Activiteitenverslag 2011 van het directoraat-generaal Penitentiaire ...

Focus
Vierhoeksoverleg binnen B.Leave
Het PLC zet zich al jarenlang in voor de behandeling
en ondersteuning van gedetineerde druggebruikers.
Het B.Leave-programma biedt aan gedetineerden die
veroordeeld zijn voor drugsfeiten en die problemen hebben
met middelenmisbruik, de mogelijkheid om tijdens hun
detentie clean te worden en te werken aan een drugsvrije
toekomst. Gedurende acht maanden worden de deelnemers
therapeutisch begeleid en leren zij persoonlijke, sociale
en leefvaardigheden ontwikkelen. Zij leven volgens een
strikte dagstructuur van verplichte tewerkstelling en
vrijetijdsbesteding om te voorkomen dat zij hervallen.
Betere afstemming tussen B.Leave en
reclasseringsplan
Het project B.Leave ging in 1995 van start als een programma
van de psychosociale dienst om gedetineerden met een
drugsprobleem te ondersteunen. De begeleiding van het
project en van de gedetineerden was dan ook jarenlang in
handen van deze dienst. Naar aanleiding van de opsplitsing
tussen zorg en expertise, nam de dienst Gezondheidszorg
van de Gevangenissen de leiding op zich en bouwde zij het
project verder uit als hulpverlening aan druggebruikende
gedetineerden.
Door deze opsplitsing was het parcours van de psychosociale
dienst soms onvoldoende afgestemd op het traject binnen
B.Leave en moest de dienst het reclasseringsplan vaak
bijsturen op basis van de terugvalpreventieve sessies. Om het
reclasseringsplan van de gedetineerden beter af te stemmen
op hun B.Leave-traject richtte het landbouwcentrum in 2011
het Vierhoeksoverleg op. De verschillende actoren die de
reclassering richting geven, nemen deel aan dat overleg.
Per B.Leaver organiseren zij om de twee maanden een
overlegmoment om vanuit een ruimer toekomstplan zijn
reclasseringsplan te individualiseren.
Realistisch reclasseringsplan met aandacht
voor drugsproblematiek
Tijdens het overleg stelt de B.Leaver zelf zijn reclasseringsplan
voor aan de zorgverantwoordelijke, aan de begeleider van
de psychosociale dienst en aan de B-Leave-begeleider die
instaat voor het terugvalpreventieve luik. Dat plan moet
rekening houden met verschillende factoren: zijn persoonlijk
haalbaar plan (o.a. steun van familie), de noodzakelijke
voorwaarden vanuit justitiële en maatschappelijke hoek en
de aandachtspunten rond drugsgebruik (terugvalpreventie,
valkuilen en hoge risicosituaties). Tijdens het overleg wordt
het plan besproken, worden er vragen gesteld, richtingen
aangegeven en onduidelijkheden uitgeklaard. Er gaat veel
aandacht naar de risicobeperkende factoren, die de kans op
herval in druggebruik en de kans op recidive minimaliseren.
Het overleg is bovendien het ideale moment om de eerder
passieve gedetineerde te motiveren of om de te ambitieuze
een beetje realiteitszin mee te geven. Het verslag van elk
overleg kan de B.Leaver gebruiken als ‘wegenplan’ tijdens
verdere contacten met verschillende diensten (psychosociale
dienst, gezondheidsdienst en Justitieel Welzijnswerk), tijdens
B.Leavesessies en in het kader van de uitgaansmodaliteiten.
Het uiteindelijke doel is een detentieplan op maat
met aandacht voor herstel dat leidt tot een realistisch
reclasseringsplan en zo de gedetineerde de beste kansen
geeft om zich te reïntegreren. Dankzij het Vierhoeksoverleg
ziet de gedetineerde het plan meer als een persoonlijk project
waar hij achter staat en dat tegelijkertijd rekening houdt met
de verwachtingen van de samenleving.
149