Digitaal archiefbeheer in de praktijk Handboek - The InterPARES ...

2. Bewaren van de technologie
DIGITAAL ARCHIEFBEHEER IN DE PRAKTIJK. HANDBOEK
2.1. Computermuseumstrategie
Deze piste bestaat uit het bewaren van de originele hard- en software waarmee de digitale archiefdocumenten
werden gecreëerd. Op die wijze wordt een oude computerconfiguratie in stand
gehouden zodat de computerbestanden in hun oorspronkelijke vorm raadpleegbaar blijven.
Voor middellange- en langetermijnbewaring is deze oplossing niet praktisch of haalbaar:
– alle verschillende configuraties moeten bewaard worden
– hard- en software hebben een beperkte levensduur
– oude hardware onderdelen worden almaar schaarser
– IT-kennis die nodig is voor het werken met oude hard- en software verdwijnt
– productondersteuning is niet meer mogelijk na verloop van tijd
– overzetten van digitale archiefdocumenten naar nieuwe dragers is noodzakelijk vanwege de
degradatie van de dragers. De kans is klein dat nieuwe apparaten en bijhorende stuurprogramma’s
op oude computers kunnen worden geïnstalleerd.
Deze piste is slechts haalbaar voor de korte termijnbewaring (5 à 10 jaar) van digitale archiefdocumenten.
De museumstrategie is bijgevolg maar bruikbaar voor de bewaring van archiefdocumenten
waarvan de bewaartermijn niet langer is dan die van de levensduur van de technologie
of als tijdelijke oplossing in afwachting van een duurzamere archiveringsoplossing. Oude computerconfiguraties
kunnen soms nog gebruikt worden voor het recupereren van archiefdocumenten
in verouderde formaten.
2.2. Emulatie
Bij emulatie wordt niet de originele hard- en software bewaard maar wordt het vereiste platform
op een toekomstige computerconfiguratie gereconstrueerd zodat de computerbestanden in hun
oorspronkelijk formaat raadpleegbaar zijn.
Emulatie kan op diverse niveaus worden toegepast. Men kan computerhardware, besturingssystemen,
specifieke software of een combinatie van dit alles nabootsen. Emulatie is mogelijk op
basis van configureerbare chips (emulatie door hardware) of op basis van computerprogramma’s
(emulatie door software).
Inmiddels bestaan verschillende visies op de wijze waarop emulatie voor digitale archivering kan
worden toegepast:
– Jeff Rothenberg: Emulation Virtual Machine 8
– Steve Gilheany: Turing Machine 9
– Raymond Lorie: Universal Virtual Machine (data preservatie, programma preservatie) 10
– Cedars & Camileon project: Migration on request 11 .
Emulatie heeft een aantal interessante voordelen:
– in theorie kunnen de documenten in hun oorspronkelijke formaat gearchiveerd worden:
• alle originele eigenschappen en functionaliteiten blijven behouden
• er gaan geen elementen verloren ten gevolge van omzettingen
• de authenticiteit van de digitale archiefdocumenten is gemakkelijker te garanderen
– de formaten waarin de documenten zijn opgeslagen, hoeven niet omgezet te worden telkens
de formaten in onbruik raken
– de kostprijs is niet afhankelijk van het aantal gearchiveerde digitale documenten.
Anderzijds zijn er ook een aantal nadelen aan emulatie verbonden:
– emulatie is technisch complex: de nodige know-how en expertise voor ontwikkeling en onder-
59