VVP 4-19

Werknemers die ziek zijn geworden door het werken met asbest kunnen hun
(voormalige) werkgever aansprakelijk stellen voor schadevergoeding. Veel
problemen bij het verkrijgen van een schadevergoeding hangen samen met
het feit dat de blootstelling aan asbest zo lang geleden is.
Wft Schade zakelijk
Personenschade door asbest
De schadevergoeding voor asbestslachtoffers bestaat uit immateriële
schade (smartengeld), materiële schade (uitgaven of vermindering
van inkomsten als gevolg van de asbestziekte) en schade van nabestaanden.
Voor een succesvolle claim moet het asbestslachtoffer
aannemelijk maken dat hij/zij tijdens het werk in belangrijke mate is blootgesteld
aan asbest. Tussen het moment van blootstelling aan asbest op het
werk tot het moment dat de asbestziekte zich bij de (ex-)werknemer openbaart,
ligt vaak een lange periode.
Het komt voor dat de werkgever, waar destijds met asbest is gewerkt,
niet meer bestaat door faillissement, bedrijfsbeëindiging, overname of fusie.
Soms bestaat de rechtsopvolger van het bedrijf nog wel of kan de aansprakelijkheidsverzekeraar
van deze werkgever worden gevonden. Een ander knelpunt
kan zijn dat het bewijs van dienstverband ontbreekt. Het personeelsbestand
verandert in de loop der tijd. Het asbestslachtoffer moet aannemelijk
maken dat hij in de bewuste periode bij het asbestverwerkende bedrijf heeft
gewerkt, bijvoorbeeld door het overleggen van een arbeidscontract, loonstrook
of jaaropgave. Daarnaast moet het asbestslachtoffer aantonen dat hij
tijdens het werk daadwerkelijk is blootgesteld aan asbest door bijvoorbeeld
getuigenissen van oud-collega’s, beschrijvingen van werkprocessen, foto’s of
andere bewijzen.
VERJARING
De werkgever of zijn aansprakelijkheidsverzekeraar
kan een beroep doen op verjaring van de vordering
van het asbestslachtoffer. De verjaringstermijn
voor aansprakelijkheid in het algemeen is
30 jaar. En dat geldt dus ook voor slachtoffers die
ziek zijn geworden door asbest op het werk. Vaak
treedt de ziekte pas op na dertig jaar en dan is de
vordering van het slachtoffer dus al verjaard. Gezien
de redelijkheid en billijkheid zijn er werkgevers
en verzekeraars die overigens geen beroep
doen op verjaring bij claims van asbestslachtoffers.
Daarnaast blijkt uit jurisprudentie dat een
beroep op verjaring bij asbestzaken niet altijd
stand houdt. De rechter, zo stelt de Hoge Raad, kan
aan de hand van zeven gezichtspunten vaststellen
of in een betreffende zaak het beroep op verjaring
stand houdt. Inmiddels blijkt dat individuele rechters
dezelfde gezichtspunten nog weleens anders
interpreteren. Zo vormt verjaring nog steeds een
forse drempel in het streven naar een korte juridische
lijdensweg voor asbestslachtoffers.
Vergelijking ontwikkeling asbestgebruik en mesothelioom in Nederland 1960-
2016 (bron: IAS Monitor).
DESKUNDIGENPANEL
Voor de drempel die tot voor kort nog het meest
knelde - de verjaring - is inmiddels ook een oplossingsrichting
geregeld door de partijen die verenigd
zijn in het Instituut Asbestslachtoffers (IAS):
het deskundigenpanel geschillen verjaring asbestzaken.
In het panel zitten deskundigen op het
gebied van verjaring. Het panel geeft een oordeel
over de verjaring in een specifieke zaak. Er zijn enkele
voorwaarden verbonden aan het inschakelen
van het panel. Zo moet verjaring het enige overgebleven
geschilpunt zijn en gaat het om een specifieke
vorm van kanker door asbest: maligne mesothelioom.
n
40 | VVP NR 14 FEBRUARI JULI 2019 2019