Activiteitenverslag 2011 van het directoraat-generaal Penitentiaire ...

Creatieve workshops
Al jarenlang werkt de gevangenis van Namur voor de
organisatie van sportieve, culturele of artistieke activiteiten
samen met de dienst voor Hulpverlening aan Gedetineerden
van het Gerechtelijk Arrondissement en met zijn vrijwillige
animatoren. Zo organiseert de gevangenis al twaalf jaar
lang een workshop ‘artistiek tekenen en schilderen’ voor de
gedetineerden op maandagnamiddag. Binnen die populaire
workshop zijn vele artistieke projecten georganiseerd en
tentoongesteld aan het publiek, zowel binnen als buiten de
gevangenis.
De gedetineerden stelden in mei 2007 hun werken tentoon
in het Maison de la Culture in Namen ter gelegenheid van de
tentoonstelling ‘Couleurs de l’ombre’ (Schaduwkleuren). Hier
werden ook werken van de gedetineerden van de gevangenis
van Andenne tentoongesteld. In april 2010 organiseerden de
diensten voor Hulpverlening aan Gedetineerden van Namur
en Libramont in het Palais Abbatial van Saint-Hubert nog een
andere tentoonstelling met tekeningen en schilderijen die in
de gevangenis waren gemaakt.
Maar ook in 2011 zaten de gedetineerden van de artistieke
workshops niet stil. Vijf van hen beschilderden een groot
patchworkdoek dat werd bevestigd aan het podium in
de theaterzaal van de gevangenis. In deze zaal en in de
bezoekzaal hangen ook schilderijen van verschillende
gedetineerden. Eind 2011 beschilderden enkele leerlingen
van de workshop bovendien een houten branddeur in het
atelier die de administratieve gang en de rest van het cellulair
gedeelte scheidt. Twee gedetineerden van de technische
dienst van de gevangenis gingen met hun verfkwast aan
de slag om het schilderoppervlak voor te bereiden. Op de
deur staan meeuwen geschilderd met op de achtergrond
een blauwe hemel, de zee en wolken. Na drie dagen was het
fresco klaar en kreeg als naam ‘Vrijheid’.
Sleutel tot verantwoordelijkheid
In de gevangeniswereld staat de sleutel symbool voor
opsluiting of vrijheid. Het is dus geen toeval dat een
eenvoudige deur een grote symbolische waarde heeft voor de
gedetineerden. In de gevangenis is een deur de afscheiding
tussen de persoonlijke ruimte en gemeenschappelijke
activiteiten. Zo is een deur een grens, maar ook een link naar
de ander of een bescherming tegen bedreigingen.
In een open vleugel blijven de celdeuren per definitie open.
In de gevangenis van Namur beschikken de gedetineerden
zelf over de sleutel van hun cel. Zij kunnen zich niet opsluiten,
maar als de PBA ‘s ochtends de celdeuren openmaakt,
kunnen de gedetineerden hun ‘thuis’ wel afsluiten als zij gaan
werken, opleiding volgen, sporten of naar de bezoekzaal of de
wandeling gaan.
Dat geeft hen enerzijds verantwoordelijkheid en voorkomt
anderzijds diefstallen uit de cellen, wat onvermijdelijk is
binnen deze secties. Het systeem heeft zijn nut al bewezen
in andere gevangenissen. Door veelvuldige diefstallen zijn
de open deuren immers een probleem, terwijl de meeste
gedetineerden perfect in staat zijn tot zelfdiscipline.
131