Het literatuuronderwijs in Nederland en Vlaanderen - Taalunieversum

Deel 2: Het literatuuronderwijs in Vlaanderen
1. Structuur van het secundair onderwijs in Vlaanderen
Het secundair onderwijs in Vlaanderen bestaat in principe uit 6 studiejaren die onderverdeeld zijn in 3
graden van 2 jaar. In het beroepssecundair onderwijs (bso) kiezen veel leerlingen ervoor om een 7 e jaar
te volgen (i.e. een 3e jaar in de 3e graad).
De eerste graad omvat het eerste en tweede leerjaar van het secundair onderwijs. In het eerste leerjaar
wordt een onderscheid gemaakt tussen het eerste leerjaar A en het eerste leerjaar B. Het eerste leerjaar B
is bestemd voor leerlingen die een leerachterstand opgelopen hebben of minder geschikt zijn voor overwegend
theoretisch onderwijs. Het vormt dan ook een brugklas tussen lager en secundair onderwijs.
Na het eerste leerjaar B kunnen de leerlingen overstappen naar het tweede beroepsvoorbereidende leerjaar
van de B-stroom, waar ze extra basisvorming ontvangen of kunnen ze overstappen naar het eerste
leerjaar A. Leerlingen die het eerste leerjaar A succesvol afgerond hebben, gaan door naar het tweede
leerjaar van de eerste graad van de A-stroom.
Vanaf de tweede graad kiest de leerling voor een bepaalde studierichting binnen het algemeen secundair
onderwijs (aso), het technisch secundair onderwijs (tso), het kunstsecundair onderwijs (kso) of het
beroepssecundair onderwijs (bso).
In het aso wordt de nadruk gelegd op een ruime, algemene vorming die een stevige basis moet bieden
voor wie wil studeren aan een hogeschool of aan een universiteit.
In het tso is naast aandacht voor een algemene, ruime vorming, ook aandacht voor technisch-theoretische
vakken. Na het tso is de jongere in veel gevallen in staat om een beroep uit te oefenen. Hij/zij kan
er ook voor kiezen om verder te studeren aan een hogeschool of aan een universiteit. Bij een tso-opleiding
hoort naast theorie ook praktijk.
Het kso koppelt (meestal) een algemene, ruime vorming aan een actieve kunstbeoefening. Na het kso
is de leerling in veel gevallen voldoende gevormd om een beroep uit te oefenen binnen de discipline
van de kunst (binnenhuisarchitectuur, beeldend kunsten…). Hij/zij kan er ook voor kiezen om over te
stappen naar het hoger onderwijs (hogeschool of universiteit).
Het bso biedt een praktische onderwijsvorm waarin de jongere een specifiek beroep aanleert, terwijl
hij/zij ook algemene vorming ontvangt.
In de derde graad wordt de vorming meer specifiek en verfijnd met het oog op de uiteindelijke beroepskeuze
of de eventuele studieplannen in het hoger onderwijs. Binnen de derde graad is het mogelijk om
nog een derde jaar te volgen om zich te specialiseren of om zich extra voor te bereiden op het hoger
onderwijs.
Na het tweede jaar van de derde graad in een richting binnen het aso, tso of kso of na het derde jaar
binnen een richting van het bso ontvangt de leerling een diploma secundair onderwijs. Na het tweede
jaar van de derde graad van het bso ontvangt de leerling geen diploma, maar een getuigschrift 16 .
2. Eindtermen literatuur
2.1 Algemeen
De eindtermen worden opgesteld door de Entiteit Curriculum van het Vlaamse ministerie van onderwijs
(ex-DVO) en zijn vastgelegd in een decreet. Ze omvatten de minimumdoelen op het vlak van
kennis, inzicht en vaardigheden die de overheid noodzakelijk en bereikbaar acht voor een bepaalde leerlingenpopulatie.
Voor het lager onderwijs zijn er enkel eindtermen voor het einde van de basisschool.
Voor het gewoon secundair onderwijs zijn de eindtermen vastgelegd per graad en per onderwijsvorm.
Eindtermen kunnen vakgebonden en vakoverschrijdend zijn.
16. Naast het voltijds secundair onderwijs is er op het niveau van de derde graad ook het deeltijds beroepssecundair onderwijs (dbso).
Bij dergelijk onaderwijs wordt van de leerlingen verwacht dat ze tijdens het schooljaar 15 lesuren/week volgen. Tijdens de overige tijd
kunnen ze werkervaring opdoen. Daartoe kunnen ze een deeltijdse arbeids- of stageovereenkomst sluiten of kunnen ze in een familiebedrijf
werken. Daarnaast zijn er nog andere soorten vorming die erkend zijn in het kader van de deeltijdse leerplicht. Zo bereiden
de middenstandsopleidingen jongeren voor op een vak in een kleine of middelgrote onderneming.
Het literatuuronderwijs in Nederland en Vlaanderen. Een stand van zaken 23