Kikker & Co - Provincie West-Vlaanderen

8
Voedingsstoffen
Nitraten, fosfaten en co
De basisstoffen die elke plantensoort nodig heeft om zich te voeden zijn vooral: stikstofverbindingen
of nitraten (NO 3), fosforverbindingen of fosfaten (PO 4), kalium (KOH) en koolstoffen (CO 2). Verder zijn
er nog sporenelementen, zouten en mineralen. Alle waterplanten in de vijver, dus ook wieren en
algen, nemen deze stoffen op. De hoeveelheid aan beschikbare voedselstoffen bepaalt de algemene
groeikracht van de planten. Zeer voedselrijke bodems zorgen steevast voor problemen. Sommige soorten
zullen zich zo gulzig voeden dat ze overwoekeren en de andere planten overgroeien. Uiteindelijk
wordt het biologische evenwicht verstoord en stort het systeem in elkaar.
Nitraten en fosfaten komen op diverse manieren in het vijvermilieu terecht. De grootste hoeveelheden
zijn het resultaat van de afbraak of vertering van organisch afval (dode planten en dieren) door allerlei
micro-organismen (schimmels, bacteriën). Alle stoffen waaruit de levende plant was opgebouwd (de
biomassa) komen bij dit proces weer vrij in het milieu.
In een goed functionerend milieu, met voldoende plantengroei, vormen deze terugkerende voedingsstoffen
geen probleem. De waterplanten nemen ze op en zetten die om in bladgroen. Wanneer echter
de hoeveelheid voedingsstoffen zodanig toeneemt dat de aanwezige waterplanten niet meer alles kunnen
opnemen, ontstaat er een probleem. Voedingsoverschot betekent automatisch algengroei.
Zowel voor het bepalen van het nitraatgehalte als voor het bepalen van het fosfaatgehalte zijn er in de
handel eenvoudige testen verkrijgbaar.
Plantenbeheer
Hoe groot of hoe klein de vijver ook is, er zal minstens jaarlijks beheer moeten plaatsvinden. Het
belangrijkste beheerwerk plegen we in het najaar. We moeten de vijver dan ‘oogsten’: het teveel aan
organische bestanddelen moet eruit.
Een voedingsoverschot ontstaat niet alleen door een bovenmatige hoeveelheid organische bestanddelen,
maar ook door stagnatie van de plantengroei of wanneer er niet voldoende planten in het vijvermilieu
aanwezig zijn. Er zijn eigenlijk maar twee goede remedies tegen: veel meer groeiende waterplanten
inbrengen en/of het verwijderen van de vijverbodem (met het slib) en desnoods vervangen door
voedselarm substraat. Dat is natuurlijk een zéér drastische maatregel.
Sofie Butaye
Wanneer er in de vijver te veel planten groeien, is er maar één remedie: verwijderen! Dit gebeurt het
best in september - oktober.