeds
proteïen te vervaardig as dit in aanraking kom met ’n onkruiddoder met glifosaat as aktiewe
bestanddeel. glifosaat laat onkruid vrek omdat dit sulke plante verhoed om
proteïen te vervaardig.
www.senwes.co.za • Augustus 2010