TESLA Anlaşılamamış Dahi Margaret CHENEY Türkçesi: Okhan ...

güvence veriyordu. Ama hiçbir önkoşulu kabul etmeyeceğini de sözlerine
ekliyordu. Kendisi türbinleri üretecek ve deney safhasına kesinlikle
karışmayacaktı. Tabii alacağı yanıt da öncekilerden pek farklı olmayacaktı.
Kendisine böyle bir anlaşmaya giremeyecekleri, mühendislerinin bu konuda
olumsuz görüş bildirdiği ve tabii ki mühendislerin fikirlerinin kendilerine yol
gösterici olduğu belirtiliyordu.
Bu dönemde iki yeni arkadaş, bir heykeltıraş ve bir yazar girecekti Tesla'nın
hayatına. Bu iki görece yetenekli sanatçının dostluğu adının çevresindeki
başarı ve ün ne olursa olsun, kamuoyu tarafından unutulmamasını
sağlayacaktı. On dokuz yaşındaki yazarın adı Kenneth M. Sweezey idi ve
Tesla'nın her zaman birlikte olduğu arkadaş grubuna yeni katılmıştı. Yugoslav
heykeltıraş İvan Mestroviç ise orta yaşlı ve Avrupa'da o sıralarda ün yapmış bir
adamdı. Eserlerini tanıtmak üzere gelmişti Amerika'ya.
Tesla ve heykeltıraş, Yugoslavya'nın dağlarında geçirdikleri çocukluk
günlerinin hatırasını yaşatıyorlardı birlikte. Her iki adam da gönülden şairdi. Şu
ya da bu konuda muhabbet etmek amacıyla sık sık bir araya geliyorlardı New
York'ta. Her ikisi de sabahlara kadar çalışan ve aynı dertten mustarip olan
insanlardandı. Mestroviç koca koca mermer blokları stüdyosu olmadığından bir
otelden diğerine taşınmak zorunda kalıyordu, Tesla'nın da bir laboratuvarı
finanse edebilecek gücü yoktu eskisi gibi. Böylece beraberce yürüyüşlere
çıkıyor, Balkanların durumundan ve kendi çalışmalarından bahsediyor, Sırp
şiirinin tadını çıkarıyorlardı. Bu yürüyüşlerde Mestroviç, Manhattan'ın
güvercinlerini besleme misyonundan da haberdar olmuştu.
Split'e döndükten çok sonra Tesla, Robert Johnson'un da teşvikiyle,
heykeltıraştan kendisinin bir büstünü yapması ricasını bildirecekti bir
mektupla. Ama Avrupa'ya gitme olanağı yoktu, Mestroviç de bir daha
Amerika'ya dönemeyecekti. Buna karşın Tesla'yı hayalinde gayet iyi
canlandırabildiği ve bir fotoğrafını gönderdiği takdirde bu işin altından
başarıyla kalkabileceği cevabını verecekti heykeltıraş. Tesla bu iş için
kendisine ödeme yapabilecek kadar parası olmadığını yazmıştı ama Mestroviç'ten
buna gerek olmadığı yanıtını almıştı. Daha sonra Tes-la'ya, güçlü bir
ifade ile şaşılacak derecede benzeyen bronzdan bir büstünü yapacaktı. Bu büst
bugün hala Belgrat'taki müzede, yine Mestroviç tarafından yapılan ve Tesla'nın
kuzeni tarafından açılışı yapılan bir kopyası da Viyana Müzesi'nde
sergilenmektedir.
Genç Sweezey mucit ile ilk karşılaşmalarını şu sözlerle dökecekti satırlara:
"Uzun boylu ve dik duruşlu bir beyefendi idi. Şaşılacak şekilde uzun saatler
boyunca işine konsantre olup çalışmasını devam ettirebiliyordu. Bu arada
dostlarına ve diğer tüm canlılara çok içten ve sıcak duygular beslediği de
anlaşıla-biliyordu."
Kendisi de Brooklyn'de köhne bir dairede oturan Swe-ezey'nin az sayıda yakın
arkadaşı ve akrabası vardı. Gazetecilikte Tesla'ya en yakın kişi olmasının yanı
sıra bilim insanına gerçek bir hayranlık da besliyordu. Biri genç, diğeri bir hayli
yaşlı olan bu iki adam sık sık birlikte oluyorlardı. İnsanların uyuduğu saatleri
çalışarak geçirse de şehirde çıktığı uzun gezintilerle kendisini tazelemeyi gayet