Land en volk van Sumatra - Sabrizain.org

139
tutie, behoed zijn. Ieder in het huis eet mee uit de opbrengst van
de familie-landerijen. Een man, die emigreert, kan niets meenemen,
maar laat ook geen vrouw of kinderen onverzorgd achter. Dit werkt
weer de emigratie in de hand, maar ook de polygamie en den veld-
arbeid der vrouwen. Van dien vrouwenarbeid ziet men in sommige
streken werkelijk grove excessen; het lijkt wel eens, of er geen
mannen meer zijn voor het zware werk op de sawahs. De vrouwen,
die te zwaar moeten werken, verliezen hare aantrekkelijkheid en
brengen minder kinderen ter wereld. De toeneming der bevolking
wordt aldus ook weer tegengehouden.
De adat staat toe, dat de man zijne vrouw helpt bij den sawah-
arbeid, maar dikwijls komt daar weinig van; hij heeft persoonlijk
of voor zijn kinderen maar weinig belang bij de opbrengst van de
akkers. Er zijn heel wat verlaten vrouwen en halfverlaten kinderen
in Minangkabau. Al lijden deze geen rijstgebrek, toch is dikwijls
hunne positie verre van gunstig.
De Minangkabausche vrouw is in haar jeugd eene aantrekkelijke
verschijning, maar bij het oud worden drukt de zorg voor haar
kinderen practisch voor het grootste deel op haar alleen ; zij krijgt
eene groote zelfstandigheid en beslistheid en heeft jaloersch te waken
voor de belangen van haar kroost. Met hand en tand houdt zij
vast aan de rechten, maar ook aan de lasten, die de matriarchale
instellingen haar opleggen.
Hoofden.
De „hoofden" in de Minangkabausche maatschappij zijn zeer
talrijk en aangewezen door de adat; in de verschillende deelen des
lands zijn de regelingen weer verschillend, zoodat er geen beginnen
aan is de macht, positie en titels van allen te omschrijven.
l
Het hoofd van een huis is de mamak'
r) \ de oudste man, dus de
broer, oom of oudoom van de huisbevolking naar de vrouwelijke
lijn; hij is de beheerder van het familiegoed en oefent de macht
uit over de kinderen. De zusters-kinderen heeten in hunne betrekking
tot den mamak „Jcemandkan" en naar dit woord heet het geheel
der matriarchale instellingen bij de bevolking „adat kemandkan."
De meest gebruikelijke naam voor het hoofd eener soekoe is