Rapport Commissie Brouwer: 'Gewoon doen' - Ngfg

4.3. Registeren van levensovertuiging
In het oude stelsel van het Besluit bevolkingsboekhouding werd op de persoonskaart van een
ingeschrevene diens geloof of levensovertuiging opgenomen. Dit gegeven kon op verzoek van
betrokkene zelf worden verwijderd. Daarnaast werd de verstrekking van het gegeven aan
instanties in de loop der tijd beperkt tot de kerkgenootschappen. Vanaf 1984 wordt dit
gegeven niet meer opgenomen in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). De
bescherming van de persoonlijke levenssfeer verzette zich tegen de opneming van dit
gegeven. Ook hadden instanties met een publiekrechtelijke taak geen behoefte aan dit
gegeven. Voor kerkgenootschappen is de voorziening getroffen dat op basis van vrijwilligheid
van de ingeschrevenen zelf een indicatie wordt geplaatst.
Art.17, tweede lid van de Wbp verbiedt registratie van godsdienst en levensovertuiging.
Uitzonderingen zijn mogelijk. Zo geeft art.5 van de Wet politiegegevens aan dat registratie
van "dit soort gegevens slechts plaats vindt in aanvulling op de verwerking van andere
politiegegevens en voor zover dit voor het doel van de verwerking onvermijdelijk is".
Een aantal burgemeesters is voorstander van registratie van levensovertuiging, om het beleid
tegen radicalisering beter vorm te kunnen geven. Radicalisering is een containerbegrip waarin
verschillende typen van gedrag bij elkaar worden gebracht. Zo focust de minister van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het Actieplan Polarisatie en Radicalisering 7
op drie groepen; radicaliserende moslimjongeren, jongeren met extreemrechtse denkbeelden
en dierenrechtactivisten.
Radicalisering is een gelaagd verschijnsel waarvan de oorzaken talrijk kunnen zijn. Een
bepaalde religieuze opvatting kan daarbij een rol spelen, maar dat hoeft niet.
Dierenrechtactvisme en extreem-rechtse denkbeelden zijn meestal niet gebaseerd op een
geloof. Bij het meld- en adviespunt radicalisering in een gemeente komen meldingen binnen
over concrete personen. Vaak is een melding over mogelijke radicalisering een heel verhaal
over een persoon. Daarin zitten feiten maar ook beelden die kunnen gaan over
levensovertuiging, religie of politieke ideologie. Op basis van een risicoanalyse kan advies
worden gegeven of aan een interventie worden gewerkt.
7
TK 2006-2007, II, 29 754, nr. 103, Brief van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan de
Tweede Kamer, 27 augustus 2007.
13