Land en volk van Sumatra - Sabrizain.org

276
In L898 kwam daar eene tweede kleine raffinaderij bij voor de
inmiddels verkregen concessie Boekit Mas aan de Besitang-rivier
bij Etantau Pandjang. Toen kwam de groots tegenslag: de oliebron,
die tot de voltooiing der raffinaderij gesloten was gehouden, bleek
opeens veel minder ruwe olie te produceeren. In 1898 verkocht de
Koninklijke 5 478 000 kisten petroleum, in 1899 slechts 1820 000
lasten; in 1900 1347 000 kisten. Deze tegenslag prikkelde tot
nieuwe uitingen van energie. De „Koninklijke" voerde Russische
en andere rnwe petroleum in om tenminste de raffinaderijen pro-
ductief te maken. In 1900 begon zij boringen in Peureula*, die
hel volgende jaar met succes werden bekroond.
In Zuid-Sumatra waren in Palembang inmiddels ook petroleum-
winningen ontstaan (zie beneden) en de Koninklijke verkreeg con-
oessies nabij de raffinaderij der Petroleum-Maatschappij Sumatra-
Palembang (beursterm: Sumpal) te Bajoeng Lintjir in de Koeboe-
Btreken. Met deze Sumpal sloot de Koninklijke in 1902 eene eerste
overeenkomst, waarbij zij die raffinaderij huurde en de exploitatie
van de terreinen der Sumpal op zich nam.
Hiermee was de aaneensluiting der Ned. Indische olie-producenten
ingeleid. Ook de Russische Société Caspienne sloot zich bij de Indische
maatschappijen aan en gezamenlijk richtte men in 1903 „The Asiatic
Petroleum Co. Ltd." te Londen op, die uitsluitend belast werd met
den verkoop in Azië van de olie der drie verbondenen. (Shell,
Koninklijke en Soc. Caspienne). De samenwerking ging steeds verder
in dien zin, dat de petroleum-maatschappijen wel bleven bestaan,
doch verschillende overeenkomsten aangingen met de Koninklijke
tot concentreering van het bedrijf.
In 1904 sloot de Petroleum-Maatschappij Moeara Enim eene
overeenkomst met de Koninklijke, waarbij zij hare concessies en
vergunningen en hare raffinaderij te Moeara Pladjoe, iets beneden
Palembang, aan de Koninklijke overdroeg. Twee jaar later nam
de Koninklijke het werk en de raffinaderij te Bagoes Koening, in
de buurt van Pladjoe, over van de Petroleum-Maatschappij Moesi
I /ir. In 1907 sloot zij eene tweede overeenkomst met de Sumpal,
waarbij deze hare raffinaderij te Bajoeng Lintjir en verdere bezit-
tingen in vollen eigendom aan de Koninklijke afstond. Deze raffi-