Activiteitenverslag 2011 van het directoraat-generaal Penitentiaire ...

veiligheid in de gevangenissen onder
de loep
Na enkele incidenten in de zomer van 2011 gaf de directeurgeneraal
de opdracht om extra aandacht te besteden aan
veiligheid. Het garanderen van de veiligheid, zowel intern
als extern, is immers een van de belangrijkste opdrachten
van het DG EPI. Verschillende diensten sloegen de handen
in elkaar. De regionale directie is verantwoordelijk voor het
algemene beleid rond veiligheid, de dienst Ondersteuning,
Gebouwen en Veiligheid (DOGV) staat in voor het beleid rond
infrastructuur en gebouwen en de dienst Kwaliteitsbewaking
voor de evaluatie van het risicobeheer omtrent veiligheid in
de gevangenissen.
De DOGV startte met de doorlichting van de
veiligheidsprocedures in de gevangenissen. Die moet
duidelijk maken wat per gevangenis de sterke en zwakke
Interventieteams
De oprichting van de interventieteams in de gevangenissen
ging in november 2011 van start. Het is een grootschalig
project binnen het DG EPI waarbij per gevangenis enkele
personeelsleden deel uitmaken van een interventieteam. Zij
worden opgeleid om bij conflicten professioneel tussen te
komen.
De opleiding in conflict- en agressiebeheersing wordt
gegeven door medewerkers van het Veiligheidskorps en
duurt tien dagen. Naast het gebruik van interventiekledij en
-materiaal, staat ook teamwork tijdens de opleiding centraal.
Het is immers belangrijk dat de leden van het interventieteam
in team kunnen werken en kunnen rekenen op hun collega’s.
De personeelsleden in de gevangenissen van Vorst en
punten op vlak van veiligheid zijn. De dienst onderzocht hoe
veilig de verplaatsingen van de gedetineerden verlopen van
en naar de wandeling, de bezoekzaal en de werkplaatsen
alsook de veiligheid tijdens deze activiteiten zelf. Zij hield
daarbij rekening met menselijke factoren, procedures en
technische hulpmiddelen. Andere aspecten die tijdens het
onderzoek aan bod kwamen, waren sleutelbeheer, controles,
interventieplanning, fouillering, personeelstekorten, interne
oefeningen, enz. Na de doorlichting bracht de regionale
directie een bezoek aan de gevangenissen om samen met
de lokale directie de veiligheidsbevindingen te bespreken
en actieplannen uit te werken. Daarnaast startte de dienst
Kwaliteitsbewaking met een evaluatie van de risico’s binnen
belangrijke veiligheidsprocessen in de eerste gevangenissen.
De dienst valt bovendien sinds eind 2011 rechtstreeks onder
de bevoegdheid en de aansturing van de directeur-generaal.
Deze reorganisatie benadrukt de onafhankelijkheid van de
dienst en haar specifieke opdracht.
Sint-Gillis volgden als eerste de opleiding en vormen hier
gestructureerde interventieteams.
In 2011 werden in totaal tien gevangenissen uitgerust
met interventiepakken, interventieschoenen, handboeien,
wapenstokken, enz. Het contract voor het materiaal loopt over
een periode van drie jaar waardoor de volgende bestellingen
zullen volgen in 2012 en 2013.
evacuatie vleugels a en B in
verviers in goede banen geleid
Op 7 september 2011 vaardigde de burgemeester van
Verviers een administratieve politieverordening uit waarin
om veiligheidsredenen werd bevolen de vleugels A en B
Op basis van deze resultaten kan het DG EPI de
gevangenissen beter beveiligen en een zo veilig mogelijke
werkomgeving creëren voor het personeel. Tot nog toe
werden al 23 gevangenissen doorgelicht. De overige
gevangenissen volgen. De doorlichtingen zullen regelmatig
herhaald worden.
Er werden in het kader van de veiligheid ook diverse
projecten opgestart. De projectgroepen worden
samengesteld met vertegenwoordigers van de centrale
diensten en de gevangenissen. Zo werd een visie rond
integrale veiligheid voor de Belgische gevangenissen
geformuleerd. Ook werden werkgroepen opgestart rond de
identificatie van risicogedetineerden en rond het beheer van
crisissituaties
en de centrale ronde hal van de gevangenis van Verviers te
evacueren. De regionale directie Zuid werkte daarop een
actieplan uit en leidde alles in goede banen. Op 31 oktober
waren in totaal 130 gedetineerden overgebracht naar de
gevangenissen in Andenne, Huy, Lantin en Sint-Gillis. De
volledige evacuatie nam slechts een maand in beslag. De
gevangenis van Verviers is voortaan enkel een arresthuis voor
58 personen.
Ook de personeelsleden moesten naar andere gevangenissen
worden overgeplaatst. Zij gingen aan de slag in de
gevangenissen van Andenne, Huy, Lantin en Sint-Gillis.
Ongeveer 77 voltijdse personeelsleden zijn in Verviers
gebleven voor de werking van het arresthuis. Het overschot
aan materiaal in de gevangenis van Verviers werd over de
gevangenissen verdeeld, met voorrang aan de gevangenissen
die de gedetineerden en het personeel van Verviers opvingen.
9