TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

yansıtabilecek bir icat olup olamayacağını soracaktı. Tesla, "Şov dünyasına
girmeden de zengin olabileceğimi düşünüyorum" diye cevap verecekti.
Literary Digest ve The Electrical World of New York 14 Kasım baskılarına
Edison ve Tesla'nın Nobel ödülünü paylaşmaları üzerine bir haberle girmeye
hazırlanıyorlardı ki Reuters'in bu defa Stockholm'den geçtiği bir haber bomba
etkisi yaratacaktı. Nobel Komitesi, ödülün, X ışınlarını kristalin yapısını anlamak
amacıyla kullandıkları çalışmaları vesilesiyle İngiliz bilim insanı Profesör W. H.
Bragg ve oğluna layık görüldüğünü duyurmuştu.
Ne olmuştu? Nobel Ödülü Vakfı bir açıklama yapmaktan kaçınıyordu. Bir
biyografi yazarı yıllar sonra Tesla'nın, önemli keşiflerde bulunan bir bilim insanı
olarak ödülü basit bir mucit olan Edison'la paylaşmayı reddettiğini öne
sürecekti. Bir diğer biyografi yazarı bu teoriyi daha da ileri götürecek,
Edison'un sadistçe ve şeytanca bir tavırla paraya acilen ihtiyaç duyduğunu
bildiği Tesla'yı 20 bin dolardan mahrum etmek için ödülü almayı reddettiğini
yazacaktı.
Ama ne Tesla'nın, ne de Edison'un ödülü reddettiğine dair somut herhangi bir
delil vardır. Nobel Vakfı, "Bir kimsenin ödülü almayı reddetme eğiliminde
olduğuna dair bir söylenti nedeniyle ödülün verilmekten vazgeçilmesi fikri akla
yakın bir açıklama olamaz" yorumunda bulunacaktı basitçe. Ama vakıf Edison
ve Tesla'nın ilk tercihleri olduğu görüşünü de reddetmiyordu.
Edison yeterince üne ve servete sahipti, böyle bir onura da ihtiyaç
duymuyordu belki de. Ama Tesla'nın hayal kırıklıklarına bir yenisi daha
eklenmişti. Ve şurası muhakkak ki bu olay hiç de iyi bir reklam olmamıştı onun
için.
19. UÇAN SOBA
Yeni türbinin geliştirilmesinde karşılaşılan zorluklar hiç de yabana atılır cinsten
değildi. İlk yaptığı modelin başarısı ile umutlanan Tesla, buharla çalışacak daha
büyük bir tasarımın yapımı için New York yakınlarındaki Waterside
İstasyonu'nda çalışmalarına başladı. Burası Edison'un kasabasıydı ve halkın
çoğunluğunu da Edison Şirketi'nde çalışan mühendisler oluşturmaktaydı. Daha
işin başından sorun çıkacağı belli olmuştu. Mühendisler Tesla'nın işe öğleden
sonraları saat beş gibi gelmesinden, parasal olanaksızlıklar yüzünden türbinin
yeterli test edilememesinden şikayet ediyorlardı. Sonunda üç türbinin
üretilmesi için Milwaukee'deki başka bir şirkete başvurdu. Ancak
mühendislerle arasındaki gerginlik değişmeyince testleri terk etti.
Türbin üretiminde bir başka önemli sorun daha vardı. Saniyede 35 bin gibi
yüksek devirlerde, merkezkaç kuvveti metalin dönen diskler arasında
sıkışmasına sebep oluyordu. Gerekli metalin geliştirilebilmesi için teknoloji
henüz yetersiz kalıyordu.
Westinghouse'un tren yolları ve aydınlatma şirketinin yöneticisi kendisinden
yeni türbin hakkında bilgi istediğinde Tesla türbininin hafifliği ve yüksek