2003-1 - Holland Historisch Tijdschrift

Medemblik voor het Hof van Holland 29
Afb. 1. Stadsplattegrond van Medemblik uit 1599, door Paulus Utenwael. Archiefdienst Westfriese
Gemeenten in Hoorn, topografisch-historische atlas.
economische situatie in de jaren 1477-1494, terwijl de ‘Informacie’ gegevens bevat over de
economische situatie in de jaren 1494-1514. Beide onderzoeken hadden tot doel de welstand
van de Hollandse steden en dorpen te bepalen en op basis daarvan tot een nieuwe belastingverdeling
te komen. 9
De economische situatie van Medemblik aan het eind van de 15de eeuw
Als havenstad trad Medemblik op als intermediair tussen het ommeland en de ‘buitenwereld’. 10
Binnen deze extraregionale functie kan onderscheid worden gemaakt tussen de functie van
Medemblik als knooppunt in de internationale goederenstromen, de functie van Medemblik
als knooppunt in de regionale goederenstromen, en de functie van Medemblik als centrum
van vrachtvaart. 11 Vanaf 1477 werd de extraregionale functie van Medemblik sterk aangetast.
Zo had de internationale handel gedurende het laatste kwart van de 15de eeuw zwaar te lijden
onder de algehele malaise. Hoewel er omstreeks 1477 acht à negen grote handelsschepen uitvoeren
om her en der handel te drijven, was Medemblik in 1494 als gevolg van de economische
problemen niet in staat om zelfs maar één groot handelsschip op pad te sturen. Toch
herstelde de internationale handel zich redelijk snel, want in 1497 en 1503 voeren er alweer
9 Kokken, Steden en Staten, 225-226; Fruin, Informacie, VII.
10 C. M. Lesger, Hoorn als stedelijk knooppunt. Stedensystemen tijdens de late middeleeuwen en vroeg-moderne tijd (Hilversum 1990) 14-
16. Lesger onderscheidt drie stedelijke functies: de regionaal-verzorgende functie, de extraregionale functie, en de nijverheidfunctie.
De regionaal-verzorgende functie koppelt steden aan het centrale plaatsensysteem. Daarnaast geven de
extraregionale functie en de nijverheidsfunctie steden een plek in het netwerksysteem. Als havenstad had Medemblik
vooral een extraregionale functie. Omdat Medemblik eveneens een regionaal-verzorgende functie had, maakte de stad
niet alleen deel uit van het netwerksysteem, maar ook van het centrale plaatsensysteem.
11 Ibidem, 50.