De kwaliteit van de GBA-gegevens gewaardeerd - Vereniging van ...

De genoemde vijf mogelijkheden geven aan dat fraude door de burger mogelijk is op drie wijzen: (1) de burger
verzaakt zijn plicht tot aangifte (bijvoorbeeld in het geval van een vondeling); (2) een niet-bevoegde burger doet
aangifte; (3) de burger doet valse aangifte. Het laatste geval valt weer uiteen in een valse aangifte van een metbestaand
kind of een valse aangifte van een bestaand kind, maar voor de verkeerde ouders.
Verder is er een mogelijke nalatigheidsfout of beoordelingsfout van de kant van de burger, namelijk een
geboorteaangifte buiten de wettelijk gestelde termijn.
Stap 2: Identificatie
Gezien de verschillende foutmogelijkneden in de eerste processtap is het van groot belang dat de burger die aangifte
doet geïdentificeerd wordt. De ambtenaar kan dat vergeten of nalaten. Verder kan de identificatie van de aangever
zelf nog fout lopen wat een beoordelingsfout is.
Stap 3: Formulier
In de meeste gemeenten wordt het inlichtingen formulier voor de geboorteaangifte door de ambtenaar Burgerlijke
Stand zelf ingevuld. Daarin kunnen taalproblemen een rol spelen en er kunnen schrijffouten gemaakt worden. Voor
het goed schrijven van de namen is het formulier belangrijk. Overigens komen dergelijke fouten vrijwel alleen voor
bij toevallige geboorten, omdat de ambtenaar anders de persoonslijst van de ouders erbij kan halen.
Er kan sprake zijn van fraude omdat de burger ten onrechte een geboorte aangeeft. Op het aangifteformulier legt hij
dat vast.
Stap 4: Ophalen oudergegevens
Bij het ophalen van de oudergegevens kunnen de verkeerde gegevens erbij genomen worden. Dit is een beoordelingsfout
van de ambtenaar.
Stap 5: Geboorteakte
Bij de aanmaak van de geboorteakte kunnen er overneemfouten en schrijffouten gemaakt worden. Vaak worden
fouten in de akte ter plekke door de burger geconstateerd en rechtgezet. In het geval van een toevallige geboorte
moet de persoonskaart verzonden worden naar de woongemeente die deze procedure vervolgt.
(Stap 6: Aanmaak PK)
In de aanmaak van de persoonskaart kunnen er type- en overnamefouten gemaakt worden.
Stap 7: Aanmaak PL
Bij een toevallige geboorte ontvangt de bevolkingsambtenaar een persoonskaart (onder het oude regime) en een
kennisgeving, en maakt een persoonslijst aan voor de nieuwgeborene. Bij een plaatselijke geboorte wordt er aan de
hand van de geboorteakte een nieuwe persoonslijst aangelegd. In beide gevallen gaat het om het overnemen van
gegevens en beperken de fouten zich tot type- en overneemfouten. Wanneer de ambtenaar vergeet een persoonslijst
aan te maken, wordt de geboorte helemaal niet in de GBA verwerkt.
Stap 8: Actualisering PL'en gerelateerden
Naast de persoonslijst van de nieuwgeborene worden ook de persoonslijsten van de vader (voorzover bekend) en
moeder geactualiseerd. Omdat dat niet in alle softwaresystemen geautomatiseerd is, kunnen de relaties naar
gerelateerden nog weieens vergeten worden. Bovendien kan het systeem de verkeerde gerelateerden erbij halen.
56 SGBO/De kwaliteit van de GBA-gegevens gewaardeerd