Rapport Commissie Brouwer: 'Gewoon doen' - Ngfg

zowel die ‘inmenging’ als de aard en omvang van de persoonlijke levenssfeer anders te
worden gepercipieerd dan bijvoorbeeld tien jaar geleden.
Wanneer de Commissie - vanuit haar ambitie te komen tot een richtinggevend kader voor de
omgang met veiligheid en persoonlijke levenssfeer - kijkt naar die technologieën die het
mogelijk maken gemakkelijker meer gegevens te verzamelen, te koppelen en te delen,
verdienen vier belangrijke ontwikkelingen aandacht.
2.4.1. Typeren van personen
Doordat over steeds meer personen steeds meer gegevens worden verzameld en opgeslagen
wordt typering van personen door middel van profilering en datamining op grotere schaal
mogelijk. Nieuwe technologieën spelen ook daarom een steeds grotere rol in het
veiligheidsbeleid. Politie en justitie beschikken in toenemende mate over mogelijkheden om
met behulp van nieuwe technologieën persoonsgegevens te analyseren. Onder invloed van
technologie is de aandacht van de overheid verschoven van een handelen gericht op een
individu, naar handelen gericht op groepen van en typen van individuen. 14 Ook in de private
sector is een dergelijke trend waar te nemen en worden door middel van datamining en
profilering categorieën van individuen en groepen gecreëerd. Op basis van deze informatie
wordt bijvoorbeeld bepaald wie welke lening, beveiliging of reclame krijgt. De wijk waarin
iemand woont kan op deze wijze meer en meer bepalend zijn voor de maatschappelijke
mogelijkheden
van individuen.
2.4.2. “Immutable me”
Een ander gevolg van een toename van (gekoppelde) databestanden is dat de relevantie van de
broncontext van verkregen gegevens afneemt. Door de toenemende intensiteit van
samenwerken binnen de overheid en nieuwe uitgangspunten zoals het eenmalig uitvragen bij
burgers worden steeds meer gegevens voor uiteenlopende doeleinden opgeslagen. Het gevaar
dat daardoor ontstaat is de zogenaamde “immutable me”. Doordat gegevens zonder
broncontext wordt opgeslagen kunnen er beelden van personen worden gecreëerd die niet of
niet meer kloppen. Waar een jeugdhulpverlener ten aanzien van een jongere een risico
signaleert omdat zijn broer het criminele pad opgaat kan deze jaren lang geregistreerd blijven
als risicojongere. Maar ook de informatie die mensen over zichzelf op het internet zetten kan
bijdragen aan het ontstaan van de “immutable me”. Het is immers vaak onmogelijk om
14 J.E.J. Prins, “Technocratie en de toekomstagenda van de Nationale Ombudsman”, Werken aan behoorlijkheid.
De Nationale Ombudsman in zijn context, Den Haag 2007, pp. 130-131.
13