Samenleven met verschillen

geldigheid van de hypothese. Er is kritiek op de contacttheorie geuit.Meer contact leidt niet altijd tot acceptatie en tolerantie.Onderzoek in Nederlandse buurten met veel verschillende etnischegroepen (Dagevos 2005, Van der Laan-Bouma 2005, Gijsberts enDagevos 2007 en Tolsma et al.2008) wijst uit dat ontmoetingen tussenleden van verschillende bevolkingsgroepen ongeconditioneerd zijn en eenvluchtig karakter hebben. Uit onderzoek van onder meer Niekerk et al.(1989) blijkt dat mensen die op deze wijze met elkaar in contact komendaarin juist een bevestiging kunnen vinden van bestaande (voor)oordelenen stereotypen. Het resultaat van intergroepscontact is volgens criticivooral afhankelijk van de omstandigheden waaronder dat contactplaatsvindt (Shadid, 1998). Spontane contacten tussen bevolkingsgroepenkunnen bij verschillende opvattingen of leefstijlen leiden tot wederzijdsonbegrip en zelfs tot verdere stigmatisering en polarisatie leiden.Een nuancering op de conflicthypothese is dat in veel etnischheterogeen samengestelde buurten bevolkingsgroepen langs elkaar heenleven. Men vermijdt het contact met elkaar, er is sprake van noncommunicatie(Van Stokkom, 2008). Vermijding zou in dit geval juisteen dempend effect op polarisatie kunnen hebben. Op het moment datetnische groepen elkaar niet in de weg zitten, vermijding mogelijk is, zaler minder kans zijn op spanningen. Vermijding is niet langer mogelijkindien in een buurt bepaalde groepen (zoals jongeren) zich in de openbareruimte nadrukkelijk manifesteren en etaleren.ConstricthypotheseRobert Putnam laat in een recent artikel (2007) zien dat naarmate eenwoonbuurt etnisch gemengder is, dit juist resulteert in minder sociaalvertrouwen, minder sociale netwerken en minder burgerschap. Op basisvan een onderzoek in 40 Amerikaanse woonbuurten claimt Putnam datetnische diversiteit in de woonbuurt het onderling vertrouwen tussenbewoners (binnen én tussen) bevolkingsgroepen ondermijnt. Putnam stelt:hoe groter de etnische diversiteit is in een wijk, gemeten met deHerfindahlindex 7 , hoe minder sociaal vertrouwen tussenbevolkingsgroepen. Putnam stelt verder dat ‘in ethnically diverseneighbourhoods people tend to hunker down. Trust (even of one’s ownrace) is lower, altruism and community cooperation rarer, friends fewer‘(p.137). (…) ‘In colloquial language, people living in ethnically diversesettings appear to ‘hunker down’ – that is, to pull in like a turtle’ (p.149).Kortom, mensen trekken zich terug als een schildpad in zijn schild.Putnam verwerpt op grond van zijn onderzoeksbevindingen deeerder besproken contacthypothese. Hij stelt daarnaast ook dat etnische7 De Herfindahl-index toont de kans dat twee random geselecteerde individuen uitverschillende etnische groepen komen en loopt van 0 tot 1.42