Land en volk van Sumatra - Sabrizain.org

193
De vrij talrijke gegoeden zeker wel. De scholen zijn alle goed be-
volkt, doch onder de leerlingen zijn veel afstammelingen van Mi-
nangkabauers en Mandailingers. De koelibevolking leeft het maat-
schappelijk leven weinig mee.
Atjeh. De aanleg van het volk valt mee. Het onderwijs zal er
meer slagen, naarmate de pacificatie vordert en rust en welvaart
meer gaan heerschen; omgekeerd zal het onderwijs de pacificatie
bevorderen. Ontegenzeggelijk neemt de weerzin tegen instellingen
van het Gouvernement af. Het land, dat goede hulpbronnen bevat,
wordt op den duur wel goed, welvarend en beter bevolkt.
Hoe ver men nu is met het invoeren van onderwijs.
In begin 1915 moet het op Sumatra (de gewesten, dus de Riau-
archipel en de Westelijke eilandennj inbegrepen) aldus ongeveer
gesteld zijn geweest met de verbreiding van het onderwijs:
Van de ruim 4 500 000 zielen tellende Mohammedaansche bevol-
king ontvangen 25 000 jongens en 2000 meisjes onderwijs op de
Gouvernementsscholen en 40 000 jongens en 3500 meisjes op de
neutrale volksscholen.
Bij eenigszins geregelde toestanden kan men rekenen, dat (het
aantal leerjaren in aanmerking genomen — scholen voor Europeanen
kunnen niet als maatstaf dienen) het aantal schoolgaande jongens
en dat der meisjes elk 5°/ der bevolkingssterkte zou moeten be-
dragen, als het genieten van onderwijs algemeen ware. Wij komen
dus tot het resultaat, dat 32 1
/ 2 /
van de in aanmerking komende
jongens en 2 3
°/
/ 4 van dat der meisjes onderwijs ontvangt.
Op de Zendingsscholen zijn een 30 000 jongens en 4000 meisjes.
De jongens, voorzoover bereikbaar, heeft men zoowat alle — de
nieuwe zendingsvelden natuurlijk uitgezonderd — , van de meisjes
nog geen zevende deel.
Moet men bij de voortgaande uitbreiding van het aantal scholen —
naar buiten toe blijkt alleen van de extensieve onderwijsuitbreiding;
de intensieve uitbreiding kan men niet in cijfers uitdrukken — het
eerst denken aan de meest ontwikkelde streken, waar de bevolkingom
onderwijs roept, of aan de achterlijkste, waar het volk geen
onderwijs kent en er dus niet om vraagt? Mag men bij het in-
13